Uncategorized

“Cargocultus”

Jurgen Ceder

Wanneer je gedrag uit het verleden kopieert, in de hoop opnieuw de resultaten van het verleden te behalen, maar er tussen beide geen oorzakelijk verband bestaat.

Na de Tweede Wereldoorlog stelden antropologen vast dat de inboorlingen van een aantal eilanden in de Stille Oceaan primitieve landingsbanen voor vliegtuigen begonnen na te bouwen en ook regelmatig vuurbakens langs de rand ontstaken. Zelfs een kopie van een verkeerstoren en een uit hout gesneden hoofdtelefoon werden teruggevonden. Het bleek dat ze daarmee de Amerikanen probeerden terug te halen, die hun eiland hadden gebruikt als luchtmachtbasis in de oorlog tegen Japan. De militaire bevoorradingsvluchten hadden regelmatig producten en voeding meegebracht, die ook bij de lokale inwoners belandden. Met rituelen die op een religie leken, hoopten ze de cargovliegtuigen terug te lokken.

Het begrip “cargocultus” raakte in zwang nadat Nobelprijswinnaar Richard Feynman het had gebruikt om het gedrag van wetenschappers te beschrijven die oppervlakkig wel een wetenschappelijke werkwijze leken te hanteren, maar geen echt onderzoek deden.

Joe Biden en zijn hoge overheidsuitgaven

Een voetballer die altijd weer de kousen aandoet waarmee hij ooit een topwedstrijd speelde, heeft een cargocultus-mentaliteit. Bij hem is zijn gedrag uiteraard gemakkelijk te herkennen als bijgeloof, maar de denkfout overkomt zelfs grote bedrijven wanneer ze de werkwijze van succesvolle concurrenten pogen over te nemen, zonder goed het oorzakelijk verband te begrijpen tussen enkele zichtbare kenmerken en het succes.

Het cargocultus-denken ziet men ook in de politiek aan het werk, wanneer sukkelende politieke partijen denken hun hoogdagen te kunnen herbeleven door weer aan te knopen bij de succesformules van voorheen, maar de tijden zijn veranderd. En misschien was de manier van werken ook toen al niet de echte reden van het succes.

Een goed voorbeeld van een cargocultus van vandaag: Joe Biden die denkt een nieuwe Franklin D. Roosevelt te kunnen worden en met hoge overheidsuitgaven de economie poogt te doen ontploffen. Hij heeft voorlopig niet meer succes dan de Melanesiërs en hun landingsbanen.

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief




Jurist Jurgen Ceder (°1963, Aalst) nam enkele jaren geleden als eresenator afstand van de Belgische politiek om zich toe te leggen op het vaderschap. Vanuit die hoedanigheid overschouwt hij als analist de grote gewapende en culturele conflicten waar de wereld vandaag mee te kampen heeft.

Plaats een reactie

Delen