Na de eclatante verkiezingsoverwinning van de rechtse partijen in Zweden, met vooral de doorbraak van de Zweden Democraten, is nu een nieuwe rechtse meerderheid gevormd. Het nieuw bestuur belooft een frisse wind te laten waaien in het zo lang door socialisten gedomineerde politieke landschap.
De rechtse partijen, die zich als blok aan de kiezer presenteerden, klopten vrijdag af en brachten hun 62-pagina tellend regeerakkoord naar buiten. Het wordt een minderheidsregering met de centrumrechtse Moderatpartiet, de christendemocraten en de liberalen. De Zweden Democraten zorgen voor de noodzakelijke steun en haalden heel wat binnen. In het parlement zullen ze ook nauw samenwerken met de rest.
Het Tidö-akkoord, genoemd naar de onderhandelingen in kasteel Tidö in Västmanland, omvat zeven samenwerkingsprojecten op het gebied van criminaliteit, migratie, integratie, economie, onderwijs, gezondheidszorg en energie en klimaat. De grootste veranderingen lijken te komen inzake migratiebeleid en justitie. Jimmie Åkesson, voorzitter van de Zweden Democraten, spreekt van een paradigmaverschuiving.
Migratie
Het aantal quotavluchtelingen wordt teruggebracht naar 900 per jaar. Arbeidsmigranten zullen ook aan hogere minimumloonnormen moeten voldoen. Verder moeten migranten meer en beter de Zweedse taal leren. Daarnaast zal Zweden beginnen met het aanmoedigen van vrijwillige repatriëring. Ook de regels rond gezinshereniging zullen worden herzien, onder meer om te beperken wie als naaste verwanten moet worden gerekend.
Formuleringen zoals het verminderen van de aantrekkingskrachtsfactoren voor migratie naar Zweden en actief terugkeerwerk komen ook uit het verkiezingsprogramma van de Zweden Democraten. De Zweden Democraten hebben eerder tien jaar verblijfstijd geëist voordat iemand Zweeds staatsburger kan worden, maar lijken compromissen te hebben gesloten in de overeenkomst die acht jaar verblijfstijd voorstelt. In België is dat 2 jaar.
Veel veranderingen
Op het gebied van de gezondheidszorg zijn het vooral de christendemocraten die invloed hebben gehad op hun beleid. Het voorstel voor een onderzoek naar de gedeeltelijke of volledige nationalisatie van de gezondheidszorg is een kwestie waar de partij al lange tijd naar streeft, net als het voorstel voor nationale principes voor vergoeding en vergoedingen in de gezondheidszorg. Het voorstel voor een nationaal zorgbureau komt ook van de christendemocraten.
Er komt een lagere belasting op de laagste inkomens, uitkeringen worden hervormd en krijgen een plafond. De één procent-doelstelling voor ontwikkelingshulp wordt afgeschaft. Inzake justitie komt er een verstrenging: dubbele straffen voor bendecriminelen, zoekzones, afgeschafte gevangeniskortingen en het toelaten van anonieme getuigen. Er komt een forse uitbreiding van het gevangeniswezen en men zal een landelijk bedelverbod onderzoeken. Volgens de overeenkomst zal de regering zich openstellen voor het huren van gevangenisplaatsen in andere landen. Verschillende voorstellen hebben betrekking op strengere regels voor jonge delinquenten, waaronder afschaffing van strafvermindering en meer ouderlijke verantwoordelijkheid en zelfs materiële aansprakelijkheid.
Kernenergie
De milieuwetgeving wordt aangepast zodat er opnieuw kerncentrales kunnen worden bijgebouwd. Mogelijk worden oude reactoren Ringhals 1 en 2 opnieuw opgestart. Er komt een einde aan de overheidssubsidies voor de elektriciteitsnetaansluitingen van offshore windenergie.
De liberalen hebben vooral invloed gehad op het schoolbeleid. Deze omvatten een duidelijkere focus op kennis en het versterken van de bevoegdheden van directeuren en leraren. Er zal een nieuwe wet op de vrije school worden ingevoerd en een zittend onderzoek zal aanvullende richtlijnen krijgen om de eigendomstoets aan te scherpen en de mogelijkheden om winst te maken te beperken.
Lees ook: