Nederlandse overheid waarschuwt om zo weinig mogelijk vis uit de Westerschelde te eten wegens PFAS

Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, het RIVM, waarschuwt de bevolking om zo weinig mogelijk vis, garnalen, oesters en mosselen uit de Westerschelde te eten. De waarschuwing is een gevolg van de vervuiling door de 3M-fabriek in Zwijndrecht.

Het RIVM richt zich vooral op hobbyvissers die hun vangst meenemen naar huis. Er is namelijk amper commerciële visvangst in de Westerschelde. Nederland maakt zich ongerust over de vele PFAS die de chemiereus 3M in de Schelde loosde. De PFAS blijft hangen in vis en andere zeeproducten. Zo komen die opnieuw in het menselijk lichaam terecht. Men onderzocht nu vissen en schaaldieren in de Schelde om na te gaan hoe vervuild ze zijn.

Het RIVM heeft berekend hoe vaak volwassenen een portie van vis (wijting, bot, spiering en zeebaars), garnalen, oesters, mosselen of lamsoor uit de Westerschelde kunnen eten. Met deze aantallen blijft de hoeveelheid PFAS die mensen hierdoor binnen kunnen krijgen onder de gezondheidskundige grenswaarde. Als mensen meer PFAS binnenkrijgen dan deze grenswaarde, zijn nadelige gezondheidseffecten mogelijk. 

Beperkte porties

Volwassenen kunnen lamsoor wat PFAS betreft, onbeperkt eten. Een portie zelf gevangen bot uit de Westerschelde kan twee keer per jaar worden gegeten. Voor zeebaars is dat 1 tot 6 keer en voor spiering 2 tot 15 keer. Een portie wijting kan 4 tot 19 keer per jaar worden gegeten en een portie garnalen 5 tot 6 keer. Voor oesters en mosselen uit de Westerschelde is dit maximaal 7 keer per jaar tot 2 keer per week.   

Het RIVM geeft bandbreedtes voor het eten van deze producten omdat in dit onderzoek op verschillende locaties verschillende producten bemonsterd zijn. Ook is er onzekerheid over hele lage concentraties PFAS in de producten, omdat deze niet gemeten konden worden. De resultaten zijn gebaseerd op het eten van één van deze producten. Worden meerdere producten gegeten, dan kan dat dus per product minder vaak. Deze resultaten houden geen rekening met de blootstelling uit andere bronnen, zoals voedsel en drinkwater. Omdat de blootstelling aan PFAS door deze bronnen al hoog is, is het belangrijk zo min mogelijk van producten uit de Westerschelde te eten.  

Ook in Nederland willen veel gemeenten een onderzoek om te zien hoeveel PFAS inwoners in hun lichaam hebben. In Vlaanderen wees onderzoek uit dat de Europese drempel tot 168 keer zijn overschreden in sommige gevallen. Daarom raadt men inwoners van Zwijndrecht aan om geen eieren en groenten uit de eigen tuin meer te eten. Een gezin dagvaardde 3M hiervoor.