De Russische enclave Kaliningrad ligt ingesloten tussen NAVO-lidstaten Litouwen en Polen. Litouwen liet afgelopen weekend weten dat het goederen op de EU-sanctielijst niet meer zal laten passeren richting Kaliningrad. De Russen zijn daar niet over te spreken en noemen de blokkade illegaal.
De spanningen tussen Rusland en Litouwen lopen nu hoog op. Nochtans zegt Litouwen dat het louter de Europese sancties volgt. Die zijn van kracht sinds 17 juni. EU-ambassadeur Markus Ederer meldde daarbij op dat goederen die niet op de sanctielijst staan wel gewoon naar Kaliningrad kunnen. Hij erkende ook dat Litouwen handelt in overeenstemming met het Europees beleid.
Rusland legt echter heel veel druk op Litouwen zelf. Het beschuldigt het land van een “openlijk vijandige” actie. Het Russisch ministerie van Buitenlandse Zaken riep het land op om de actie te staken, anders zou Rusland de eigen belangen moeten verdedigen. Josep Borrell, hoofd van het EU-buitenlandbeleid, gaf aan achter Litouwen te staan. “Als de doorvoer door het grondgebied van de Europese Unie voor bepaalde goederen verboden is, dan is het verboden.”
Kaliningrad ligt gevoelig
De kwestie is erg gevoelig voor Rusland omdat Kaliningrad geografisch bijzonder gepositioneerd ligt. De oblast Kaliningrad, van oudsher bekend als Königsberg vanwege zijn Teutoonse wortels, is een niet aaneengesloten deel van de Russische Federatie aan de Noord-Europese Oostzeekust. De meest directe route over land van de staat naar de rest van Rusland loopt via Litouwen, en dan verder naar Letland of Wit-Rusland. Rusland moet nu heel wat zaken via de zee vervoeren naar de enclave, maar dat is logistiek bijzonder moeilijk.