Duidelijk verband tussen terrorisme en gebrek aan culturele integratie

Kan de ‘culturele afstand’ tussen een land en een migrantengroep een reëel terroristisch risico met zich meebrengen? Dat onderzochten Tobias Böhmelt en Vincenzo Bove. Volgens de twee onderzoekers kan een sterke leidcultuur die voor assimilatie zorgt of een migratie waarbij de cultuur dichter tegen het gastland aanleunt, wel degelijk het ‘terroristisch risico’ verlagen.

In de studie van Böhmelt en Bove wordt onderzocht of er een verband is tussen terrorisme enerzijds en culturele integratie anderzijds. Tobias Böhmelt werkt als onderzoeker in de Internationale Betrekkingen en Vergelijkende Politiek aan de Universiteit van Essex. Vincenzo Bove is verbonden als hoogleraar Politieke Wetenschappen aan de Universiteit van Warwick.

In de studie valt te lezen dat men migranten, door de grote verscheidenheid ervan, niet kan catalogiseren als zijnde “homogene bevolkingsgroepen”. Hierdoor wordt de integratie bemoeilijkt. Ook de migranten zelf maken een onderscheid tussen ‘allochtonen’ en ‘autochtonen’, zo benadrukken ze. De onderzoekers merken een duidelijke verspreiding van terrorisme in aankomstlanden waar migranten te weinig ‘culturele nabijheid’ ervaren.

Böhmelt en Bove wijzen erop dat een duidelijk merkbare culturele band tussen immigranten en autochtonen “het vertrouwen tussen de individuen” en de integratie vergemakkelijkt. Dat zou het dan weer moeilijker maken voor terroristische netwerken om de situatie van onvrede en het gevoel van onbehagen uit te buiten, zo klinkt het.

Slachtoffers ronselen

Het tweetal maakt zich sterk dat ook de migranten zelf het slachtoffer zijn van terrorisme. Volgens de onderzoekers hebben de problemen van integratie en “marginalisering” een indirect effect op het aanzwengelen van terrorisme. Zo zouden terroristische netwerken bewust inzetten op de aspecten waarbij de aankomstlanden het vaak laten afweten. Op die manier hopen ze het vertrouwen van individuen te winnen en hun vijandbeeld aan te wakkeren, om zo aan rekrutering of het ronselen van ‘maatschappelijke slachtoffers’ en dus mogelijke terroristen te doen.

Analyse in het onderzoek

Bove en Böhmelt analyseerden voor hun onderzoek verschillende gegevens. Zo schenen ze hun licht over de niveaus en de oorsprong van migratie in ongeveer 32 OSEO-landen tussen 1980 en 2010 en de terroristische gebeurtenissen in die periode. Daaruit concludeerden ze dat het niveau van immigratie en de frequentie van terroristische aanslagen afhankelijk zijn van de culturele afstand tussen het land van aankomst en de migranten. Migratie uit landen die cultureel dichter tegen het land van aankomst of gastland staan, brengen dus minder “terroristisch potentieel” met zich mee dan een verhouding waarbij het om twee verschillende culturen gaat. Ook een hoger niveau van migratie brengt een verhoging van het risico met zich mee.