Rampzalige verdeeldheid op rechts

Eric Zemmour roept op om verschillende politieke krachten te bundelen. Alles rechts van het centrum is momenteel hopeloos versplinterd. De situatie is in feite zo treurig dat de vraag gesteld kan worden of conservatieven en nationalisten de komende jaren nog wel iets in de pap te brokken gaan hebben.

Er verscheen onlangs een erg interessant interview in het weekblad gelinkt aan de krant Le Figaro. Eric Zemmour, jarenlang een populaire schrijver en opiniemaker, sedert kort ook politicus, liet er zijn licht schijnen op de maatschappelijke toestand van Frankrijk. Een mens wordt er niet meteen vrolijk van.

Zemmour wierp zich bij de jongste presidentsverkiezingen op als het rechtse alternatief voor Marine Le Pen. Uiteindelijk haalde hij in de eerste ronde 7 procent van de stemmen, wat aanzienlijk minder was dan de peilingen voorspelden. Marine Le Pen deed het een pak beter, maar ook zij moest in de strijd tegen Macron de duimen leggen. Hoe moet het nu verder met rechts? Zemmour is allerminst overtuigd van de strategie die Le Pen hanteert. Door in te zetten op sociale thema’s, hoopte de aanvoerster van het Rassemblement National (het vroegere FN) in de tweede ronde een pak stemmen te winnen op links. Dat was ijdele hoop. Zemmour merkt in Le Figaro Magazine fijntjes op dat 69 procent van de moslims in de eerste ronde voor de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon stemde. Het was een illusie te geloven dat deze mensen in de tweede ronde zouden overstappen naar Le Pen.

Linkse nationalisten

Vroeger kende Frankrijk weliswaar ook op links patriotten. Zo voerden socialisten als Jean-Pierre Chevènement, zij aan zij met rechtse figuren, strijd tegen bijvoorbeeld de machtsoverdracht naar Europa. Die tijden zijn voorbij, aldus Zemmour. Hij heeft gelijk.

Door te mikken op linkse kiezers zal Le Pen dus nooit aan een meerderheid geraken. Maar de strategie van Eric Zemmour heeft evenmin gewerkt. Door bijna uitsluitend te focussen op thema’s als migratie en het behoud van de Franse identiteit, kon – en kan – Zemmour in tijden van hoog koopkrachtverlies evenmin een meerderheid begeesteren. De aanvoerder van de nieuwe beweging Reconquête! beseft dit zelf maar al te goed. Daarom roept hij op om naar de toekomst toe, op rechts alle krachten te bundelen. Maar Marine Le Pen laat alvast weten op eigen kracht door te willen gaan. En wat stellen de liberale conservatieven van Les Republicains – ooit de grootste partij van Frankrijk – vandaag nog voor? Amper 10 procent in de peilingen. Een aanzienlijk deel van de kiezers die vroeger deze partij aanhing, stemde bij de presidentsverkiezingen op president Emmanuel Macron. Tevens is Zemmour voor een deel van Les Republicains veel te radicaal.

Als iemand de potentie in zich heeft om de rechterzijde tegen de presidentsverkiezingen van 2026 te verenigen, dan is het Nicolas Dupont-Aignan. Deze aanhanger van de in Frankrijk nog altijd heilige Charles De Gaulles, zat oorspronkelijk bij de UMP (thans Les Republicains). Bij de presidentsverkiezingen van 2017 werkte hij, in de tweede ronde, samen met Le Pen. Had Le Pen gewonnen, dan zou Dupont-Aignan eerste minister geworden zijn. Tevens is Dupont-Aignan EU-kritisch en sceptisch ten aanzien van de islam, wat de kiezers van Zemmour aanspreekt. Zelfs als Dupont-Aignan niet het uithangbord wordt van ‘verzameld rechts’, dan nog kan hij als lid van het Franse parlement (sedert 1997) een rol spelen om als bindmiddel tussen conservatieven, gaullisten en nationalisten te fungeren.

Mars door de instellingen

Interessant is dat Zemmour in Le Figaro Magazine voorts expliciet stelt dat Reconquête! meer is dan een partij. Zijn beweging wil dienen als brede denktank en wil tevens jonge talenten opleiden om een mars door de instellingen te maken. Hier weerklinkt het plan dat ook Thierry Baudet in Nederland eerder opvatte met zijn Forum Voor Democratie.

Intussen is de toestand zoals zij is: half juni trekken de Fransen opnieuw naar de stembus. Ditmaal voor de parlementsverkiezingen. Terwijl de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon erin slaagt om samen met de Parti Socialiste, de communisten en groenen een front te vormen, gaan de rechtse partijen in verspreide slagorde de strijd aan.