Het dragen van een boerkini is blijkbaar nieuws voor zwembaden in Gent, maar in Nederland mag het vrouwencondoom vermomd als ‘badpak’ al jaren in publieke zwembaden gedragen worden. Sterker nog, in vakantieparken als Center Parcs en Sunparks wordt dat al jaren toegestaan. “Het gaat slechts om enkele bezoekers per jaar”, luidt het zinnetje waarmee het eerste schaap over de dam is. Vele schaapjes zullen volgen.
In 2003 – het kan ook 2004 geweest zijn, de cineast en columnist Theo van Gogh leefde nog – besloot ik met een fotograaf te gaan ‘boerka bashen’. Zo noemden we het aanspreken van vrouwen die ervoor kozen om in een boerka door de Amsterdamse wijk Bos en Lommer te lopen. In 2003 was de wereld nog anders. Ja, er waren lijnvliegtuigen in de Twin Towers geramd en Pim Fortuyn was vermoord, maar de wij-zij-kampen van islamapologeten en -critici hadden zich nog niet ingegraven. Integendeel, fotograaf Thomas Schlijper en ik werden uitgelachen dat we die mensen in boerka wilden aanspreken, want “om hoeveel mensen gaat het nou helemaal?!” In 2003 ging het om enkelingen. Sterker nog, Schlijper en ik zijn twee dagen bezig geweest om twee vrouwen te vinden. Twee dagen! Tegenwoordig hoef je maar met je ogen te knipperen of je ziet ze, niet alleen op straat, maar ook in de Albert Heijn, Ikea en op alle plekken waar je niet geconfronteerd wilt worden met vrouwenmishandeling, vrouwenonderdrukking en islam in het algemeen.
Elke acceptatie is er een te veel
Een ander verschil met 2003 is dat we destijds zonder schroom op de mensen af durfden te stappen. We waren nieuwsgierig, bevooroordeeld ook; maar deinsden er niet voor terug om de vrouwen aan te spreken. Die traden, op hun beurt, open met ons in gesprek. Ze bevestigden dat vrouwen ondergeschikt zijn aan mannen. En dat ze binnenskamers geen boerka dan wel hoofddoek droegen, maar in gezelschap van anderen? Altijd. Het vreemde was dat die vrouwen niet alleen importbruiden waren, maar ook opgeleid. Althans, dat beweerden ze. En ik geloofde hen: ze spraken Engels. Geen woord Nederlands, uiteraard niet, maar hun Engels was prima.
Twee vrouwen, twee dagen. Hoeveel zijn het er nou helemaal? Het is de verkeerde vraag. De enige juiste vraag is: hoe willen we dat onze samenleving eruitziet en zich in de toekomst ontwikkelt? En wat voor maatregelen moeten we vandaag dan nemen om ervoor te zorgen dat onze toekomst geen illusie blijkt te zijn, maar werkelijkheid wordt?
Het is een glijdende schaal van hoofddoek naar boerka naar boerkini. Toen de eerste gastarbeiders kwamen, was de mantra: “Hoeveel zijn het er überhaupt, die hoofddoekjes? “ Veertig jaar later was het: “Hoeveel zijn het er überhaupt, die boerka’s?” En nu, weer een decennium later, klinkt een pathetisch: “Hoeveel zijn het er überhaupt, die boerkini’s?” Het enige juiste antwoord is dat elke acceptatie ervan in een vrije samenleving er een te veel is.
Optreden voor land en vrijheid
Dat mensen zich bij een sekte aansluiten, moeten ze absoluut zelf weten. Dat hun waanzin in het openbare domein getolereerd wordt, is een publieke zaak. Normaliter bewegen sekteleden zich op afgesloten terreinen, ver van het publieke leven. Wat de hare krisjna’s allemaal doen, of welke kleur kleding ze dragen, we vinden er wat van, maar we halen daarover onze schouders op. Ze doen en laten maar. Als ze in hun oranje gewaden zwembaden zouden betreden, zou het land te klein zijn. Dan zou niemand twijfelen dat ze uit het bad gehaald moeten worden. Dat ze binnen de sektemuren vrije seks promoten, die na jaren toch blijkt onder dwang en groepsdruk te hebben plaatsgevonden, ook daar vinden we wat van. En ook daar halen we onze schouders over op. We durven het echter wél te veroordelen en er een mening over te hebben zonder te vrezen voor onze eigen veiligheid.
Hoe anders is het als het de islam betreft. Voorzichtigheid is geboden. Je zou de zieke zieltjes maar kwetsen. Die komen jou immers vervolgens kwetsen. Niet met woorden, maar met fysiek geweld. We oogsten wat we zaaien. Hoeveel het er nou helemaal zijn? Nou, te veel, want wie niet in de basis ferm optreedt, geeft niet alleen have en goed op, maar ook land en vrijheid.
Ebru Umar
