Buitenlandse mogendheden probeerden desinformatie te verspreiden over de zoektocht naar Jürgen Conings. Dat verklaarde minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) in de commissie Landsverdediging, na een vraag van Kamerlid Theo Francken (N-VA).
“De toepassing van psyop-technieken door buitenlandse mogendheden werd in beperkte mate vastgesteld tijdens de verkiezingen van 2019, maar ook tijdens de covidpandemie en de daaruit volgende vaccinatiecampagne en de zaak-Conings”, erkende Dedonder. De feiten werden vastgesteld door militaire inlichtingendienst ADIV, in samenwerking met Staatsveiligheid.
‘Psyops’ of ‘psychologische operaties’ zijn een vorm van psychologische oorlogsvoering waarbij men probeert meningen te beïnvloeden, onder meer door desinformatie of samenzweringstheorieën te verspreiden. Een bekend voorbeeld zijn de Russische psyop-operaties tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016, waarbij de Russen zowel pro-BLM- als pro-politie-Facebookgroepen oprichtten om verdeeldheid te zaaien.
Dedonder kon echter geen precieze informatie geven, ook niet over welke mogendheden achter de operaties zaten. “De gedetailleerde gegevens met betrekking tot deze vanuit het buitenland gecoördineerde actie zijn geclassificeerd”, zei Dedonder. “Het meedelen van dergelijke details vergroot het risico dat de tegenpartij inzicht krijgt in de manier waarop dergelijke acties door België worden gedetecteerd en bestreden. Dit zou onze bescherming tegen dergelijke acties ondermijnen.”
De Europese Dienst voor Extern Optreden maakte in juni 2020 wel bekend dat Rusland en China, maar ook ‘interne Europese actoren’, desinformatiecampagnes op poten hadden gezet tijdens de coronapandemie.
“We evolueren naar een nieuw tijdperk op vlak van oorlogsvoering”
Francken vond het bovenal “opmerkelijk” dat net tijdens de zaak-Conings dergelijke psyop-campagnes werden uitgevoerd. “Veel mensen, ook echt verstandige mensen, hebben me aangesproken met de vraag wat er echt gebeurd is in de zaak Conings”, getuigde Francken. “Zij geloofden niet dat hij daar ineens gevonden was door de burgemeester op een mountainbike en dachten dat hij doodgeschoten was. Ik heb altijd gezegd dat dit wel zo was, en dat er geen enkele aanwijzing was dat dat niet de waarheid zou zijn. Er is zoveel desinformatie over verspreid dat heel veel mensen minstens twijfels hebben over die zaak.”
Het Kamerlid is alleszins“tevreden dat Defensie dergelijke aanvallen oppikt en er tegenmaatregelen tegen neemt”. “We moeten allemaal beseffen dat we op vlak van oorlogsvoering naar een heel nieuw tijdperk evolueren”, reageert de N-VA’er. “De cyberaanvallen van alle mogelijke vijandige groeperingen en staten staan hier centraal.”