VB en N-VA eisen klaarheid. Steven Van Gucht erkent, “Daarom mochten mondmaskers niet op 60 graden worden gewassen”

Zowel Vlaams Belang als N-VA eisen volledige klaarheid van minister Frank Vandenbroucke (sp.a), nadat PAL NWS onthulde dat de Hoge Gezondheidsraad in een rapport aan de minister het advies gaf om de Avrox mondmaskers niet meer te gebruiken. Gisteren bracht RTBF een geheim rapport van Sciensano aan het licht waaruit bleek dat er zilver nano partikels vrijkomen bij het gebruik van de 15 miljoen mondmaskers die de federale regering kocht bij het Luxemburgse Avrox. N-VA Kamerlid Michael Freilich en VB-Kamerlid Dominiek Sneppe eisen snel duidelijkheid.

Kamerlid Michael Freilich (N-VA), die zich van bij het begin al vastbeet in het dossier vraagt dat het parlement dringend inzage krijgt in de verschillende rapporten. Ook VB-Kamerlid Dominiek Sneppe reageert verontwaardigd en diende al een hele reeks schriftelijke en mondelingen vragen in.

Michael Freilich:“Aangezien de volksgezondheid mogelijk in het gedrang komt, is het van groot belang om snel en in alle transparantie hierover te communiceren. Ik heb de minister van Volksgezondheid aangeschreven en vraag dat de verschillende rapporten binnen de vijf dagen worden vrijgegeven.”

Als dat niet gebeurt, wil Freilich hoorzittingen met Sciensano en de Hoge Gezondheidsraad in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. “Daar kunnen we ook de vorige minister van Defensie, Philippe Goffin, horen aangezien hij afgelopen zomer de bezorgdheden van Creamoda over dit onderwerp heeft weggewuifd. Hoe sneller we hierover klaarheid kunnen scheppen hoe beter”, stelt Freilich in een persbericht.

Ondanks eerdere mededeling FOD Volksgezondheid: “mondmaskers mogelijk giftig“

Ook het Vlaams Belang “neemt met ontsteltenis kennis van de berichten dat de 15 miljoen stoffen mondmaskers die door de overheid gratis via apotheken zijn bedeeld mogelijk giftig zijn,” laat VB-Kamerlid Dominiek Sneppe weten in een reactie. Ook zij stelde hierover in het verleden al meermaals vragen aan de minister en diende daarover opnieuw mondelinge en schriftelijke vragen in.

Het staat nu immers vast dat het gebruikte textiel nano partikels van zilver en titaniumdioxide bevatten. Uit goede bron vernamen we dat het gevaar reëel is dat die tijdens het gebruik mogelijk vrijkomen. Inademing hiervan is volgens toxicologen bijzonder schadelijk voor de luchtwegen.

“Zelfs de Hoge Gezondheidsraad heeft een gedetailleerd rapport overgemaakt aan de minister. Dat raadt af de mondmaskers nog te gebruiken”, aldus Sneppe. “Hopelijk is dit, meer dan een half jaar na de louche aanbesteding die onze hele textielsector deed steigeren, het laatste lijk van Avrox dat uit de kast valt.”

“Echt wraakroepend is dat er, los van de mogelijke onregelmatigheden bij deze aanbesteding, destijds al onmiddellijk vragen werden gesteld bij de veiligheid van de door Avrox geleverde mondmaskers. Op 15 juni 2020 berichtten diverse media dat de mondmaskers van Avrox nog gevaarlijker waren dan eerst gedacht”, vervolgt Sneppe.

Maar op zijn minst ook opmerkelijk is dat de FOD volksgezondheid op het ogenblik van die kritiek officieel stelde dat er geen probleem was met de veiligheid van deze mondmaskers. Dat blijkt nu wellicht een foutieve inschatting te zijn.

Reeds in juni 2020 waarschuwden Belgische textielfederaties

Gisteren maakte de Franstalige openbare omroep RTBF een vertrouwelijk rapport van gezondheidsinstituut Sciensano bekend. Daaruit bleek dat de door Defensie bij het Luxemburgse bedrijf Avrox bestelde maskers mogelijk giftig zijn en schadelijk voor de gezondheid. Woendagmorgen onthulde PAL NWS dat ook de Hoge Gezondheidsraad in een advies aan de regering zich uitsprak om de mondmaskers niet meer te gebruiken.

Het onderzoek door Sciensano is er gekomen in samenwerking met het VITO en bracht een aantal onrustwekkende zaken aan het licht. Niet zozeer de aanwezigheid van de nano partikels van zilver en titaniumoxide zijn een probleem. Wel het feit dat deze tijdens het gebruik en na wassen ook vrijkomen. Dat betekent volgens de Hoge Gezondheidsraad dat hierover diverse experts consulteerde een te groot risico voor de volksgezondheid.

In een persbericht uit juni vorig jaar waarschuwden zowel de Belgische modefederatie Creamoda, de Federatie inzake Veiligheid en Welzijn Febelsafe als de Federatie van de Belgische Textielverzorging voor de mogelijke gevaren. De behandeling van de mondmaskers met een antibacterieel biocide op basis van zilverionen kan dus een gevaar voor de gezondheid zijn. 

Van Gucht: “Daarom mochten die maskers ook niet gewassen worden op 60 graden, terwijl dat eigenlijk beter wel het geval was”

In een persbericht reageerde Sciensano gisteren dat het nog te vroeg is om conclusies te trekken uit het rapport. Toch kan de regering de voorlopige conclusies van dit Sciensanorapport en vooral van het advies van de Hoge Gezondheidsraad niet negeren. Momenteel is er nog geen officiële reactie van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke. De minister bestudeert het rapport.

“De hele mondmaskerhistorie tot op heden is vanwege de overheid niet van die aard geweest om ons vertrouwen in te boezemen”, besluit Sneppe. “Deze keer moet er vanwege de minister op vele vragen een duidelijk antwoord komen. Zo wil ik onder meer weten waarom het rapport van Sciensano geheim moest blijven, of er reeds pathologieën opdoken die een oorzaak kunnen hebben in het dragen van de mondmaskers van Avrox, en wat de FOD Volksgezondheid deed besluiten dat de maskers veilig waren.”

Steven Van Gucht van Sciensano bevestigde in Het Nieuwsblad dat zijn instituut eerder al onderzoek deed naar het probleem en dat die partikels niet zo onschuldig zijn. “Die is wel degelijk nuttig gezien haar antibacterieel effect: het houdt de mondmaskers zuiverder. Daarom gebruikt men ze ook vaak op bijvoorbeeld kousen en onderbroeken, om nare geurtjes te vermijden.”

Maar, geeft Van Gucht toe: “In tegenstelling tot een sok of een onderbroek adem je natuurlijk door een mondmasker.” En dus stelt er zich mogelijk wel een probleem: “Onder een microscoop zie je namelijk dat die laag niet altijd even vast zit. Dat wil mogelijk zeggen dat die deeltjes los kunnen komen en dan ingeademd worden. In principe zien we dat liever niet, want het lijkt niet onschuldig: ze kunnen in cellen terechtkomen en daar een ontsteking veroorzaken. Daarom mochten die maskers ook niet gewassen worden op 60 graden, terwijl dat in de strijd tegen het virus eigenlijk beter wel het geval was.”

Michael Freilich besluit: “Er rust een zware politieke verantwoordelijkheid bij diegenen die dit hebben laten passeren, indien die maskers nu gevaarlijk blijken.”