De échte sport van Qatar: kamelenrennen

Binnenkort staat het WK voetbal in Qatar op de agenda. De miljardairs in de oliestaat ontvangen de miljonairs van onze grasvelden. Er kan een (palm)boom opgezet worden over die keuze, dat laten we voor elders. Laten we kijken naar de échte sport van Qatar: kamelenrennen.

Kamelen zijn al eeuwenlang een integraal onderdeel van het leven van de nomadische bedoeïenen. De stap was niet groot om deze dieren dan ook te gebruiken in de sport. Qatari doen al zeker sinds de 7^e eeuw van onze jaartelling aan kamelenrennen. Traditioneel is paardenrennen belangrijker, denk aan Arabische volbloeden, maar kameelrennen was voor het gewone volk. Oorspronkelijk vonden de wedstrijden plaats naar aanleiding van huwelijken en festivals, als vorm van ontspanning. Vandaag is het een belangrijke sport geworden waar heel veel geld in omgaat. Sinds 1972 is het er een professionele sport.

Grote toernooien

De eerste race vond plaats in Al-Far, niet zo ver van Al Shahaniy. De renbaan ligt midden in de woestijn. Vandaag is het nog steeds een belangrijke plek waar nationale en internationale wedstrijden plaatsvinden, elke vrijdag van oktober tot februari. Daarnaast zijn er in maart en april nog grote toernooien.Het leiderschap van Qatar promoot deze traditionele sport en deelt prestigieuze prijzen uit, zoals het Gouden Zwaard. Het prijzengeld loopt in de miljoenen. Een kameel van 10 miljoen euro is geen uitzondering meer.

Kamelen worden bij de moeder weggehaald als ze anderhalf jaar oud zijn en beginnen te trainen om te racen rond hun tweede levensjaar. Men laat jonge kamelen naast oudere rennen in de renbaan. Zo pikken ze vaardigheden op.

De dieren worden ’s ochtends en ’s avonds ongeveer 45 minuten getraind voor een sessie. Kamelen moeten minimaal 40 kilometer per uur kunnen lopen om in aanmerking te komen voor een wedstrijd. Leeftijd speelt een belangrijke rol. Jonge kamelen tussen de 2 en 4 jaar kunnen slechts 4 à 5 kilometer racen, 5- en 6-jarige kamelen racen ongeveer 7 à 8 kilometer, terwijl kamelen ouder dan 6 jaar 10 kilometer kunnen racen. Ze zijn meestal in staat om ongeveer 10 jaar te racen en dan mogen ze met pensioen om plaats te maken voor jongere kamelen.

Vrouwen en kinderen eerst

Hoewel mannelijke kamelen beter bekend staan om hun smakelijke vlees, zijn het de vrouwelijke kamelen die meedoen aan wedstrijden, niet alleen omdat ze zachtaardig zijn, maar ook omdat ze een stuk gemakkelijker zijn om te beheren en te beheersen.

Vroeger zette men vaak kinderen in als jockey. Men hongerde ze dan uit zodat ze zo licht mogelijk zouden zijn. Veel van die jongens werden verkocht aan raceorganisatoren of kameleneigenaren en er was een actieve kinderslavenhandel voor kamelenjockeys. Het betrof slachtoffers van ontvoering of de kinderen van berooide families die hen in dienstbaarheid verkochten. De emir van Qatar verbood dit in… 2005.

Robots

In 2001 was men al begonnen aan de ontwikkeling van robotjockeys. Het eerste succesvolle model kwam er in 2003, met de hulp van een Zwitsers roboticabedrijf. Kamelen reageerden angstig op de eerste modellen en ze werden menselijker gemaakt. Er kwamen poppetjes met een gezicht, een hoedje en zelfs parfums. Ook technisch was het niet evident, met de hoge temperaturen en de stoffige, wilde omgeving. De eerste succesvolle officiële race met robotjockeys werd in 2005 in Qatar gehouden. De robots worden op afstand bestuurd door operatoren in jeeps die mee langs de renbaan racen. Ze bedienen er de zweep van de robotjockey en meten ook de snelheid en de hartslag van het dier. Allen samen vormen kamelen en jeeps een erg wilde stoet.