Het was een van de communicatiepraatjes van paarsgroen-plus : de politieke families van over de taalgrens zijn hechter dan ooit. Vlaamse en Franstalige socialisten, liberalen en groenen lossen elkaar niet. Van die eenheid blijft na amper twee maanden Vivaldi niet veel meer over.
Meer nog dan ‘een ploeg van 11 miljoen’ was de neobelgicistische boodschap van de Vivaldi-regering de vernieuwde samenwerking en hechte band tussen de politieke partijen van dezelfde families over de taalgrens heen. CD&V uitgezonderd, natuurlijk, die sinds de steun van de cdH voor de Lambermont-akkoorden van 2001 niet echt een zusterpartij meer heeft aan de andere kant van de taalgrens. En cdH is tenslotte een partij van lilliputters geworden.
Maar bij de liberalen, socialisten en groenen was het een paar maanden geleden grote liefde. Groen en Ecolo: dat verbaast niemand, ze vormen tenslotte één fractie in het federale parlement. Waarbij de indruk ontstaat dat Groen steeds meer een aanhangsel van Ecolo geworden is. Welke Groen-politicus durft openlijk ingaan tegen de fratsen van een Ecolo-excellentie? Meer nog, de Vlaamse groene verkozenen moeten de Franstalige brokkenmakers in de eigen media komen verdedigen. Niet altijd met evenveel enthousiasme, zoveel is duidelijk.
De socialisten en liberalen lieten in de aanloop naar de Vivaldi- regeringsvorming niet na om te wijzen op de hechte band tussen de Vlaamse en Franstalige partijen. De term politieke familie werd tijdens de onderhandelingen gretig gebruikt om het politieke gewicht van de eigen partij te versterken. Sp.a kon zich sterker voordoen dan eigenlijk het geval was door zich aan de PS vast te klikken. De liberalen van Open Vld en MR waren sterker met twee dan alleen. Tegelijk werd een typische paarsgroene boodschap meegegeven: het toenemende belang van politieke families is het bewijs dat België nog een toekomst heeft en dat Vlaams-nationalisten zeurpieten zijn.
PS-kritiek op Vandenbroucke
Ondertussen is deze optimistische boodschap achterhaald. Dat merkten we de voorbije weken met de verschillende reacties aan socialistische kant op de uitspraken van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a). Zijn “den blok erop”-uitspraak werd verdedigd door partijvoorzitter Conner Rousseau. Maar PS-voorzitter Paul Magnette liet in de Franstalige pers weten niet gediend te zijn met de manier van communiceren van Frank Vandenbroucke. Ook andere PS-verkozenen waren geërgerd. Niet dat het tot een zware crisis zou leiden in de regering, maar het is veelzeggend. De banden tussen PS en sp.a zijn trouwens veel minder hecht dan vaak wordt aangenomen. De sp.a is allang in een sociaaldemocratische richting geëvolueerd. En eigenlijk is de aanwezigheid van een Conner Rousseau op de nieuwjaarsreceptie van de PS vooral een beleefdheidsbezoek. Het is bekend dat de sp.a-voorzitter graag de lijnen open houdt met N-VA-voorzitter Bart De Wever. De mislukte Vivaldi-formatie dit voorjaar toen de coronacrisis uitbrak en Paul Magnette zijn staart introk, zindert nog na. Benieuw hoe hecht de PS-sp.a relatie zal zijn wanneer er andere pijnlijke politieke dossiers opduiken in de schoot van de regering-De Croo.
De liberale kibbelfamilie
Het waren de voorbije weken vooral de liberalen die wezen op het belang van een hechte politieke familie. Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert en zijn MR-collega Georges-Louis Bouchez klikten zich zodanig aan elkaar vast dat dit een paarsgele coalitie met slechts één liberale partij onmogelijk maakte. Er werd zelfs publiek gedroomd van het organiseren van een gezamenlijk partijcongres.
Maar wat blijft er nog over van deze band na de aanhoudende MR-pleidooien voor coronaversoepelingen? Plots zaten Vlaamse en Franstalige liberalen niet meer op dezelfde lijn. De ergernis bij Open Vld was merkbaar. Tot daar de oude liberale droom van Belgische eenheid. Het is duidelijk. MR voelt zich niet echt comfortabel in deze federale coalitie omdat de partij minder kan wegen op het beleid en probeert dus rond het coronadebat te scoren. Open Vld moet zich sowieso meer op de vlakte houden aangezien de partij de eerste minister levert. Alexander De Croo moet verzoenen.
Ook hier rijst de vraag of de eenheid binnen de familie niet nog meer onder druk zal komen te staan als er andere heikele dossiers moeten worden aangekaart. Voor we het weten, hebben we hier te maken met een liberale kibbelfamilie.
Open Vld heeft trouwens intern ook nog wat varkentjes te wassen. Meer bepaald rond de Brusselse stadstol. Terwijl Brussels minister Sven Gatz de maatregel als verworven beschouwt, eist de rest van de partij overleg. Volgens voorzitter Egbert Lachaert is dat zelfs een absolute voorwaarde. Hij wil niet weten van een belastingverhoging voor de pendelaars. Benieuwd wie zijn slag thuishaalt. Sven Gatz heeft 20 jaar geleden al een bijdrage geleverd tot de ineenstorting van de Volksunie. Misschien komt daar nu nog de Open Vld bij.
