De vervaging van het medeleven
“De dood van één mens is een tragedie, de dood van miljoenen is een statistiek.” Indien Jozef Stalin dit heeft gezegd, zoals wordt beweerd, dan had hij een goed inzicht in wat mensen tot morele verontwaardiging aanzet. Psycholoog Paul Slovic gaf het fenomeen een naam: de vervaging van het medeleven. De meesten van ons zijn in staat tot groot medelijden met het lot van een concrete mens, maar dat wordt afgestompt naarmate er meer gelijkaardige slachtoffers zijn. Het bericht van een kind dat is omgekomen in een concreet verkeersongeval maakt meer emotie los dan de statistiek dat er 26 kinderen zijn omgekomen in het verkeer in 2020.
In de internationale pers is er momenteel veel te doen over het lot van Peng Shuai. Op 2 november had deze Chinese tennisster op sociale media het bericht geplaatst dat ze seksueel misbruikt is door een topman van het Chinese regime. Behalve een aantal beelden en berichten waarvan de oorsprong twijfelachtig is, is er sindsdien niets meer van haar gehoord. Haar collega’s in de tenniswereld reageerden ongerust en boos. Pers en politiek kwamen in actie.
Boycot Winterspelen
De VS, het VK en Canada hebben vorige week beslist dat ze de Winterspelen van 2022 in China zullen boycotten. Officieel verwijzen ze naar de algemene situatie van de mensenrechten in dat land en naar de onderdrukking van de Oeigoeren in het bijzonder, maar het is duidelijk dat de heisa rond Peng een belangrijke rol heeft gespeeld. Het is een goed voorbeeld van hoe het lot van één mens een samenleving meer kan raken dan het lijden van miljoenen. Dat China zeer repressief optreedt tegen de Oeigoeren (met ook de beschuldiging van systematische verkrachtingen in de detentiekampen) is immers al lang bekend.
Het communistische regime lijfde dit jaar ook Hong Kong in en stuurde honderden dissidenten naar de gevangenis zonder noemenswaardige reactie van het Westen. Wereldwijd zijn honderdduizenden een pijnlijke dood gestorven omdat het Chinese regime lang de aard van Covid-19 bewust heeft verzwegen. Het leidde nooit tot beroering in de pers of tot politieke actie. Maar het lot van een jonge vrouw die wordt misbruikt door een toppoliticus en die wordt gestraft als ze klaagt: dat is een herkenbaar verhaal dat onze verontwaardiging uitlokt.
