Premier De Croo bleef volhouden dat gevaccineerde mensen negen à tien keer beter beschermd waren tegen zware ziekte en negen à tien keer minder kans hadden het virus over te dragen, maar De Standaard beoordeelt deze uitspraak als foutief. De oppositie is niet tevreden dat De Croo foutieve informatie verspreidt.
Er is inderdaad een verlaagde kans om het virus door te geven als gevaccineerde, maar er is geen bewijs dat dit negen à tien keer zo laag zou liggen. De Croo heeft geen cijfermateriaal om zijn uitspraak te staven. Volgens een woordvoerder van De Croo baseerde de premier zich op cijfers van Sciensano. De kans op zware ziekte ligt volgens Sciensano inderdaad veel lager. Tijdens het Overlegcomité stelde Steven Van Gucht dat een gevaccineerde 88 procent minder kans had om ernstig ziek te worden, waarbij hij zich baseerde op internationale data. Dat deel van de uitspraak van De Croo zou dus wel kloppen.
De Croo zegt fictieve cijfers
Het probleem ligt bij zijn bewering over de verspreiding van het virus. Wie drie prikken heeft gehad, heeft twee tot drie keer minder kans op een omikronbesmetting, wat stukken minder is dan wat De Croo beweerde. Wat wel blijkt is dat wie drie prikken heeft gekregen 15 tot 18 keer minder kans heeft op IC-opname vergeleken met niet-gevaccineerde patiënten. Hoe groot de kans is om het virus door te geven na besmetting, is helemaal nog niet bekend omdat er nog geen duidelijke cijfers over beschikbaar zijn.
Er zijn wel al enkele voorlopige data bekend, maar het is nog te voorbarig om conclusies uit die onderzoeken te trekken. De cijfers die De Croo aanhaalde zijn echter totaal niet in lijn met de voorlopige gegevens uit bijvoorbeeld een onderzoek uit Denemarken. De kans om het virus over te dragen is slechts 30 procent minder bij iemand die twee prikken heeft gekregen en 50 procent bij drie prikken volgens dit onderzoek. Die cijfers spreken zowel over omikron als delta, er is geen verschil tussen de twee opgemerkt. Ook de alfavariant werd al onderzocht. Na één prik is de kans om iemand anders te besmetten 30 tot 50 procent lager. De exacte cijfers verschillen naargelang het onderzoek. Ook dit komt niet in de buurt van wat De Croo beweerde.
Oppositie ontevreden over foutieve informatie van De Croo
De oppositie reageerde zeer ontevreden. Vlaams Belang vindt dat De Croo het coronabeleid met onwaarheden verdedigt. Kamerlid Dominiek Sneppe noemt de uitspraken van De Croo ‘klinkklare onzin”. “In de corona-aanpak is het vooral De Croo zelf die onwetenschappelijke en klinkklare onzin verkoopt. Telkens opnieuw”, zegt Kamerlid Dominiek Sneppe in een persbericht. “Ter verdediging van het paars-groene jojobeleid heeft de eerste minister steeds geschermd met de wetenschap. Maar de leugens die hij daarbij verspreidt worden steeds meer door wetenschappers doorprikt.”
“De Croo stelde dit weekend, niet alleen in het VTM-journaal maar ook in een vraaggesprek met De Morgen, dat de wetenschap ‘zeer duidelijk’ is over het nut van het coronapaspoort en dat gevaccineerden die besmet zijn, negen à tien keer minder kans hebben om het virus over te dragen”, aldus Sneppe. “Over welke wetenschap hij het dan wel heeft is echter volkomen onduidelijk. De Waalse viroloog Emmanuel André was er bijvoorbeeld eerder al zeer duidelijk over dat de coronapas juist gezorgd heeft voor meer besmettingen. En de bewering van De Croo over de vaccinatie werd onder meer al tegengesproken door de Gentse professor Tijl De Bie en De Standaard.”
“Gewoon geen cijfers beschikbaar”
“Het aangehaalde cijfer van negen à tien keer is volkomen uit de lucht gegrepen”, vervolgt Sneppe. “Uit de informatie van Sciensano blijkt alleszins niet dat gevaccineerden die toch het virus oplopen negen tot tien keer minder kans hebben om anderen aan te steken. Er zijn gewoon geen cijfers beschikbaar over de kans om het virus na een besmetting toch door te geven. Reden waarom de factcheckers van De Standaard de uitlating van De Croo ondertussen al afdeden als onwaar.”
“Eind december verantwoordde De Croo de eventuele vaccinatieplicht met de mededeling dat er op de intensive care-diensten van de ziekenhuizen vijf keer meer niet-gevaccineerden lagen dan mensen die wel een prik hadden ontvangen”, besluit Sneppe. “Ook dat was een onwaarheid. Van de 591 patiënten die toen op intensive care lagen, waren er 270 niet gevaccineerd. Steeds halve waarheden en hele leugens. Wie kan die man nog ooit geloven?”
“Hopelijk staan onze rectoren op”
Ook Peter De Roover (N-VA) reageert scherp, net als Tijl De Bie. Tijl De Bie schreef op Twitter dat hij “hoopt dat de rectoren van onze universiteiten ooit opstaan en oproepen om te stoppen de wetenschap te misbruiken voor politieke doeleinden.” “Hoogtijd voor een echt wetenschappelijk debat, zonder politieke voorafnames,” klinkt het. “Wanneer de premier hiermee wegkomt (met foutieve informatie, red.), zonder dat de media dit in vraag stellen, dan is er een serieus probleem.” De Roover reageerde op De Bie dat hij “net aan minister Vandenbroucke gevraagd heeft welke impact de valse informatie die De Croo verspreidt volgens hem heeft op de geloofwaardigheid van de overheidscommunicatie in deze delicate tijden.”