Aangekondigde investeringen in Defensie blijken dode mus

Het federale kernkabinet bereikte zaterdag een akkoord over de verhoging van ons defensiebudget om aansluiting te vinden bij dat van onze NAVO-bondgenoten. Onder druk van de groenen is er echter slechts sprake van een intentie om meer uit te geven tegen 2035. Rijkelijk te laat – en dat gekoppeld aan klimaatvoorwaarden en meer ontwikkelingshulp.

De federale regering besloot eerder dit jaar al om de defensie-uitgaven op te trekken naar 1,54 procent van het bruto binnenlands product tegen 2030. Premier Alexander De Croo (Open Vld) lanceerde na de Russische invasie van Oekraïne de oproep om onze defensie-uitgaven verder op te trekken naar 2 procent van het bbp (de zogenaamde NAVO-norm) in 2035, in de hoop met dat nieuws te kunnen uitpakken op de komende NAVO-top in Madrid. België is op dit moment binnen de NAVO nog altijd een van de landen die het minst investeren in defensie.

Eigenlijk zou de regering daarmee zelfs minder ambitieus zijn dan haar eigen regeerakkoord vooropstelt. Dat regeerakkoord bepaalt immers dat we tegen 2030 met onze defensie-uitgaven het gemiddelde van onze NAVO-bondgenoten volgen. Tot voor kort vormde dat geen probleem, maar met de nieuwe geopolitieke realiteit namen tal van partnerlanden initiatieven om hun defensie-uitgaven op te trekken, waarmee ook dat gemiddelde stijgt naar 2,1 procent.

Ontwikkelingssamenwerking en klimaat

Wat voor onze buurlanden gewoon een kwestie van gezond verstand lijkt, was echter buiten de groenen gerekend. Zij staan wel vaker op de rem voor defensie en ook nu koppelden zij heel wat voorwaarden aan de extra defensie-uitgaven: er moet “betere integratie” zijn met de andere Europese landen, het moet onze bedrijven ten goede komen (lees: geen Amerikaans materiaal meer), de uitgaven moeten “de volledige samenleving” ten goede komen, ze mogen niet ten koste gaan van het klimaat, het begrip ‘hulp aan de natie’ moet in de defensie-uitgaven worden opgenomen en er moet een Europees investeringskader komen. Daarnaast wordt het budget voor ontwikkelingssamenwerking verhoogd en zal ons land deelnemen aan de vergadering van het VN- Verdrag voor een Verbod op Kernwapens.

“Het akkoord bevestigt dat het klimaat een zaak is van nationale veiligheid”, zei Groen-vicepremier Petra De Sutter. “We hebben nu een evenwicht gevonden tussen de uitdagingen die op ons afkomen. Naast de zorgen over internationale conflicten, zijn er ook bedreigingen als klimaatverandering en de energiecrisis. De knoop is nu ontward, waarbij weerbaarheid niet alleen in militaire termen, maar ook ecologisch en socialer wordt ingevuld.”

Bovendien spreekt men vooral van een ‘intentie’ om naar 2 procent te gaan tegen 2035 (de NAVO zelf wil 2 procent tegen 2024). Deze legislatuur wordt er “géén euro extra voor defensie” uitgegeven, zo merkt oppositielid Theo Francken (N-VA) op. Hij spreekt van “een Belgisch neppatéke”. Volgens Vlaams Belang-Kamerlid Annick Ponthier laat De Croo zich “gijzelen door Ecolo-Groen met een reeks klimaatvoorwaarden”.