Voorzitter Comité I, met rol in zaak-Conings, onder vuur

Serge Lipszyc, de voorzitter van het Comité I, moet woensdagnamiddag uitleg geven over aantijgingen tegen hem. Hij wordt beschuldigd van ‘ethisch ontoelaatbare ingrepen, ongepaste optredens in verschillende dossiers en ellenlange onkostenvergoedingen’. Ook in de zaak Jurgen Conings zou hij zijn rol op een slechte manier gespeeld hebben. Hij moet zich verantwoorden in een hoorzitting achter gesloten deuren.

De voorzitter van Comité I, dat de inlichtendiensten moet controleren, ligt onder vuur. Ongepaste tussenkomsten en buitensporige onkosten in de vorm van etentjes en geschenken: daarvan beschuldigen zijn collega’s hem. De twee andere raadsleden die de dienst leiden: Pieter-Alexander De Brock (ambtenaar) en Thibaut Vandamme (magistraat) betichten hem van ‘ongepast optreden’ en ‘manifest wangedrag’ dat het comité ‘in ernstig gevaar brengt’. Naar eigen zeggen ‘met de grootste spijt’, maar ‘uit plichtsbesef’, hebben ze dat aangeklaagd in een brief aan de voorzitster van de Kamer, Eliane Tillieux (PS). Dat is ongezien in de dertigjarige geschiedenis van het Comité I.

Hij moest zich woensdagmiddag achter gesloten deuren van het parlement verdedigen. De Tijd kon een document van 22 bladzijden inkijken dat De Brock en Vandamme opstelden, met alle feiten waarvan ze Lipszyc beschuldigen. Zo onder andere ‘ethisch ontoelaatbare ingrepen’. Hij zou rechtstreeks en persoonlijk zijn tussengekomen om een hooggeplaatste burger, werkzaam voor Defensie, zijn veiligheidsmachtiging te ontzeggen. Zo’n veiligheidsmachtiging geeft mensen toegang tot vertrouwelijke informatie en is cruciaal voor sommige functies. De tussenkomst zou zijn mislukt omdat De Brock dat belette.

“Iets regelen” om Vandamme geen veiligheidsmachtiging te geven

Daarnaast zou de voorzitter ook proberen verhinderen hebben dat Vandamme aangesteld werd als nieuwe raadsheer. Volgens zijn collega-raadsheren zou hij hebben gevraagd aan de toplui van de inlichtingendiensten of ‘iets kon worden geregeld’ om Vandamme geen veiligheidsmachtiging te geven of om zijn machtiging die hij al had als antiterrorismemagistraat te laten intrekken. Maar de twee inlichtingendiensten hebben geweigerd daaraan mee te werken.

Ook het feit dat hij ‘kwistig geld uitgeeft op kosten van de Belgische staat’ stootte zijn collega’s zodanig tegen de borst dat ze klacht indienden. Ze bezorgden het parlement een ellenlange lijst van onkostenvergoedingen en facturen die moeten wijzen op ‘exorbitante uitgaven’, zoals geschenken, onder andere gekocht bij MediaMarkt en A.S.Adventure. Ze spreken ook over ‘talrijke’ en dure etentjes, ook met ‘uitstekende wijnen’. Zo zou een etentje in het Brusselse restaurant Alexandre in januari 2020 met zeven gasten 3.028 euro hebben gekost. In september vorig jaar zou een etentje met vijf mensen in Villa Lorraine in Brussel, om het driejarige voorzitterschap van Lipszyc te vieren, 1.595 euro hebben gekost. De twee raadsheren klagen vooral aan dat Lipszyc daarbij zijn rol als controleur uit het oog verliest omdat het ook gaat om diners met de toplui van de inlichtingendiensten die hij moet controleren.

Rol in zaak-Jurgen Conings

In het algemeen klagen de twee raadsleden aan dat Serge Lipszyc het Comité I niet collegiaal leidt. De meest gevoelige dossiers zou de voorzitter op eigen houtje opstarten en behandelen. Het onderzoek naar de manier waarop de inlichtingendiensten de extremistische militair Jurgen Conings, die met een heel wapenarsenaal uit een kazerne kon vertrekken en uiteindelijk dood werd teruggevonden, volgden, zou niet ‘volgens het boekje’ zijn gebeurd. En dat door persoonlijke tussenkomsten van Lipszyc. De twee raadsleden beschuldigen hun voorzitter ervan, bij de voorstelling van het rapport in de Kamer, bewust verwarring te hebben gezaaid over de kwestie of minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) al dan niet vooraf op de hoogte was gebracht over het dossier-Conings, terwijl dat niet het geval was.

Hoewel hij zich vandaag moet verantwoorden in de Kamer, lijkt het geen sinecure om de voorzitter politiek opzij te schuiven. Regeringspartij MR blijft namelijk achter Lipszyc staan. De hoorzitting achter gesloten deuren moet duidelijkheid brengen.