Orban: overwinning en overmoed?

In een ideaal scenario voor vele Hongaren zou Orban bij deze verkiezingen zijn meerderheid hebben behouden, maar zou hij een tik op de vingers hebben gekregen omwille van zijn banden met Poetin en zijn weigering Oekraïne te steunen.

Vele Hongaren uit Orbans achterban voelen zich daar immers ook ongemakkelijk bij. De herinnering aan de Russische tanks die in 1956 de Hongaarse opstand in bloed gesmoord hebben, is nog bijzonder levendig. Het volstaat in Boedapest de vele monumenten over die tragedie te bekijken om dat vast te stellen. De beelden uit Oekraïne versterken dat nog.

Maar die tik op de vingers is er niet gekomen. Orban heeft zelfs nog zetels bijgewonnen. Zijn positie tegenover de potentaten van de EU is daardoor versterkt. Maar kort daarop moest Orban een tegenprestatie leveren voor het Russische aardgas dat hij jarenlang aan een vriendenprijsje had kunnen kopen. Hij doorbrak immers de consensus en gaf toe aan Poetin door het aardgas voortaan in roebels te betalen.

Hongarije weigert ook nog steeds wapenleveringen voor Oekraïne over zijn grondgebied toe te laten. Oorspronkelijk had Orban zelfs de transit van NAVO-troepen doorheen Hongarije naar andere NAVO-landen verboden. Pas op 7 maart werd dat verbod ingetrokken. Dat was dus twee volle weken na het begin van de Russische invasie. Zelensky zei daarom dat voor Orban goedkoop aardgas belangrijker was dan Oekraïens bloed.

Breuk in de Visegrad

De Tsjechische president Zeman bewijst dat het ook anders kan. Ja, hij heeft ook een heel hobbelig parcours gereden in zijn relaties met Rusland. Toen agenten van de Russische GRU-eenheid 29155 in 2014 in het Tsjechische stadje Vrbětice twee depots opbliezen met munitie die bestemd was voor Oekraïne, hield Zeman, tegen zijn eigen inlichtingen- en politiediensten in, vol dat het om “toevallige explosies” ging. Maar uiteindelijk heeft Zeman met dat troebele verleden gebroken: hij stuurde tanks en pantservoertuigen naar Oekraïne. Hij was het eerste staatshoofd van een NAVO-land dat zulke zware wapens durfde leveren. Orban had nu de kans om ook met een schone lei te beginnen. Maar hij heeft die kans niet gegrepen.

Kijk goed naar de tv-opnamen waarin Orban zijn overwinning en zijn roebelakkoord met Poetin aankondigt. Let op zijn mimiek. Dit is iemand die denkt dat hij zich alles kan veroorloven, dat hij toch niet kan verliezen. Dehaene straalde dat ook uit. ‘Wij kunnen niet verliezen’ is een gevaarlijke gedachte, die al vele politieke leiders tot rampzalige beslissingen heeft geïnspireerd.

Daarom zou het beter geweest zijn als Orban een kleine tik had gekregen. Dat zou hem behoed hebben voor de arrogantie die hij nu tentoonspreidt. Niet alleen tegen de EU, maar ook tegen Polen, Slovakije en Tsjechië, want Orban heeft met zijn Oekraïne-beleid die Visegrad-alliantie uit elkaar gespeeld. Poetin en de EU-potentaten zullen in hun vuistje lachen.

Oppositiepartij

Partijen als het Vlaams Belang, het Duitse AfD, het Franse RN of de Italiaanse Liga zullen hieruit misschien besluiten dat zij niet electoraal afstraft zullen worden voor de pro-Russische drijverijen van sommige van hun mandatarissen. Maar zij verliezen uit het oog dat Orbans Fidesz een regeringspartij is, die héél veel krediet had opgebouwd met concrete verwezenlijkingen: Orban heeft de Afrikaanse en islamitische volksverhuizers buiten de grenzen gehouden. Hij heeft een kind- en gezinsvriendelijk beleid gevoerd. Hij heeft een vuist gemaakt tegen de LGTBQIA-indoctrinatie. Hij heeft de EU-oekazen naast zich neergelegd.

Dat zijn daden, geen woorden. Als regeringsleider kón hij zulke daden stellen, die opwogen tegen zijn banden met Poetin en zijn gebrek aan steun voor Oekraïne, en ondanks dat kon hij nog stemmen winnen. Oppositiepartijen kunnen niet op dezelfde manier krediet en geloofwaardigheid opbouwen. Zij zullen bij de volgende verkiezingen de klappen moet incasseren, zonder het stootkussen van een concreet binnenlands beleid.