Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft de Britse regering een hak gezet. Het kwam tussen wanneer het eerste vliegtuig met asielzoekers naar Rwanda zou vertrekken. De rechters hielden het vliegtuig aan de grond. De Britse regering reageer teleurgesteld, maar zal doorzetten.
Normaal gezien moesten zeven mensen het Verenigd Koninkrijk verlaten richting Rwanda. In eigen land hadden de rechtbanken na enkele procedures finaal groen licht gegeven. Het Rwanda-plan kon dus doorgaan. Dat dient om asielzoekers te ontraden om nog naar het Verenigd Koninkrijk te komen en zeker om de gevaarlijke tocht over de Noordzee niet meer te maken.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg dacht daar echter anders over. Advocaten van een uitgewezen Irakees, die op 17 mei in Engeland was aangekomen, vonden dat ze hem het land niet mochten uitwijzen tot minstens drie weken na de definitieve beslissing in zijn lopende zaak. Het betreft een in 1968 geboren man die in april 2022 zijn land verliet. Hij reisde naar Turkije om vervolgens Europa te doorkruisen en per boot het Kanaal over te steken. Hij vroeg asiel aan in het Verenigd Koninkrijk.
De Europese rechters gaven de advocaten van de Irakees gelijk. Omdat de Britse overheid zich niet hield aan de termijnen, zou de man in zijn rechten kunnen schaden. Ze wezen er ook op dat Rwanda niet gebonden is aan het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens.
(Lees verder onder het artikel.)
Regering belooft verder te zetten
Minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel reageert teleurgesteld op de beslissing. Ze laat zich echter niet kennen en belooft de volgende vlucht al voor te bereiden. Ze geeft aan verrast te zijn door de beslissing van het Hof. Volgens Patel zullen velen die niet op de eerste vlucht zijn verwijderd, op het volgende vliegtuig zullen verschijnen.
Na het aan de grond houden van de vlucht Patel: “Eerder dit jaar heb ik een wereldwijd toonaangevend migratiepartnerschap met Rwanda ondertekend om ervoor te zorgen dat mensen die gevaarlijk, illegaal of onnodig het Verenigd Koninkrijk binnenkomen, worden overgeplaatst om daar hun leven op te bouwen. Dit zal het bedrijfsmodel van de mensensmokkelaars helpen doorbreken en verlies van mensenlevens voorkomen, terwijl de werkelijk kwetsbaren bescherming wordt geboden.”
De minister onderstreept dat toegang tot het asielstelsel van het Verenigd Koninkrijk moet gebaseerd zijn op behoefte, niet op het vermogen om mensensmokkelaars te betalen. “De eisen die aan het huidige systeem worden gesteld, de kosten voor de belastingbetaler en de flagrante misbruiken nemen toe, en het Britse publiek heeft er terecht genoeg van. Ik heb altijd gezegd dat dit beleid niet gemakkelijk uitvoerbaar zal zijn en ik ben teleurgesteld dat de vlucht van vandaag niet kon vertrekken vanwege juridische bezwaren en vorderingen op het laatste moment.”
Boze reacties
Politiek reageert men uiteenlopend op het nieuws. David Mellor, die minister van Buitenlandse Zaken was onder Thatcher is niet te spreken over de beslissing. Volgens Mellor zit het Hof vol “ambtenaren van communistische regimes”. Hij vindt het “een grap” dat Patel hun interpretatie van mensenrechten volgt. Volgens de conservatief hoeft het Verenigd Koninkrijk die rechtbank niet te volgen. “Het EHRM is immers gemaakt voor landen zoals ons”, zei de Brit. Het is opgericht om “andere landen tegen te houden om terug te glijden naar het fanatisme”. Mellor denkt dat het niet nodig was om gehoor te geven aan het Hof.
Andere conservatieven reageren gelijkaardig. Verschillende parlementairen roepen op om het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te verlaten. Een idee die Boris Johnson ook al opperde. Griekenland deed dit in het verleden ook al eens. Een Tory liet optegenen dat het “een gruwel” is dat, “nadat de binnenlandse rechtbanken de regering herhaaldelijk in het gelijk hebben gesteld, een rechter van het Europese Hof tussenbeide is gekomen om de uitzetting van illegale migranten naar Rwanda tegen te houden”.
Tevreden reacties
Anderen reageren dan weer tevreden op het nieuws. Mark Serwotka, algemeen secretaris van de vakbond voor openbare en commerciële diensten, is blij met de beslissing van het Hof. “Het wordt tijd dat de regering stopt met dit onmenselijke beleid, dat het laagste van alle politiek is, en zich serieus gaat bezighouden met het op orde brengen van het asielsysteem, zodat degenen die naar ons land komen op zoek naar een toevlucht, eerlijk en volgens de wet worden behandeld.”
James Wilson van de actiegroep Detentie Actie noemt de uitzettingen “gevaarlijk”. David lammy van de socialistische Labour partij spreekt van “een puinhoop”. Het Rwanda-plan is volgens hem onwerkbaar, onethisch en duur.