Maart is 'Black History Month': als dam tegen 'misplaatst witte superioriteitsgevoel' dat de plak zwaait

Foto: BHM. Maart is 'Black History Month': als dam tegen 'misplaatst witte superioriteitsgevoel' dat de plak zwaait

Cultuuroorlog

Maart is ‘Black History Month’: als dam tegen ‘misplaatst witte superioriteitsgevoel’ dat de plak zwaait

Kristof Luypaert

Wist u dat het in maart Black History Month in België is? Het Brusselse muziekhuis AB focust daarom op de positie van zwarte artiesten in de Belgische muziekindustrie. Ook de krant De Morgen besteedt daar gelukkig uitgebreid aandacht aan en vond alvast artiesten die getuigden “hoe diepgeworteld ‘wit privilege’ in ons muzieklandschap is vertegenwoordigd”. Dat leverde enkele opmerkelijke resultaten op.

Volgens de Antwerpse rapper met Marokkaanse roots is de weg naar het succes sowieso moeilijk ook zonder racisme. “Tenzij je wit bent, moet men al echt niet meer om je heen kunnen opdat de deur ook maar een beetje op een kier wordt gezet. Ik werk zelf keihard. Waarom duurt het zo lang voor hét gebeurt?”

Ook Gailor Kiaku, een Brusselaar met een Congolese achtergrond heeft dat gevoel. “Toen een aantal jaren geleden de Brusselse hiphopscene echt populair begon te worden, zag ik dat de spotlichten in de gevestigde media vooral op witte artiesten zoals Roméo Elvis of Caballero & JeanJass werden gericht. Ze kregen mooie concertaanbiedingen en zijn uitgenodigd door de populaire media. Dus wij hebben onze frustraties gekanaliseerd en Jeunes Boss opgericht. You have to force your way in .”

Charlotte Adigéry in De Morgen:“Een journalist vroeg me hoe het voelt om een zwarte vrouw te zijn. Tja hoe voelt het om een witte man te zijn?”

Charlotte Adigéry is een Gentse elektronicamuzikante die platen uitbrengt op het DeeWee-label van Soulwax: “Ik ervaar discriminatie haast dagelijks, maar de muziek is altijd een safe space geweest waar ik kan zijn wie ik ben. Ik word er in elk geval niet scheef bekeken zoals wanneer ik gewoon naar de supermarkt ga. […] Toch werd ik ooit in een recensie omschreven als ‘het nichtje van Coely’, wat ik racistisch én seksistisch vind. Een andere journalist vroeg me ooit droogweg hoe het voelt om een zwarte vrouw te zijn. Tja, hoe voelt het om een witte man te zijn? Hoe voelt het om te ademen?”

Ook De Morgen lijkt die mening toegedaan: “Die industrie werd veelal door witte mannen gecreëerd en in stand gehouden. De muzikale helden die de boomergeneratie vanaf de jaren zestig canoniseerde, zijn de ijkpunten geworden binnen een stroef wit referentiekader dat tot vandaag onze popmuziek tekent. […] The Beatles, The Rolling Stones, Neil Young, Bob Dylan, Bruce Springsteen en Pearl Jam domineren er de boel. Prince en Jimi Hendrix dienen er als doekjes voor het bloeden.”

In onze maatschappij draait het rond in stand houden van ‘de witte mannelijke macht’

Gailor Kiaku  heeft dan weer het gevoel dat sommige mensen helemaal “geen gatekeepers met een migratieachtergrond” wíllen zodat zij “kunnen blijven bepalen wat legendarisch is en wat niet”.

Tenslotte vraagt de krant zich af of het misschien ligt “aan het misplaatste witte superioriteitsgevoel dat in alle gelederen van onze maatschappij de plak zwaait”. Daarbij citeert de krant een Nigeriaans-Amerikaanse schrijfster Ijeoma Oluo die het boek ‘Mediocre: the Dangerous Legacy of White Male Power?’ schreef. Daarin noemt ze  “de witte mannelijke middelmaat een baseline” en ook nog “het dominante narratief”. In onze maatschappij draait alles om “het in stand houden van die witte mannelijke macht, ongeacht of je de nodige vaardigheden bezit of getalenteerd bent”.

Maar er is ook goed nieuws volgens Charlotte Adigéry die zich nog vanuit haar tijd op de muziekredactie van Radio 1 vanop Studio Brussel herrinnert: “Bij de VRT heeft de diversiteitscel op dat vlak toch al wat vooruitgang kunnen boeken. Ik heb de indruk dat men bij Studio Brussel openstaat voor suggesties. Akkoord, grote mediabedrijven zijn logge machines. Diversiteit efficiënt kunnen doorvoeren vraagt tijd.”

Wat is ‘Black History Month’ eigenlijk?

Black History Month (BHM) omschrijft zichzelf als “een jaarlijkse viering tijdens de maand maart van de veerkracht van de zwarte gemeenschap in het heden en het verleden”. De organisatie streef ernaar om “de geschiedenis eerlijker, waarheidsgetrouwer en inclusiever te maken”, ongeacht onze sociaal-economische, etnische of culturele achtergrond.

Einddoel is de bekendheid en zichtbaarheid van Black History Month te vergroten via “de creatie van nationale en internationale netwerken”. Want, zo lezen we, “onder de zwarte gemeenschap werd bewustzijn gevonden van hun sociale, economische en politieke potentieel”.

De facto is het de bedoeling om mogelijkheden te creëren voor leden van de zwarte gemeenschap. Door samen te werken met dienstverleners. En door deze aanbieders in staat te stellen “hun diensten aan te passen om beter aan de behoeften van de gemeenschap te voldoen”. Dat schijnt voorlopig ook aardig te lukken. Naast de AB lezen we op de website nog andere partnerships. Onder meer met Red Star Line museum (Antwerpen), FotoMuseum (Antwerpen), Arenberg schouwburg (Antwerpen), de beursschouwburg en de Universiteit Antwerpen.

African Youth Organization en Black History Month

Black History Month is gestart vanuit de studentenvereniging ‘African Youth Organization’ (AYO) in Antwerpen. Daar wilden Aminata Ndow en Mohamed Barrie in 2017 het concept van Black History Month in België introduceren. Met het oog op een tweede editie van BHM is besloten om de algemene coördinatie van BHM te scheiden van AYO, om verdere groei te bevorderen. Sinds 2019 maakt BHM deel uit van O.S.U. vzw.

O.S.U. (Our Stories Uncensored) is een vzw opgericht door Antwerpse jongeren met Afrikaanse roots. Naar eigen zeggen “met jarenlange ervaring in jeugd, cultuur en sport”. Op dit moment richt de vzw zich op het organiseren van evenementen (African Royal Ball & Kroeshaar festival) en langlopende projecten (Shoot For Dreams & Black History Month).

Deze zijn bedoeld “om het gevoel van eigenwaarde, zelfbewustzijn en zichtbaarheid van mensen die deel uitmaken van de Afrikaanse diaspora te vergroten” .

Na de tweede editie van BHM Antwerpen met 28 evenementen, happenings en tentoonstellingen in voornamelijk Antwerpen, Vilvoorde en Schaarbeek, was het tijd om de ambitie aan te kondigen om van BHM een nationale viering te maken met de aankondiging van Black History Month Belgium. Het team van Black History Month Belgium bestaat uit een nationale kerngroep. Dat team is versterkt met lokale teams in Antwerpen, Brussel, Gent en Hasselt. De ambitie is om “uit te groeien naar een horizontale bottom-up operatie met verbindingen in zoveel mogelijk steden in België”.

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief




Kristof Luypaert (1976) is criminoloog (UGent). Als ex-politiecommissaris en onderzoeksjournalist volgt hij de thema's justitie, politie, misdaad en criminaliteit op de voet. Ook het leven in en rond de Wetstraat kent nog weinig geheimen voor hem.

1 gedachte over “Maart is ‘Black History Month’: als dam tegen ‘misplaatst witte superioriteitsgevoel’ dat de plak zwaait”

  1. Dus ze vinden dat je, omdat je zwart of Arabisch bent, recht hebt op succes? Ik ken ook wel enige blanke mensen met veel talent die niet doorbreken. Heeft veel meer met marketing te maken. Dat gejammer altijd over discriminatie, het is vermoeiend. En zwarten die succes hadden genoeg: Aretha Franklin, BB King, Marvin Gaye en bij ons Stromae, ga zo maar door. Stop met dat gezeur…

Plaats een reactie

Delen