Ontslagnemend professor filosofie in open brief: “Mijn universiteit offerde ideeën op voor ideologie.”

De Amerikaanse professor Peter Boghossian doceerde jarenlang aan de Portland State University. Daar neemt hij nu ontslag omwille van de steeds toenemende censuur in de academische wereld. Daarnaast werd hij meermaals het slachtoffer van vandalisme en intimidaties omwille van zijn kritische houding tegenover de kritische rassentheorie. Zijn hallucinante ervaringen schreef hij neer in een open brief.

Boghossian onderwees gedurende tien jaar aan de Amerikaanse universiteit van Portland. Zijn onderwijsgebied was uiteenlopend. Zo gaf hij les in kritisch denken, ethiek en Socratische methode. Daarnaast was hij ook actief als onderzoeker in tal van pedagogische onderzoeken en publicaties.

Hij schetst in het begin van zijn afscheidsbrief de open en onderzoekende houding waarmee hij zijn lessen wist aan te pakken. “Maar naast het verkennen van klassieke filosofen en traditionele teksten, heb ik een breed scala aan gastdocenten uitgenodigd om mijn lessen toe te spreken, van Flat-Earthers tot christelijke apologeten tot wereldwijde klimaatsceptici tot Occupy Wall Street-voorstanders. Ik ben trots op mijn werk. Ik nodigde die sprekers niet uit omdat ik het eens was met hun wereldbeeld, maar vooral omdat ik dat niet deed.”, zo schrijft Boghossian.

Doorheen de rest van zijn brief beschrijft hij het verstikkende klimaat waarin hij als academicus moest functioneren. Met persoonlijke intimidatie van studenten, de universiteit en collega’s tot het gevolg.

“Een fabriek met als enige input ras, geslacht en slachtofferschap”

De houding die hij voor zichzelf aannam bleek geen breed gedragen consensus te vormen binnen de universiteit. Volgens hem werd het door de heersende opvattingen in de academische wereld steeds moeilijker om open onderzoek en debat te verrichten. “Beetje bij beetje heeft de universiteit dit soort intellectuele verkenning onmogelijk gemaakt.”, zo schrijft hij.

Boghossian hekelt de manier waarop er één duidelijk ideologische lijn doorheen het academisch onderwijs valt te ontwaren, die niet in twijfel mag worden getrokken. In zijn brief klaagt hij dan ook aan dat studenten aangeleerd krijgen om louter te denken in termen van ras, geslacht en slachtofferschap. “Het heeft een bastion van vrij onderzoek omgevormd tot een fabriek voor sociale rechtvaardigheid waarvan de enige input ras, geslacht en slachtofferschap was en waarvan de enige output grieven en verdeeldheid waren.”, aldus de professor.

Hij wijst ook zijn ex-collega’s op hun verantwoordelijkheid in het aansturen van de intolerantie en de censuur ten aanzien van afwijkende meningen, die niet onder de bovenstaande consensus vallen. Dit leidt er volgens de professor toe dat studenten bang zijn om open en eerlijk over bepaalde onderwerpen in debat te gaan. “De faculteit en de bestuurders hebben de waarheidszoekende missie van de universiteit afgezworen. In plaats daarvan hebben ze de intolerantie van uiteenlopende overtuigingen en meningen aangedreven. Dit heeft een cultuur van belediging gecreëerd waar studenten bang zijn om open en eerlijk te spreken.”, zo merkt hij op.

Systematische aantasting van het onderwijs en academische wereld

De bovenstaande ontwikkelingen noemt de professor ‘het illiberalisme van de academische wereld‘. In zijn brief schets hij tal van voorvallen die ertoe hebben geleid dat hij steeds meer zicht kreeg op hoe de aantasting van de academische en onderwijskundige wereld van “systematische aard” was. “Ik besloot vragen te stellen bij deze nieuwe cultuur. Waarom zou raciaal bewustzijn dé lens zijn waardoor we onze rol als opvoeders en onderwijzers moeten zien? In tegenstelling tot mijn collega’s heb ik deze vragen hardop en in het openbaar durven stellen. Ik besloot de nieuwe waarden te bestuderen die de staat Portland en zoveel andere onderwijsinstellingen overspoelden – waarden die geweldig klinken, zoals diversiteit, gelijkheid en inclusie, maar misschien juist het tegenovergestelde zijn.”

Toen Boghossian steeds meer in contact kwam met studenten die zijn bezorgheden deelden, merkte hij op dat de censuur die hijzelf ondervond geen alleenstaande feiten vormden maar “deel uitmaakten van een instellingsbreed probleem.”

Omwille van zijn uitlatingen begon de universiteit op vraag van enkele studenten een intern onderzoek naar de professor. Dit omdat hij door zijn houding zich volgens de studenten schuldig heeft gemaakt aan het “discrimineren op basis van geslacht in onderwijsprogramma’s“. Later bleek dat deze beschuldigingen op geen enkele grondige manier hard te maken waren. Naar eigen zeggen ontving hij nooit excuses voor de lasterlijke aantijgingen noch van de universiteit noch van de studenten in kwestie.

Een essay bedrog en persoonlijke bedreigingen

Volgens Boghossian leidt het huidig academisch klimaat ertoe dat heel wat academici “moreel modieuze essays en onderzoeken” schrijven. Waarheidsvinding is geen criterium meer, zo klaagt hij. Om aan te tonen dat dergelijke artikels zonder onderbouwing en vol absurditeiten zonder enige kritisch geluid publicatie krijgen, schreef Boghossian zelf een ‘fop essay‘ dat zich volledig ent op de theorieën die aan de universiteiten onderwezen worden.

In het essay beweert hij dat de mannelijke geslachtdelen slechts een ‘sociaal construct’ zijn en dat deze ook verantwoordelijk zijn voor de klimaatopwarming. Het artikel werd door andere academici gelezen en meteen goedgekeurd. Zodoende ook gepubliceerd in Cogent Social Sciences.

Niet veel later onthulde hij dat het artikel eigenlijk vol valse beweringen stond en geen grond in de waarheid had. Als tegenreactie kreeg hij te maken met vandalisme. “Kort daarna begonnen hakenkruizen in de badkamer met mijn naam eronder te verschijnen in twee badkamers in de buurt van de filosofieafdeling. Ze verschenen ook af en toe op mijn kantoordeur, in één geval vergezeld van zakken uitwerpselen. Onze universiteit zweeg. Toen het handelde, was het tegen mij, niet tegen de daders.”, aldus de professor.

“Ondraaglijk beroepsleven”

Dit vandalisme en intimidaties waren niet de enige feiten. De jaren die daarop volgden werd Boghossian meermaals bespuugd en bedreigd door studenten, werden er flyers van hem met een Pinokkioneus op de campus gevonden en spoorden zijn collega’s hun studenten aan om zijn lessen niet bij te wonen of te boycotten. “Ik wou dat ik kon zeggen dat wat ik beschrijf geen persoonlijke tol heeft geëist. Maar het heeft precies de tol geëist die het had moeten eisen: een steeds ondraaglijker beroepsleven.”

“Ik moet deze keuze maken”

Hij betreurt zijn keuze om ontslag te nemen maar omwille van het huidig klimaat kan hij naar eigen zeggen niet anders. Zo geeft hij aan dat de vrijheid om vragen te stellen, de hoogste vrijheid is. En dat universiteiten de plicht hebben deze uit te dragen en na te komen. “Tien jaar lang heb ik mijn studenten geleerd hoe belangrijk het is om volgens persoonlijke principes te leven. Een daarvan is om ons systeem van liberaal onderwijs te verdedigen tegen degenen die het willen vernietigen. Wie zou ik zijn als ik dat niet deed?”, zo sluit hij af.