De Grondwet is geen ‘Fetisj’: Vlaams Forum voor Democratie roept Conner Rousseau op het matje

Werner Niemegeers en Bart De Meulenaer zijn respectievelijk voorzitter en ondervoorzitter van het Vlaams Forum voor Democratie (VFVD). In dit opiniestuk voor PAL NWS uiten ze een aantal bedenkingen over de manier waarop politici de laatste tijd nogal ‘flexibel’ schijnen om te gaan met de Belgische Grondwet.

In een veel ‘betwitterde’ aflevering van De Afspraak stelde Conner Rousseau dat de grondwet een fetisj is, waar de mensen niets aan hebben. Omdat ze willen weten wanneer ze weer normaal kunnen gaan leven. Grondwetspecialisten zijn geen virologen. Conner voegde er ook nog aan toe dat hij jurist is.

Ammehoela. Daar moesten we toch even bij gaan zitten. Grondwetspecialisten zijn geen virologen. Dus moeten ze hun klep houden. Daar komt het op neer. Een mooiere illustratie van de  pertinente dreiging van de ‘virocratie’ – waar sommigen voor waarschuwen – is nauwelijks denkbaar.

Overigens, zouden de mensen, met een gerespecteerde grondwet, wellicht veel minder verlangen naar een normaal leven. Want dat is net wat de grondwet garandeert… een zo normaal mogelijk leven.

Het is waar natuurlijk. We leven met een pandemie. Waar Sophie Wilmes precies een jaar geleden uitblonk in achter het net vissen, met tenenkrommende tegenspraken van Van Ranst, die in de ene studio het tegenovergestelde beweerde dan in de andere studio. Met nekhaar verstijvende ruzies tussen Marc Van Ranst en Herman Goossens over het aantal testen. Of met een blunderscenario van Maggie De Block, waar Laurel en Hardy zich in hun eigen slapstick-genre voorbijgestoken wisten.

Toch mag die chaos, die ook in Frankrijk en Nederland het land in een wurggreep houdt, geen vrijgeleide zijn tot dictatuur. Daarover is al veel inkt gevloeid en mensen die het veel beter kunnen weten dan wij, bijvoorbeeld grondwetspecialist Hendrik Vuye, zijn niet mals voor wat zich nu afspeelt. Het woord dictatuur is ook niet lichtzinnig gekozen. Want Marc Van Ranst liet in de zomer al weten wat hij dacht over ‘legitimiteit? “Je m’en fous”, klonk het toen.

“Niet alleen is de heer Rousseau voorzitter van de socialistische partij in Vlaanderen. Hij is daarenboven ook een eerbaar lid van het Vlaams Parlement.”

Als nu de voorbije week de voorzitter van de Vlaamse socialisten laat weten dat grondwetspecialisten ondergeschikt zijn aan virologen, is het duidelijk dat ook de democratie op apegapen ligt.

Hier komt zelfs het strafwetboek om de hoek kijken! Inbreuken tegen Grondwettelijk gewaarborgde vrijheden worden namelijk ook strafrechtelijk gesanctioneerd. Dat staat met zoveel woorden beschreven in de artikels 151 en 152 van het Belgische Strafwetboek.

Art. 151. Elke andere daad van willekeur die inbreuk maakt op door de Grondwet gewaarborgde vrijheden en rechten en die bevolen of uitgevoerd wordt door een openbaar officier of ambtenaar, door een drager of agent van het openbaar gezag of van de openbare macht, wordt gestraft met gevangenisstraf van vijftien dagen tot een jaar.

Art. 152. Indien de verdachte bewijst dat hij heeft gehandeld op bevel van zijn meerderen, in zaken die tot hun bevoegdheid behoren en waarin hij hun als ondergeschikte gehoorzaamheid verschuldigd was, worden de bij de vorige artikelen bepaalde straffen alleen toegepast op de meerderen die het bevel hebben gegeven.

Een mens blijft onder die omstandigheden toch met de beklijvende vraag zitten waarom het Parket wél ambtshalve vervolging kan instellen voor een meme die verspreid wordt, maar niet voor inbreuken die stelselmatig gepleegd worden tegen de Grondwettelijk gewaarborgde vrijheden? Is de tijd rijp voor een strafklacht?

Maar er is meer. Niet alleen is de heer Rousseau voorzitter van de socialistische partij in Vlaanderen. Hij is daarenboven ook een eerbaar lid van het Vlaams Parlement.

“In een land waar minderjarige kinderen door het parket opgesloten worden omdat ze met vijf binnen monopoly zitten te spelen kan een gebroken eed toch niet onbesproken blijven?”

U herinnert zich ongetwijfeld nog hoe in 2019 Conner Rousseau de eed aflegde, in handen van ‘nestor’ Herman De Croo. Vader De Croo werd toen geflankeerd door twee jonge parlementsleden. Een jongedame en een jongeheer. De jongeheer in kwestie was Filip Brusselmans.

Die grondwettelijke eed, zo oreerde vader De Croo plechtig, is uniek. Volgens artikel 4  van het Reglement van het Vlaams Parlement luidt die eed: ‘Ik zweer de Grondwet na te leven.’

Bon, wij vinden dat een eerder bizarre eed. Men spreekt zoals bij de eed in de Kamer van Volksvertegenwoordigers niet over het volk, noch over de wetten in het algemeen. Evenmin over de Koning of over de Minister-President van het Vlaamse Volk. Niets van dat alles. Het gaat over het naleven van de Grondwet. Of het daarbij gaat over de Belgische dan wel over de Vlaamse Grondwet laat men zelfs in het midden.

Het wordt nog merkwaardiger dat er géén enkele strafsanctie is voorzien als een achtbaar parlementslid die uitgesproken eed niet naleeft. De eed blijk dus niet meer dan een papieren tijger. Het niet naleven ervan kan niet strafrechtelijk gesanctioneerd worden.

Hierdoor lijkt Conner Rousseau aldus enkel ‘politiek’ verbonden door die eed. Bij Terzake liet hij overigens verstaan, dat die hele grondwet voor hem maar een relatieve historie is. En dat men die bij momenten perfect kan uitschakelen. Want grondwetspecialisten zijn immers geen  virologen, weet u nog?

Welnu, we vragen ons dan ook af of Conner Rousseau zijn eed in alle oprechtheid heeft afgelegd en uitgesproken. En of hij zijn eed ook wel getrouw is en of hij daarvoor niet minstens op het politieke matje dient te worden geroepen? A fortiori zouden we ons zelfs kunnen afvragen of hij eigenlijk wel parlementslid kan blijven?

We hebben alvast een suggestie wie de nobele taak op zich zou kunnen nemen Rousseau op het matje te roepen? Enerzijds denken we aan de voorzitter van het Vlaamse Parlement, Liesbeth Homans (NVA). Anderzijds is het misschien iets voor Filip Brusselmans (VB), tenslotte ook één van de assistenten van Herman De Croo bij de eedaflegging van Rousseau.

Mogen we op zijn minst verwachten dat er minstens één parlementslid van de V-partijen meneer Rousseau durft te herinneren aan zijn eed? En kan die hem en de Vlaamse natie gelijk even uitleggen wat de gevolgen zijn van het niet nakomen van de parlementaire eed?

In een land waar minderjarige kinderen door het parket opgesloten worden omdat ze met vijf binnen monopoly zitten te spelen kan een gebroken eed toch niet onbesproken blijven? Of heeft men het begrip ‘proportionaliteit’ samen met de grondwet begraven?

“De kracht van verandering kan nu haar kracht tonen. Verander dit circus, voordat het circus u verandert”

Het helpt niet dat onze bestuurders ons voortdurend met holle woorden overladen, terwijl ze over draagvlak zeuren als op het zelfde moment de meest simpele beloftes niets waard blijken te zijn. ‘Ik zweer de Grondwet na te leven.’ Zeven ondubbelzinnige woorden. Doe het dan ook!

Bestaat er bij de politieke klasse overigens nog een draagvlak om de eigen eed ernstig te nemen? Of gelooft men echt dat we een maatschappelijk draagvlak creëren voor de Virocratie door minderjarigen op te sluiten?

Als onze democratie onderuit gehaald wordt, door één virus, dat aldus Van Ranst op Twitter, al ‘jaaaaaren’ bekend is, en dat aanvankelijk nog door hem is vergeleken met een “gewone griep dan, is de democratie zieker dan de bevolking.

De kracht van verandering kan nu haar kracht tonen. Verander dit circus, voordat het circus u verandert. U bent aan zet, N-VA. Laat zien dat de grondwet geen vodje papier is, en laat ook aan meneer Rousseau weten dat dit niet kan.

Tenslotte vereist dat niet eens stevig oppositiewerk maar gewoon respect voor ernstig fundamenteel parlementair werk.

Werner Niemegeers, voorzitter VFVD
Bart De Meulenaer, ondervoorzitter VFVD