Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi laat de verplichting om doorreizende asielzoekers die al elders in de Europese Unie asiel hebben gevraagd niet zomaar passeren. Hij tekent derdenverzet aan bij de rechtbank. Verschillende doorreizende asielzoekers proberen via de rechtbank een onmiddellijke opvangplaats te forceren, terwijl de opvang voor nieuwe asielzoekers sterk onder druk staat. “Je kan als migrant moeilijk bed, bad en brood in twee landen vragen”, reageert Mahdi. “Zo wordt mogelijk een bed bezet gehouden voor iemand die voor de allereerste keer asiel aanvraagt in de EU en nergens anders een opvangplek heeft.” N-VA diende hier in 2020 al een wetsvoorstel over in.
Sinds 2018 registreren meer en meer mensen zich voor een asielaanvraag bij de asieldiensten in België, hoewel ze in een ander EU-land al een procedure hadden lopen. Ondanks hun recht op asiel in een ander EU-land, reizen ze toch door naar België en dienen ze een tweede, derde of vierde aanvraag in. Het aantal doorreizende asielzoekers blijft ook in januari van dit jaar verder toenemen. Uit de voorlopige cijfers van Dienst Vreemdelingenzaken blijkt dat in januari maar liefst 1.168 personen die een asielaanvraag indienden reeds in een ander land een asielaanvraag lopen hebben. In 2021 kwam het totaal van deze gevallen op 20.952 personen.
Nemen plaatsen af van meest kwetsbare asielzoekers
Het aantal personen dat een dergelijke aanvraag indient stijgt. Dat zorgt voor een bijkomende druk op het opvangnetwerk. Doorreizende asielzoekers werden daarom op een wachtlijst geplaatst. Zo wilde Mahdi er voor zorgen dat er voldoende opvangplaats beschikbaar bleef voor de meest kwetsbaren, families met kinderen, en mensen die voor het eerst asiel aanvragen op Europees grondgebied. Doorreizende asielzoekers worden wel geregistreerd om te vermijden dat mensen dagenlang in de rij van het aanmeldcentrum moeten staan.
“Een kordate aanpak van doorreizende asielzoekers is noodzakelijk. Indien duizenden asielzoeker en vluchtelingen uit een ander Europees land uiteindelijk naar ons land komen en opvang eisen, kunnen we niet langer mensen opvangen die nergens bed, bad en brood hebben. Doorreizende asielzoekers moeten terugkeren naar het land waar ze al opvang hebben”, besluit Sammy Mahdi.
Geen nieuw voorstel
Volgens N-VA-Kamerlid Theo Francken gaat het hier om de zogenaamde Dublingevallen. Daarnaast bestaat er volgens hem al een filter voor deze personen: “Pas na een verklaring van ontvankelijkheid van hun asielaanvraag, komen deze personen in aanmerking voor opvang. De Raad van State oordeelde echter dat een algemene weigering om bijstand te verlenen aan asielzoekers omdat ze eerder al een aanvraag indienden niet aanvaardbaar was.” De oud-staatssecretaris probeerde met zijn collega-Kamerleden van N-VA eerder al een wetswijziging uit te voeren om dat probleem van de baan te vegen, om op die manier de opvangplaatsen vrij te houden voor de meest kwetsbaren.
Om dat juridisch probleem op te lossen, diende Kamerlid Darya Safai in 2020 al een wetsvoorstel in. Ook zij pleitte er voor om toegang te weigeren aan asielzoekers die een meervoudige asielaanvraag ingediend hadden binnen de Europese Unie. “Wij vragen dit al anderhalf jaar”, reageert Francken dan ook. Hij vraagt een spoedbehandeling van hun wetsvoorstel om de situatie snel op te lossen.