Federaal parlementslid Theo Francken (N-VA) stelde vandaag in de Kamer voor dat de geëvacueerde Afghaanse Belgen zelf deels voor de kosten zouden kunnen opdraaien. “Al 5(!) jaar negatief reisadvies, sinds 7/8/2021 oproep om onmiddellijk terug te keren naar België. Velen bleven toch”, aldus Francken op Twitter.
De Belgische staat was niet verplicht om landgenoten uit Afghanistan te evacueren. Buitenlandse Zaken gaf immers al gedurende vijf jaar een negatief reisadvies voor het land. Premier Alexander De Croo (Open Vld) sprak samen met de minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès, minister van Defensie Ludivine Dedonder en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) vandaag de Kamer toe. Tijdens operatie Red Kite, de Belgische evacuatiemissie uit Afghanistan, zijn in totaal 1.400 mensen geëvacueerd. Het gaat om ongeveer 500 individuen met de Belgische nationaliteit, maar ook andere rechthebbenden zoals hun familieleden.
Humanitaire verplichting
De Croo erkende ook dat de overheid niet wettelijk verplicht was om landgenoten te evacueren. Hij is echter wel van mening dat de regering een morele en humanitaire verplichting had om Belgen uit Afghanistan weg te halen. “Ik wil geen polemiek starten, maar wil toch de verantwoordelijkheid van die mensen aanstippen”, aldus De Croo.
Onvoldoende transparantie
Op dit moment heeft de premier nog geen duidelijkheid gegeven over de kostprijs van de reddingsoperatie. Volgens Theo Francken gaat het echter ongetwijfeld om miljoenen. Hij is dan ook voorstander om te bekijken of de gerepatrieerde Belgen een deel van deze kosten kunnen terugbetalen. Daarnaast benadrukten Francken en N-VA-fractieleider Peter De Roover dat de regering vroeger tekst en uitleg over de missie had moeten geven in het parlement.
“Een immens afront”
Groen-parlementslid Wouter De Vriendt benadrukte dat bij hem “de schaamte over de dramatische afloop van de westerse missie in Afghanistan overheerst”. Ook het feit dat België mensen moet achterlaten in het land is “een immens affront”, zei hij. “Het maakt onze morele verantwoordelijkheid alleen maar groter om de Afghanen die zich hebben verzet tegen de taliban te blijven helpen, op elke mogelijke manier, ook na de stopzetting van de evacuatie.”