20 jaar na 9/11: Het Westen heeft nog niets geleerd

De aanslagen van 11 september 2001 op de WTC-torens waren een scharniermoment. Het Westen ontdekte de diepe haat voor zijn beschaving die al een tijdje aan het gisten was in de islamitische wereld. De beschavingen begonnen te botsen, zoals Samuel Huntington in 1993 had voorspeld. Het was hem toen opgevallen dat de islam overal “bloederige grenzen” heeft en dat de religie moeilijk kan omgaan met andere levenswijzen.

Het optimisme van de westerse wereld na het einde van de Koude Oorlog leek nochtans lang gerechtvaardigd. Steeds meer landen bekeerden zich tot democratie, onderschreven de mensenrechten en schakelden zich in in een globaliserende vrije markt. 9/11 maakte een einde aan de illusie dat die evolutie onomkeerbaar was. In de islamitische wereld begon religieus extremisme veld te winnen, aangespoord niet zozeer door legitieme grieven, maar door de paranoia van een beschaving die ooit voorsprong had op het Westen en nu haar achterstand poogt te verklaren als het resultaat van westers imperialisme.

Nieuw soort terrorisme

Het Westen ontdekte een nieuwe vorm van terrorisme dat niet meer in het teken staat van een politieke agenda, maar gebaseerd is op haat tegen een beschaving. Onder leiding van de VS werd de oorlog verklaard aan dat terrorisme, maar de resultaten zijn niet goed te noemen. Er zijn vandaag meer jihadisten en terroristen dan 20 jaar geleden en hun actieterrein is uitgebreid naar Europa, Azië en Afrika.

“Opdat terroristen aanslagen kunnen plegen, moeten ze eerst het land binnen raken”, schreef een Amerikaanse onderzoekscommissie over 9/11 nuchter. Geen enkele van de 19 terroristen van 9/11 verbleef op legale wijze in de VS. Toch konden ze meerdere keren ongestoord in en uit het land reizen.

De westerse grenzen zijn nog even lek als 20 jaar geleden. Het hoeft zelfs niet illegaal te verlopen. We blijven asiel toekennen aan mensen die geen echte reden hebben om vervolging te vrezen, maar wel zeer goed weten welke verhalen ze moeten opdissen aan de bevoegde instanties. Bij de evacuatie uit Afghanistan moesten ook mensen opgehaald worden die hier politiek asiel hadden gekregen, maar toch vrolijk op familiebezoek gingen in het land dat ze beweerden ontvlucht te zijn.

Het verhaal van Samsudeen

Deze week werd in Nieuw-Zeeland een aanslag gepleegd. De dader, Samsudeen, had in 2013 onder valse voorwendsels asiel aangevraagd, maar een eerste negatieve beslissing werd door een rechter ongedaan gemaakt. Ook toen de fraude werd bewezen, kreeg men hem het land maar niet uit.

Samsudeen zat drie jaar in de gevangenis voor het voorbereiden van een terroristische aanslag, maar werd, ondanks een gerechtelijk rapport dat hem als gevaarlijk bleef beschouwen, weer vrijgelaten en opnieuw niet gedeporteerd. De politie volgde hem dag en nacht omdat men vermoedde wat hij van plan was. Zaterdag nam hij in een supermarkt een mes en kon 7 mensen neersteken voor hij zelf werd gedood. De dader stond bekend als islamist, ging recht van de moskee naar de winkel en riep “Allahu Akbar” terwijl hij begon te steken, maar premier Ardern reageerde onmiddellijk met een oproep om toch maar zijn religie niet in de zaak te betrekken.

Het verhaal van Samsudeen toont in een notendop aan dat het Westen op 20 jaar nog steeds niets geleerd heeft. De grenzen blijven poreus, de instanties naïef, de wetgeving onaangepast en de politiek weigert nog steeds de aard van de vijand te zien. De conservatieve commentator Michelle Malkin laakt hoe weinig het beleid doet om de jihadisten buiten onze grenzen te houden: “Ken je vijand, noem je vijand. Deze boodschap van 9/11 wordt nog steeds genegeerd.”