Best begrijpelijk dat Joe Biden (even) voorrang geeft aan binnen- boven buitenland. De verdeeldheid is groot en het risico op escalatie reëel. Maar tegelijkertijd zijn er een aantal explosieve dossiers die nu al op het dekblad van de oval office liggen, en daar is geen ontkomen aan.
“Op het vlak van buitenlands beleid ging de regering-Obama in haar tweede termijn flink uit de bocht, in de relatie met China en in het Midden-Oosten. En de regering-Trump heeft dat in beide regio’s verbeterd. Harder voor China, al waren de tarieven niet de slimste methodes. En in het Midden-Oosten was het de juiste beslissing om de Iran-deal te verlaten en te focussen op een akkoord tussen Israël en de Saoedi’s.” Aan het woord is de gekende opiniemaker en historicus Niall Ferguson in De Tijd van afgelopen weekend. Het citaat werd, voor alle duidelijkheid, geplukt uit een interview waarin hij vlijmscherp is aan het adres van Donald Trump. Alleen heeft hij de intellectuele eerlijkheid zijn punten van kritiek los te koppelen van een feitenbalans die iets genuanceerder is. De 45ste President van de Verenigde Staten was vanaf dag 1 een factor van polarisatie, alleen moet een flinke brok van de verantwoordelijkheid voor deze situatie op conto van zijn tegenstanders worden geschreven.
Vijf zinnen
En toen kwam Joe Biden, nummer 46 als president. At last, zouden we zo zeggen, aangezien zijn eerste kandidaatsstelling 35 jaar geleden al plaatsvond. Amper vijf zinnen besteedde hij aan het buitenlands beleid tijdens de 21 minuten durende inauguratietoespraak. En dat is dan een man die de wereld afgereisd heeft, voorzitter van de commissie buitenland van de senaat was en – naar verluidt – over een indrukwekkend internationaal adressenboekje beschikt. Nu goed, het botert natuurlijk niet geweldig in zijn land. Maar prioriteit of niet, een aantal zaken zullen hem inhalen.
Uitdagingen
Niet toevallig regent het adviezen van experts dezer dagen. Sommigen hiervan zijn best waardevol. Zoals de waarschuwing dat ‘Buitenlandse Zaken’ een zootje is en dringend onder handen moet worden genomen. En voor alle duidelijkheid: dat was al het geval voor Trump. Als enige macht van betekenis hebben de VS de gewoonte ambassadeursfuncties aan vertrouwelingen van de president toe te kennen. Dat levert soms hilarische taferelen op ten aanzien van de beroepsdiplomaten. Ook dit was al een probleem voor Trump. Maar het zijn vooral de ‘testers’ die de lakmoesproef moeten doorstaan. Teheran, Pjongjang, Moskou, allen willen ze weten welk vlees ze in de kuip hebben. Obama trok een rode lijn ten opzichte van Syrië, die werd geschonden en er gebeurde niets. Toen de Iraniërs Trump systematisch provoceerden, leidde dat tot het uitschakelen van een van hun topmilitairen. Quid Biden?
