Sammy Mahdi (CD&V): “Het Europese asiel- en migratiebeleid werkt niet” 

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) uit zich in een interview met De Tijd bijzonder kritisch tegenover het Europese asiel- en migratiebeleid dit naar aanleiding van het akkoord tussen het Verenigd Konikrijk en Rwanda om illegale vluchtelingen te laten overvliegen naar het Oost-Afrikaanse land ter afwachting van hun asielprocedure. “Europa moet zijn eigen kapotte systeem fixen.”

Wie illegaal het Verenigd Koninkrijk binnenkomt, kan direct doorgestuurd worden naar Rwanda. Dat maakte premier Boris Johnson donderdag bekend. Het gaat in eerste instantie om een proefproject met een prijskaartje van 120 miljoen pond. Voor dat geld worden vluchtelingen die illegaal het Verenigd Koninkrijk binnenkomen, doorgevlogen naar het Afrikaanse land Rwanda waar ze opgevangen worden en asiel kunnen aanvragen. Het plan richt zich vooral op alleenstaande, jonge mannen die illegaal oversteken. De reacties in eigen land zijn niet mild. 

Oppositiepartij Labour noemt het een “onwerkbare en onethische” aanpak van het vluchtelingenprobleem. Ze beschuldigt de regering ervan de aandacht te willen afleiden van Partygate, het schandaal waarbij verschillende regeringsfunctionarissen meededen aan borrels en feestjes tijdens de coronalockdowns. “Ik denk dat het hier niet zozeer gaat om het aanpakken van kleine bootjes, maar meer om het aanpakken van het zinkende bootje van de premier zelf’’, zei Lucy Powell, lid van oppositiepartij Labour tegen de BBC.

Guantanamo Bay voor asielzoekers

Ook Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) zegt in een interview met De Tijd zijn twijfels te hebben bij de samenwerking. “De insteek lijkt me vooral afschrikking. Ook Denemarken en Israël hebben al over gelijkaardige deals gecommuniceerd, zonder dat ze effectief asielzoekers naar Rwanda hebben gestuurd. Gaat Rwanda – waar nu al 100.000 vluchtelingen zitten – plots alle asielzoekers van de EU opvangen?”, vraagt Mahdi zich stellig af. “Bovendien maakt het Verenigd Koninkrijk zich chantabel. Rwanda zal bepalen tegen welke prijs het hoeveel mensen opvangt.”

Mahdi beweert niet met het morele vingertje te willen zwaaien. “Het Europese asiel- en migratiebeleid werkt niet. Mensen komen aan in de EU, een groot deel van hen blijkt geen recht op bescherming of verblijf te hebben, maar toch krijg je ze niet teruggestuurd, omdat hun thuislanden niet aan een repatriëring meewerken. Het gevolg is helaas dat landen naar dit soort oplossingen grijpen en van Rwanda een soort ‘Guantanamo Bay voor asielzoekers’ (de Amerikaanse gevangenis voor terreurverdachten op Cuba, red.) proberen te maken. Europa moet zijn eigen kapotte systeem fixen.”

Verrotting van morele kompas

De staatssecretaris pleit voor een geplande hervorming van Europa’s asielmodel. “Mensen uit pakweg Afghanistan naar Rwanda sturen, is cynisch. Maar het hele asiel- en migratiebeleid is cynisch. Europa moet erop toezien dat dit soort deals niet meer nodig zijn. Anders dreigt de totale verrotting van je morele kompas“, aldus Mahdi. “Europa moet stoppen met praten met de thuislanden zonder stok achter de deur. We moeten ze dwingen mensen terug te nemen, desnoods door handelstarieven op te trekken en visa in te houden voor de onwilligen.”