Na ellenlange geschillen tussen de Vlaamse overheid en 3M Belgium is er nu een akkoord gevonden. 3M zal een bedrag van ongeveer 571 miljoen euro investeren ten gunste van de lokale gemeenschap en Vlaanderen. Daarnaast zal het bedrijf ook de eerder overeengekomen PFAS-gerelateerde saneringsmaatregelen nemen. Dat meldt het kabinet van Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA).
3M zal 250 miljoen euro inzetten voor saneringsmaatregelen, die de Vlaamse overheid als prioriteit beschouwt. Zo zal de verontreinigde grond in de buurt van de site van Zwijndrecht verwijderd worden en de tuinen van buurtbewoners hersteld worden. Daarnaast zullen er allerlei maatregelen komen om de verspreiding van vervuilde grond tegen te gaan. Daarbovenop betaalt 3M 100 miljoen aan de Vlaamse regering. “Die mag naar eigen goeddunken van de regering worden gebruikt met betrekking tot de PFAS-problematiek rond de site”, aldus het kabinet-Demir. 3M Belgium zal ook 50 miljoen euro aan financiële steun en tot 50 miljoen euro aan technische diensten verstrekken om beheersmaatschappij Lantis en het Oosterweelproject te ondersteunen.
“De Vlaamse regering hecht het grootste belang aan volksgezondheid en milieubescherming,” reageert Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir. “We verwachten dat elke ondernemer en elk bedrijf zijn verantwoordelijkheid neemt om daarnaar te handelen. Deze overeenkomst is het resultaat van een maandenlang, intensief proces. 3M Belgium heeft maatregelen genomen en heeft de financiële verantwoordelijkheid opgenomen voor onze gemeenschap. Het is geen geheim dat Vlaanderen daarop rekende als een duidelijk signaal naar de Vlamingen en als een teken van respect. Deze overeenkomst laat ons toe stappen te zetten in het belang van de inwoners van Zwijndrecht, onze lokale boeren en onze welvaart en welzijn in het algemeen. Dat is niet alleen het geval in de directe omgeving van de fabriek, maar ook in Zwijndrecht en aan de Oosterweelsite. Tijdens de onderhandeling was het ook belangrijk dat de volksgezondheid nooit in het gedrang kwam. Vlaanderen heeft de stevige ambitie om een regio te zijn waar ondernemerschap hand in hand gaat met zorg voor de gemeenschap en onze omgeving.”
“Hierbij is de kous niet af”
Het burgercollectief Grondrecht uit Zwijndrecht en de milieuorganisaties Greenpeace en Bond Beter Leefmilieu waarmee het samenwerkt, noemen het “veelbelovend” dat chemiebedrijf 3M zich engageert om ruim een half miljard euro te besteden om de PFAS-crisis rond zijn site aan te pakken. “Maar hiermee is de kous niet af”, klinkt het ook. “Het is onmogelijk om nu al een vaste prijs te kleven op de te maken kosten.” Greenpeace noemt het dan weer positief dat de deal 3M niet lijkt te ontslaan van eventuele bijkomende kosten en aansprakelijkheid over een ruimere sanering, gezondheidskosten en andere geleden schade.
Grondrecht heeft het in een eerste reactie over “een stap vooruit” om 3M als vervuiler te laten betalen voor de opkuis van de PFAS- en PFOS-verontreiniging. Het burgercollectief houdt wel een slag om de arm. “Ruim een half miljard euro, waarvan 350 miljoen voor de sanering van tuinen en de Oosterweel-werf, lijkt misschien al een stevig bedrag, maar we hebben ook te maken met de grootste PFAS-vervuiling in Europa in onder andere woon- en natuurgebied”, zegt Eva Frooninckx van Grondrecht. “Het opgestelde beschrijvend bodemonderzoek van 3M is ondermaats, want het brengt niet eens de gehele vervuilingspluim in kaart. Ook is er geen zekerheid met welke veilige bodemnormen zal worden gewerkt.”
“In 2018 ging 3M in Minnesota akkoord om 850 miljoen dollar uit te trekken voor de ‘schoonmaak’ van het met PFOS vervuilde grondwater.” Ben eens benieuwd hoeveel de echte kosten bedragen.
3M heeft een slechte lobby, die van Eterniet hebben beter onderhandeld, zo zie je maar wat een bollenwinkel dit allemaal is.