Socialisten winnen verkiezingen in Australië

De Australische socialisten van Labour komen als overwinnaar uit de Australische verkiezingen. Anthony Albanese mag de nieuwe regering van Australië leiden en wordt premier. Huidig premier, de conservatief Scott Morrison, stapt op.

Bij zijn verkiezingstoespraak wees Albanese op “de klimaatproblemen”. Hij zei dat zijn land “een supermacht” inzake hernieuwbare energie moet worden. Verder wees hij op het verbeteren van de economie. De afgelopen tien jaar haalde Australië maar zelden een begrotingsoverschot. Hij wil ook meer aandacht voor een goedkopere kinderopvang, een betere gezondheidszorg en betaalbare woningen.

De linkse leider wees zondagavond op zijn bescheiden afkomst, en dat die succes niet in de weg hoefde te staan. “Ik wil dat elke ouder zijn kind kan vertellen waar je ook woont of waar je vandaan komt: in Australië staan de deuren van kansen voor ons allemaal open.” Albanese werd opgevoed door een alleenstaande moeder in een arbeidersmilieu in Sydney. “Mijn moeder droomde van een beter leven voor mij, en ik hoop dat mijn levensreis Australiërs kan inspireren om naar de sterren te reiken.”

Aboriginals

Albanese onderstreepte verder de gelijke kansen door enkele Australische vlaggen te laten vervangen. In de plaats kwamen er een vlag van de Aboriginals en de Straat Torres eilanden. Hij verwees ook naar “de Urulu-verklaring vanuit het hart”. Daarmee schonk hij heel wat aandacht voor de autochtone bevolking van Australië, van voor de omvolking door Britse kolonisten.

“Ik begin met het erkennen van de traditionele eigenaars van het land waarop we vergaderen,” vertelde hij een uitbundige menigte van vrijwilligers en leden van het publiek. Ik betuig mijn respect aan hun oudsten uit het verleden, het heden en de toekomst. En namens de Australische Labor Party verbind ik me volledig aan de Uluru-verklaring vanuit het hart.”

De Uluru Statement vanuit het Hart vraagt om een grondwetswijziging waarbij de Australische regering vertegenwoordigers van de Aboriginal- en Torres Strait-gemeenschap raadpleegt over beslissingen om ervoor te zorgen dat het land eerlijk wordt bestuurd. De verklaring, die in 2017 werd afgegeven nadat Aboriginaloudsten met 1.200 bewoners hadden vergaderd, roept op tot een grondwettelijk verankerde stem voor het parlement, een Makarrata-commissie die toezicht houdt op het sluiten van verdragen en een nationaal proces van waarheidsvinding. Labor heeft toegezegd in haar eerste termijn een referendum te zullen houden om een stem van de Aboriginals in het parlement in de Australische grondwet op te nemen.

Klimaat

Het waren vooral de groenen en onafhankelijke Teal Independents die grote winst haalden. De groenen wonnen vier zetels in het Parlement en twaalf in de Senaat. De Teal Independents, blauwgroene vrouwen die als onafhankelijke, sociaal progressieve en economisch conservatieve kandidaten opkwamen met een focus op het klimaat, deden het opvallend goed. De socialisten van Labour lijken een coalitieregering te zullen moeten vormen met minstens een van deze partijen. Klimaat bleek deze keer dus wel een succesvol thema te zijn. De peilingen voorspelden een spannende strijd, maar links won met een groter dan verwachte voorsprong.

Toch spelen er ook andere factoren. De conservatieve premier, Scott Morris was algemeen onpopulair. Zowel bij de kiezers als bij zijn eigen partij lag hij moeilijk. In december 2019 had hij bijzonder slecht gereageerd op de bosbranden die Australië teisterden. Met de coronapandemie kwamen er dan weer draconische lockdowns in Australië. Bovendien liep de vaccinatiecampagne niet gesmeerd. Naast al die moeilijke momenten, waren veel partijgenoten die niet meer door één deur konden met Morris. Gladys Berejiklian beschreef hem als een “verschrikkelijke, verschrikkelijke persoon” en een “complete psychopaat.” Barnaby Joyce noemde hem dan weer een “hypocriet” en een “leugenaar.” Morrison had het imago van een bullebak te zijn.

Vandaag likken de conservatieven hun wonden. Sommigen vinden dat ze meer aandacht moeten schenken aan het klimaat. Anderen vinden dat de partij te veel naar links is opgeschoven en opnieuw een rechtsere koers moet gaan varen.