Klacht wegens racisme tegen directeur-generaal van War Heritage Institute

Er is een klacht bij Unia ingediend tegen Michel Jaupart, de directeur-generaal ad interim van het War Heritage Institute (WHI). De klacht komt van een van zijn Facebookvrienden en maakt gewag van ‘aanzetten tot haat en racisme tegen Vlamingen’. In een reactie ontkent Jaupart dat het zou gaan om aanzetten tot haat of racisme. Hij spreekt van een foute vertaling en vindt dat hij verkeerd is begrepen.

Op 27 mei 2019, exact één dag na de parlementsverkiezingen, postte Jaupart een kritisch bericht op zijn Facebookpagina: “Un dimanche noir et une Flandre submergée par la marée brune.“ Het was zijn reactie op de grote verkiezingsoverwinning van het Vlaams Belang de dag voordien. In Wallonië had de extreemlinkse PTB ook goed gescoord, maar die partij vindt hij niet vergelijkbaar met Vlaams Belang, zo schrijft hij die dag op Facebook in een andere post. Een scherpe politieke uitspraak, dat zeker. Maar er valt veel onder de vrije meningsuiting en onder het mom van humor kan er veel gezegd worden.

Onze redactie kreeg inzage in de klacht en ontving enkele screenshots van de bewuste posts. De klager meent dat Jaupart “een voorbeeldfiguur binnen de samenleving” is. Daarom vindt hij het onaanvaardbaar dat Vlamingen op dergelijke manier beschimpt worden door iemand met een functie als Jaupart.

“We kunnen ze achteraan vastmaken en in Krakau zien wat ervan overschiet”

Voor de goede orde hernemen we de hele discussie hier die Jaupart op 27 mei 2019 op zijn persoonlijke Facebookpagina voert.

Jaupart: “Een zwarte zondag en een Vlaanderen overspoeld door de bruine vloedgolf…”

Een FB-vriend: “Ongelofelijk! Tijd om de trein der 1.000 in Vlaanderen te laten passeren.”

Een FB-vriendin: “En als we al deze goede kiezers op de sporen zouden plaatsen wanneer de trein passeert?”

Jaupart plaatst een lachende smiley op dat bericht en spreekt zijn ex-collega rechtstreeks aan: “Mevrouw B, tsss…tsss. Tss…” Hij sluit opnieuw af met een smiley.

Dan doet iemand er nog een schepje bovenop: “De wielen van deze mooie trein niet bevuilen! We kunnen ze achteraan vastmaken en in Krakau zien wat ervan over blijft!”

Een van Jauparts Vlaamse Facebookvrienden neemt aanstoot aan de discussie en de reacties en stapte vorige week naar Unia. Ook een strafklacht zou worden overwogen.

“Ik respecteer alle politieke standpunten, maar ben allergisch aan racisme en haatspraak”, zo staat te lezen in de melding bij Unia.

Een van Jauparts vrienden betreft een cameraman die werkt voor het Museum voor Schone Kunsten in Brussel. De dame die suggereerde de kiezers op de sporen te plaatsen als de trein passeert, blijkt een ex-collega van Jaupart, die eveneens een belangrijke functie uitoefent bij het Museum voor Schone Kunsten in Brussel. De klager interpreteert Jauparts reactie als “goedkeurend en aanmoedigend” en legt de zaak nu voor aan Unia.

Volgens Jaupart hield zijn reactie geen instemming in

Jaupart zelf laat in een eerste reactie weten dat er spijkers op laag water gezocht worden. “Laat me dus klaar en duidelijk zijn, dat was geen ernstige discussie, en mijn reactie hield helemaal geen instemming in met wat mevrouw B. geschreven heeft.”

Nadat we hem een kopie van de bewuste posts bezorgen, reageert hij opnieuw. “Ik heb de uitwisseling gevonden waarnaar u verwees. Onafgezien van mijn reactie op het verschil tussen  Vlaams Belang en de PTB, was mijn opmerking onder de vorm van de klanknabootsing ‘tsss, tsss, tsss’ in feite een ironische afkeuring van wat Mevrouw B. had gezegd. Er is misschien een misverstand tussen Franstaligen en Nederlandstaligen.”

“De opmerking van Mevrouw B. deed me glimlachen omwille van de arrogantie”, vervolgt Jaupart. “Maar mijn reactie was een even ironische, maar afkeurende kritiek. Mevrouw B. is een oude collega van me. Ze houdt er wel van te provoceren.”

De klacht doet terugdenken aan een voorval van enkele jaren geleden toen er gesuggereerd werd om alle N-VA kiezers op een enorm schip samen te duwen en dat in volle zee te laten zinken.

Wantoestanden bij War Heritage Institute

Michel Jaupart is een oud-kabinetsmedewerker die eind jaren ’90 voor toenmalig minister van Defensie André Flahaut (PS) werkte. Sinds 2017 is hij ad interim aangesteld als directeur-generaal van het War Heritage Institute (WHI).

Het WHI is een federale overheidsinstelling die de herinnering moet levend houden aan alle oorlogen waarin Belgen betrokken waren. Het omvat zes sites waaronder het Koninklijk Legermuseum (Brussel) en het Nationaal Gedenkteken van het Fort van Breendonk en Bastogne Barracks.

Michael Jaupart wacht momenteel op zijn vaste benoeming die, zo vernemen we uit betrouwbare bron, recent opnieuw zou zijn bepleit bij minister van Defensie Ludivine Dedonder. Enkel het Koninklijk Besluit dient nog getekend.

Die benoeming bleef lange tijd uit omdat de regering in lopende zaken was. Maar er is meer. Er zijn in het verleden wel wat klachten geweest over het functioneren van Jaupart als hoofd van het WHI. De verhoudingen tussen hem en de raad van bestuur zijn eerder ‘onderkoeld’.

Intussen is er nog een veel uitgebreider dossier opgestart dat diverse wantoestanden rond het War Heritage Institute minutieus in kaart brengt.

PS-connecties

De situatie bij het WHI gaf al meermaals aanleiding tot een aantal parlementaire vragen. Ook een regeringscommissaris bezorgde in het verleden al een kritisch verslag aan Sophie Wilmès (MR), toen ze nog minister van Begroting was.

Michel Jaupart was zelf ook betrokken bij de organisatie van “De Trein der 1.000” en profileert zich als bestuurslid binnen de Stichting Auschwitz ook steevast als boegbeeld tegen racisme, extreemrechts en antisemitisme. De 1.000-trein is een gezamenlijk initiatief van het War Heritage Institute en de Stichting Auschwitz om de overwinning van de democratie op nazi-Duitsland te herdenken.

Nu de Vivaldi-regering met volheid van bevoegdheid regeert en de PS met Ludivine Dedonder de minister van Defensie levert, wijst alles erop dat Jaupart benoemd zal worden in zijn functie.

Vorige week nog viel de naam van Michel Jaupart in het dossier van de CH-13, een C-130 toestel dat momenteel in Melsbroek staat en waarbij Franstaligen zware druk uitoefenden om het te verhuizen naar Beauvechain. Volgens diverse Vlaamse politici zou Ludivine Dedonder zich te veel voor de kar van Flahaut laten spannen.

Onder die politici bevinden zich ook leden van de meerderheid, zoals Tim Vandenput (Open Vld) en Kris Verduyckt (sp.a). Flahaut zou azen op de miljoeneninvestering die de verhuis naar het nieuwe museum in zijn eigen achtertuin met zich mee zou brengen, zo schreef De Morgen eerder. Maar aan Vlaamse kant is daar alvast geen meerderheid voor. Ook in dit dossier wordt vanuit Vlaanderen kritisch gekeken naar Michel Jaupar die volgens een legerbron vooral voor zijn patron Flahaut zou rijden.

Intussen is de aanvraag ingediend om de C-130 als Vlaams ‘topstuk’ te laten erkennen, onder impuls van onder meer Theo Francken (N-VA) en Kurt Ryon, burgemeester van Steenokkerzeel.

“Haatspraak komt voor in alle milieus, maar is ontoelaatbaar voor een voorbeeldfiguur”

De klokkenluider die, uit vrees voor represailles anoniem verkiest te blijven, diende klacht in omdat Jaupart volgens hem een voorbeeldfunctie heeft. “Dergelijke extreme haatspraak komt voor in alle milieus, maar is extra ontoelaatbaar wanneer het door een voorbeeldfiguur als Michel Jaupart wordt goedgekeurd en aangemoedigd met extra aanmoedigende emoticons”, klinkt het.

Dat Jaupart de scherpste passages niet zelf schreef, maakt weinig verschil. “Jaupart heeft de drie genocidale zinnen dan wel niet zelf geschreven, maar zijn houding ertegenover, binnen de post op zijn tijdlijn, is duidelijk sympathiserend. Ook zijn reactie ‘tsss tss tss’ is een karikatuur van iemand die al lachend de verteller van een aangebrande mop binnen een gezelschap pro forma terechtwijst, maar waarbij hij eigenlijk stelt dat hij het zelf niet beter kon zeggen.”

De bewuste post, die dateert van meer dan twee jaar geleden, is de klager al die tijd bijgebleven. “Ik zag de post al eerder, maar was toen zo gedegouteerd dat ik geen schermafbeelding heb opgeslagen. Twee weken terug kwam dit voorval opnieuw ter sprake. Daarom besloot ik op de tijdlijn van Jaupart terug te scrollen tot begin 2019. Ik ontdekte dat de post nog altijd bestaat en sloeg de schermafbeeldingen op. Na melding op de lijn van Unia op 3 februari ben ik door een verantwoordelijke gecontacteerd en hij raadde mij aan, na toelichting, ook een klacht in te dienen bij de lokale politie.”