Uit cijfers die Vlaams Belang-fractievoorzitter in het Vlaams Parlement Chris Janssens opvroeg bij minister van Begroting Matthias Diependaele (N-VA), blijkt dat er tijdens de huidige legislatuur al minstens 2 miljoen euro aan subsidies zijn toegekend aan de vzw Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Vijf ministers hebben binnen hun bevoegdheid al subsidies toegekend aan de vzw. Deze organisatie startte in het verleden al regelmatig juridische procedures op tegen Vlaams en federaal migratiebeleid.
Momenteel bevecht Vluchtelingenwerk Vlaanderen de wetgeving die in een verblijfsvoorwaarde voorziet in het kader van de Vlaamse sociale bescherming (VSB). Nog recenter startte de vzw een juridische procedure op tegen nieuwe toewijzingsregels voor sociale woningen die een verhoogde ‘lokale binding’ opleggen. Op federaal niveau is Vluchtelingenwerk Vlaanderen bekend – of berucht – voor procedures tegen verstrakkingen van de immigratiewetgeving. Dat de Vlaamse regering miljoenen aan subsidies geeft aan deze organisatie, begrijpt Vlaams Parlementslid Chris Janssens (VB) niet. “De Vlaamse regering financiert met subsidies politiek activisme en zelfs juridisch verzet tegen haar eigen beleid”, reageert hij.
Rechtszaken op kosten belastingbetaler
Ook al is hij er geen voorstander van, vindt Janssens wel dat “iedereen in een vrije democratische samenleving het recht heeft om aan links activisme te doen”. Open grenzen verdedigen en nieuwe wetgeving aanvechten voor de rechtbank moet dus kunnen, volgens de Vlaams Belang-politicus. “Problematisch wordt het echter wel wanneer organisaties die dat doen door de overheid, dus op kosten van de belastingbetaler, gefinancierd worden.”
En dat is dus effectief het geval. Dat blijkt uit het antwoord dat Chris Janssens ontving van Vlaams minister van Begroting Matthias Diependaele. Vlaams minister-president Jan Jambon keerde vzw Vluchtelingenwerk Vlaanderen in 2020, 2021 en 2022 respectievelijk 160.685 euro, 235.352 euro en 237.713 euro jaarlijkse werkingssubsidies uit, in het kader van het beleidsplan ‘Een gastvrij Vlaanderen & Brussel tegen 2025’. Daarnaast keerde hij nog eens jaarlijks iets minder dan 100.000 euro aan VIA-subsidie uit. Lang voor Hilde Crevits zijn taken overnam, keerde ook toenmalig Vlaams minister voor Welzijn Wouter Beke (cd&v) een projectsubsidie uit om “kwetsbare mensen te bereiken in het kader van corona”. Dat ging om een eenmalig bedrag van 70.328 euro. Toen ze nog minister van Werk en Sociale Economie was (nu Jo Brouns), keerde ze in totaal zo’n 320.000 euro uit aan de vzw in het kader van verschillende samenwerkingsprojecten.
Vrijwilligers voor Oekraïne
Vzw Vluchtelingenwerk Vlaanderen organiseert ook vrijwilligersinitiatieven voor mensen die op de vlucht zijn door de oorlog in Oekraïne. Daarom verleende Vlaams minister van Inburgering en Gelijke Kansen Bart Somers 400.000 euro aan subsidies voor een helpdesk van doorverwijzing van Oekraïners en andere burgers. Daarnaast ging nog eens 390.000 euro naar de “coördinatie en afstemming van vrijwilligersinitiatieven”.
Ook het departement Sport (Ben Weyts, N-VA) verleende een subsidie aan de vzw. Zo kregen ze 4.000 euro sponsoring voor de organisatie van de ‘Refugee Walk’ in 2020. Maar Weyts, die ook Onderwijs als bevoegdheid heeft, kende in het schooljaar 2021-2022 ook een bijzondere opdracht toe aan Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Zij moesten zo meewerken aan “een breed onderwijsnetwerk voor jonge vluchtelingen”.
Subsidiecultuur
Op de vraag op welke manier de Vlaamse regering erop toeziet dat de ter beschikking gestelde subsidies niet misbruikt worden om de procedures tegen het Vlaamse beleid te financieren, kon of wilde minister van Financiën Matthias Diependaele niet antwoorden. Janssens moest het doen met een algemeen antwoord dat “Vluchtelingenwerk onderworpen is aan voorwaarden en/of verplichtingen inzake besteding en rapportering” en dat “bij de betaling van de subsidie hierop controle wordt uitgeoefend door de bevoegde administratie”.
Maar “de affaire El Kaouakibi toonde aan hoe lek als een zeef die controle is”, aldus Janssens. “De regering zou beter eens linkse organisaties als Vluchtelingenwerk duidelijk maken dat men niet tegelijk aanhoudend geld kan komen vragen en het beleid saboteren.”