Elke vier jaar krijgen we inzage in het internationale rapport van het TMMS, afkorting van ‘Trends In Mathematics and Science Study’. Die studie peilt bij 10-jarigen naar hun kennis van wiskunde en wetenschappen. De vergelijkende studie wordt uitgevoerd in 58 landen, wereldwijd.
Het artikel in Het Laatste Nieuws daarover is eerder alarmerend: Vlaamse leerlingen scoren steeds slechter op wiskunde en wetenschappen. Toch moet een en ander genuanceerd worden.
In 2015, bij de vorige studie, behaalde de gemiddelde Vlaamse leerling op deze proef 54,6 procent. In 2019 is dat nog 53,2 procent. Het resultaat van 2015 was vergelijkbaar met het resultaat in 2011. Onze leerlingen scoren dus 1,4 procent slechter dan vier jaar geleden. Daarmee behalen we nog wel de 17de plaats op de 58, dus je kan je afvragen wat de rest betekent. Zo slecht scoren onze leerlingen nu ook weer niet, want bijvoorbeeld volgende landen scoren slechter: Finland, Zweden, Duitsland, Australië en Canada. En dat zijn dan toch landen die we niet bepaald als ontwikkelingslanden kunnen bestempelen.
Ja, Nederlandse leerlingen eindigen in 2019 hoger in de rangschikking. Zij behaalden 53,8 procent. Maar het is nauwelijks beter dat de Vlaamse leerling met 53,2 procent.
Er is echter een maar: in de studie van 2015 behaalden de Nederlandse leerlingen zo’n 53 procent, en dat was een neerwaartse trend ten opzichte van 2011. Vlaanderen scoorde in 2015 1,4 procent beter dan Nederland.
Het Laatste Nieuws kopte op dinsdag: ‘Vlaamse leerlingen scoren opnieuw slechter op wiskunde en wetenschappen’. Dit titel is misleidend. ‘Opnieuw’ is zelfs onjuist, want het resultaat van 2015 ten opzichte van 2011 is nauwelijks veranderd. En het resultaat van 2019 ten opzichte van 2015 zakt met 1,4 procent.
Wat wel klopt, is dat Vlaanderen 20 jaar geleden wel mee aan de top stond, met gemiddeld een 60 procent. Vandaag zien we enkel Aziatische landen bij de top drie. Het maximum wordt behaald door leerlingen van Singapore: zij behalen 62,5 procent.
Of onze Vlaamse leerlingen nu 53 or 54 procent halen is in feite niet zo belangrijk. In beide gevallen oogt het resultaat barslecht. Vrij vertaald: het is met de hakken over de sloot. Met dit resultaat belanden we in de middenmoot, las ik ergens. Neen, dit is geen middenmoot, het is net geen buis…
Even alarmerend zijn de berichten over de kennis van het Nederlands. Vorige vrijdag verstuurde Tomas Demesmaeker, leraar Nederlands volgende tweet: “Even kleine frustratie-tweet: ‘verniticht’, ‘elektrisiteut’, ‘maschine’… Ik ‘moet’ het allemaal goedkeuren want de antwoorden zijn inhoudelijk correct en ik toets luistervaardigheid, geen spelling.”
Dat ons onderwijs steeds minder veeleisend wordt, heeft heel veel te maken met de instroom van anderstalige nieuwkomers. Die realiteit moet men ook onder ogen durven zien.
