Drie weken na de overstromingen in Wallonië is het nog steeds niet duidelijk wie de noodhulp moet sturen. Alles loopt vertraging op terwijl de verschillende politieke niveaus naar elkaar wijzen. De frustratie op het terrein groeit. Dat schrijft De Tijd.
Cédric Halain, burgemeester van Olne, een Luikse gemeente tussen Trooz en Pepinster, is gefrustreerd door het onoverzichtelijke verloop van de hulpverlening. “Ik zoek nog altijd maatregelen voor mijn 300 inwoners zonder keuken. Je kan dus wel zeggen dat het hier tamelijk ingewikkeld blijft.”
In Olne, hoewel dat het relatief “licht” getroffen werd door het noodweer, wachten ondergelopen huizen en kapotte straten op hun heropbouw. Halin beweert echter dat de hulpverlening te traag gebeurt, vooral door de administratieve rompslomp. “Ik stuit op trage administratie hogerop. Ik wil bepaalde straten herstellen, zodat mensen met de auto naar hun huizen kunnen. Maar daar heb ik soms het gewest en de provincie voor nodig. Telkens als ik contact opneem, gaat mijn vraag naar de chef, naar de chef van de chef en ga zo maar verder. Het duurt dagen voor er eindelijk iets gebeurt. Zo loopt alles vertraging op.”
Eerste twee weken enkel vrijwilliger
De eerste twee weken was er van overheidshulp geen sprake. Olne kon enkel rekenen op vrijwilligers die uit eigen initiatief kwamen helpen. “De overheid hebben we in de eerste fase na de ramp niet gezien. Ik vind het choquerend dat het twee weken geduurd heeft voordat vanuit instanties als het Croix Rouge vrijwilligers op het terrein kwamen.”
Inmiddels begint de noodhulp mondjesmaat te arriveren. “Toch bestaat voedselhulp hier voornamelijk uit foodtrucks die hamburgers en pasta maken. We zijn daar dankbaar voor, maar echt voedzaam is dat toch niet. Bovendien leveren de foodtrucks geen ontbijt. Ik probeer nu via de buurgemeente Trooz maaltijden van het Croix Rouge te krijgen. Soms ontvangen we er wel, maar het zijn er niet altijd genoeg.”
De kritiek op de hulpverlening van het Franstalige Rode Kruis wordt steeds groter. Nog steeds verloopt die niet volgens een bepaald plan. “Deze ramp is ongezien”, zegt een woordvoerster van de organisatie. “Maar de mensen lijken te vergeten dat wij als hulporganisatie niet de plaats innemen van de lokale autoriteiten. Wij bieden hulp op vraag van de gemeenten, de OCMW’s en andere actoren. We sturen binnenkort een bericht naar alle burgemeesters om te verduidelijken waar ze terechtkunnen. Maar eigenlijk missen we een centrale coördinatie vanuit de overheid.”
Federale fase afgelopen
Wie verantwoordelijk is voor die centrale coördinatie is echter onduidelijk. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is niet meer aanzet, de federale fase van het rampenplan is namelijk afgelopen. Het kabinet van minister Annelies Verlinden (CD&V) droeg de coördinatie na de acute rampenfase over aan de provinciale crisiscellen en hun gouverneurs. Dat leek logisch: hoe dichter de bevoegde overheid bij het terrein staat, hoe beter het zicht op de concrete noden.
“Mij lijkt het logisch dat de gouverneur het commando heeft”, aldus Halin. De gouverneur van Luik was gisteren niet bereikbaar voor commentaar, maar Halin merkt dat hij niet met al zijn vragen bij de provinciale overheid terechtkan. “Soms is het gewest bevoegd voor een weg die ik wil herstellen. Daar kan ik bij de gouverneur niet voor aankloppen.”
Daardoor schuiven Binnenlandse Zaken, de provincies en het Gewest de verantwoordelijkheid door naar elkaar. Ook het commissariaat dat werd opgericht voor de heropbouw zegt niet verantwoordelijk te zijn voor dringende noodhulp. Het is dus onduidelijk wie de leiding moet nemen. De burgemeester van Olne ondervindt daar vandaag de gevolgen van. “Soms wou ik dat het allemaal zelf kon regelen. Dan zou het sneller gaan.”
Deze ramp verduidelijkt nog maar eens dat niets, maar dan ook niets deftig en efficiënt werkt in dit land. Met een overheidsbeslag van 55 % mag je toch wat meer initiatief en hulp verwachten.
In plaats van nu een pleidooi te houden voor herfederalisering, zou je ook – en beter – kunnen argumenteren dat als de bevoegdheden homogeen bij een onafhankelijk Vlaanderen lagen, er ook geen discussie zou zijn over wie initiatief moet nemen.
De halve wereld opvangen, of beter het OCMW van de halve wereld spelen is blijkbaar geen probleem.
Maar als het om de eigen bevolking gaat speelt men met bevoegdheden van het ene naar het andere niveau. Zodat op het laatst niemand zich bevoegd voelt, noch acht, laat staan de nodige actie onderneemt. De brave burgers blijven hulpeloos achter. Wat is er nog meer nodig om het falen van de (r)overheid in dit land aan te tonen???