In Nederland maakt de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) zich zorgen over de islamistische koers van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan (AKP). Dat blijkt uit een vertrouwelijke nota die HP/De Tijd kon inkijken. Zo zou hij een rol spelen in de opkomst van het salafisme en zou er mogelijk een verband zijn retoriek tussen zijn retoriek en de terreuraanval op een tram in Utrecht.
Volgens de nota ‘Ontwikkeling van het salafisme onder Turken – de invloed in Nederland’ voert Erdogan een bewuste islamiseringsstrategie. Daarbij zou hij ruimte geven aan salafistische en zelfs jihadistische organisaties. Die organisaties hebben op hun beurt een invloed op Turks-Nederlandse instellingen. De nota is op dit moment nog in beoordeling bij de Nederlandse veiligheidsdiensten.
Salafisme
Volgens de NCTV zijn Turkse Nederlanders kwetsbaar voor beïnvloeding vanuit Ankara: de gemeenschap wordt door Turkije als Turkse onderdanen beschouwd, ze stemmen veelal op Erdogan en zijn via allerlei organisaties nauw verbonden met de Turkse overheid.
Er wordt gevreesd dat de toenemende intensiteit van Erdogans retoriek haat kan zaaien onder Turkse Nederlanders en hun doen afkeren van de democratie. Men ziet een mogelijk verband tussen de retoriek van Erdogan en de aanslag op een tram in Utrecht in 2019, waarbij vier doden vielen. De dader, Gökmen T., is van Turkse komaf en pleegde de aanslag één dag na de beruchte reactie van Erdogan op de aanslag in Christchurch, waarbij de Turkse president de aanslag kaderde als een oorlog tussen christenen en moslims.
Nog volgens het rapport zou de Turkse president doelbewust voor hebben gezorgd dat het islamisme de laatste jaren aan invloed won in Turkije. Daarbij werd ook meer ruimte gegeven aan jihadistische en salafistische organisaties. Volgens de NCTV zouden de Moslimbroeders en salafisten in Turkije de laatste jaren zelfs ideologisch zijn versmolten. Einddoel zou zijn om van Turkije een islamitische staat te maken en zichzelf naar voren te schuiven als wereldwijde leider van de soennieten, ruwweg honderd jaar na de oprichting van Turkije en de afschaffing van het kalifaat. Salafistische bewegingen in Turkije zouden sterke banden hebben met Turks-Nederlandse organisaties – met name jongerenorganisaties. Er wordt gewaarschuwd voor radicalisering, die veelal online gebeurt.
Risico voor nationale veiligheid
Volgens het rapport wordt de steun voor Erdogan en zijn islamistische politiek steeds sterker. Zijn uitlatingen zouden “haat kunnen zaaien” bij Turkse Nederlanders. “Als deze groep blijft groeien en ze laat haar handelen in de Nederlandse samenleving in belangrijke mate bepalen door deze loyaliteit, bestaat de kans dat hun handelen niet langer past binnen de normen en waarden van de democratische rechtsorde”, klinkt het.
De beïnvloeding zou niet alleen tot “onderlinge botsingen” kunnen leiden tussen autochtonen en Turken, maar ook “in het uiterste geval kunnen leiden tot aantasting van de sociale en politieke stabiliteit en daarmee raken aan aspecten van de Nederlandse nationale veiligheid”.
