NAVO. Foto Shutterstock.

NAVO. Foto Shutterstock.

Uncategorized

Russische eisen afgewezen door NAVO, maar wat is de status-quo en drijfveer van Rusland?

Ruben Notteboom

De ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO-landen hebben de eisen van Rusland collectief afgewezen. Volgens NAVO-topman Jens Stoltenberg is de NAVO het erover eens dat Rusland geen eenzijdige beperkingen mag leggen aan de alliantie. Indien de NAVO wil uitbreiden, moet de NAVO dat kunnen zonder Russische interferentie. Maar wat is er nu precies aan de hand en wat drijft Rusland? Heeft Rusland veiligheidsangsten of imperialistische uitbreidingsangst?

De NAVO staat wel open voor wederzijdse beperkingen op het gebied van conventionele of nucleaire bewapening, maar dat moet op basis van multilaterale gesprekken gebeuren en niet op basis van eisen en ultimatums. Eenzijdige beperkingen zullen altijd afgewezen worden.

Kloof tussen NAVO en Rusland blijft groeien

De spanningen in Oekraïne zijn te snijden. Nu de situatie in Kazachstan ook uit de hand dreigt te lopen, blijft de druk tussen de NAVO en Rusland toenemen. De angst voor een Russische inval in Oekraïne is groot. Nu Kazachstan destabiliseert, wat kan uitlopen tot een burgeroorlog, wordt er nog meer zout in de wonde gestrooid.

Rusland had eisen gesteld zoals juridische garanties dat voormalige Sovjetrepublieken zoals Georgië, Kazachstan of Oekraïne geen lid zouden mogen worden van de NAVO. Daarnaast wil Moskou Finland en Zweden ook buiten de NAVO houden. De 30 lidstaten hebben dit collectief afgewezen.

Relaties op laag pitje, dreigt een nieuw Koude Oorlog-scenario?

Poetin wilde ook dat de NAVO raketafweersystemen zou weghalen uit Polen en Roemenië. Die staan daar voor defensieve doeleinden, maar dat ziet het Kremlin niet zitten. Daarnaast wil Rusland geen militaire oefeningen meer zien in NAVO-landen die na 1997 zijn toegetreden. Dat gaat dan over Oost- en Centraal-Europese lidstaten zoals Polen, Roemenië, Tsjechië, Slovakije, Slovenië, Hongarije, Albanië, Montenegro, Noord-Macedonië, Kroatië, Estland, Letland en Litouwen. Ook deze eisen zijn afgewezen.

De vraag rijst nu waarom Rusland zulke eisen stelt en zo tegen de NAVO-uitbreiding is. Hiervoor kunnen drie redenen aangehaald worden. Ten eerste is Rusland bang zijn invloed te verliezen in de buurlanden. Die invloed is belangrijk voor onder andere economische doeleinden, maar ook veiligheidsredenen. Dat heeft meteen te maken met de tweede reden. De NAVO is namelijk opgericht als defensief pakt tegen de USSR, wat Rusland tot op heden ziet als een alliantie die de Russische soevereine staat in gevaar kan brengen omdat het een bondgenootschap zou zijn volgens het Kremlin met als enige doel het buitenlands en militair beleid van Amerika te versterken.

Zorgen om nationale veiligheid en belangen, maar geen imperialistische uitbreidingsdrang

Ten slotte is er nog een historische reden die sterk vasthangt met de zorgen over nationale veiligheid. Oost-Europa is een zwak punt in de geografische en strategische verdediging van de Russische Federatie. Terwijl Siberië ijskoud is en moeilijk zou zijn om te trotseren en bergen zoals de Kaukasus en het Altajgebergte bescherming bieden tegen invallen, is er een grote vlakte tussen bijvoorbeeld Minsk en Moskou. Een aanval vanuit Europa zou dus moeilijk tegen te houden zijn, wat al gebeurd is onder leiding van Adolf Hitler of Napoleon.

Voor Rusland is het dus van fundamenteel belang om de buurlanden te beschermen en zo de nationale soevereiniteit en veiligheid te garanderen. Daarnaast blijft economische invloed ook een grote drijfveer voor Russische interferentie in de buurlanden. Een uitbreiding van de NAVO, of zelfs van de EU binnen Europa, gooit roet in het eten van het Russisch buitenlands beleid. Daarom is Rusland zo gekant tegen die uitbreiding. Het is dus niet per se een Russische imperialistische uitbreidingsdrang, waar velen voor vrezen, die de beslissingen van Rusland voeden. Daarom blijft een Russische, offensieve inval nog een groot vraagteken. Indien de NAVO en EU blijven pushen om Oost-Europese landen toch in de alliantie of unie te krijgen, is een reactie mogelijk, maar in welke vorm of mate die zal zijn, is onduidelijk.  

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief




Ruben Notteboom (°1998, Eeklo) is afgestudeerd als master tolk aan de Universiteit Gent en zit momenteel in zijn tweede master Internationale Betrekkingen en Diplomatie aan de Universiteit Antwerpen.

3 gedachten over “Russische eisen afgewezen door NAVO, maar wat is de status-quo en drijfveer van Rusland?”

  1. Waarom vrezen wij Poetin? Zoekt hij oorlog met ons? Of wij met hem? Hebben we na twee wereldoorlogen nog niet geleerd met elkaar vreedzaam om te gaan? Ik kan me niet voorstellen dat het Russische volk oorlog met de Europese volkeren wil, maar wat in het brein van machtswellustelingen aan de top omgaat weten we niet. Aan de ene net als aan de andere kant. Dat de Russen oorlogje stoken met Oekraïne kan ik nochtans begrijpen. Hij wil als volksnationalist (oei!) alle Russen in Rusland krijgen. Cfr. de Krim.

  2. Poetin heeft groot gelijk,zijn we de rakettencrisis met Cuba vergeten .Amerika werd helemaal gek bij het idee van de Russen in de achtertuin.De arrogantie van de Navo zou ze wel eens heel zuur kunnen opbreken .
    Geen enkel europees land heeft een leger waar de russen bang van moeten zijn.En dien hoogbejaarde in Amerika gaat ons ook niet komen redden.Ik denk dat wij bang moeten zijn

Plaats een reactie

Delen