Steeds vaker worden telefoons van politici gehackt

De telefoon van de Britse politica Liz Truss zou gesaboteerd zijn tijdens haar ministerschap. Weinig verrassend wordt vooral gekeken in de richting van de Russische geheime diensten. Intussen blijken tal van politici en journalisten in Griekenland te zijn afgeluisterd via hun gsm’s. Ook de naam van Didier Reynders duikt plots op in een spionageverhaal.

Wie zegt dat zijn of haar telefoon van hogerhand gesaboteerd wordt, komt al snel erg paranoïde over. Zo namen vrienden Pim Fortuyn destijds niet serieus toen hijzei door de staatsveiligheid te worden afgeluisterd. De op 6 mei 2002 vermoorde socioloog had het bij het rechte eind, zo bleek later uit officiële documenten. Twintig jaar later duiken er in steeds meer Europese landen verhalen op over politici die bespioneerd worden.

Gsm opgeborgen in geheime kluis

Liz Truss gaat niet alleen de geschiedenisboeken in als de kortst zittende premier van Groot-Brittannië. Schijnbaar gaat de conservatieve politica ook voor een ander record: in korte tijd zo vaak mogelijk van mobiel nummer veranderen. Zo is Truss momenteel toe aan haar vierde nummer in evenveel maanden tijd. De bal ging aan het rollen toen duidelijk werd dat Liz Truss, in haar vorige rol als minister van Buitenlandse Zaken, een telefoonnummer bleek te gebruiken dat ‘gecompromitteerd’ was. Een derde partij zou allerlei geheime informatie, die uitgewisseld werd per telefoon, onderschept hebben. Het ging onder andere over berichten met daarin strategische info over de oorlog in Oekraïne alsook gesprekken met Kwasi Kwarteng, destijds minister van Financiën. Door wie de politica precies gehackt werd, is tot op de dag van vandaag niet helemaal duidelijk. Wel wordt, gezien de steun van het Verenigd Koninkrijk aan Oekraïne, al vlug in de richting van Rusland gekeken. In februari van dit jaar bracht Truss in haar toenmalige rol van minister van Buitenlandse Zaken een bezoek aan Moskou.

Tijdens haar kortstondige passage in Downing Street 10 werd de beveiliging op haar nieuwe telefoon verder opgedreven, uit angst om opnieuw gehackt te worden. Dagblad The Mail on Sunday komt intussen met een bron die beweert dat de vroegere telefoon van de ex-minister zo zwaar gekraakt was dat de smartphone tot op de dag van vandaag in een geheime kluis opgeborgen zit in een zwaarbewaakt overheidsgebouw.

Van Griekenland tot Didier Reynders

Dit voorjaar ging in Zuid-Europa al een ander balletje aan het rollen. In Griekenland barstte namelijk een schandaal los dat in andere landen relatief weinig media-aandacht kreeg. De socialistische oppositieleider Nikos Androulakis bleek op grote schaal te zijn afgeluisterd door de nationale veiligheidsdiensten. De Griekse premier heeft altijd ontkend dat hij persoonlijk betrokken was bij dit afluisterschandaal. Afgelopen weekend kwam de Griekse krant Documento met een lijst van niet minder dan dertig journalisten, zakenlui en politici (van oppositiepartijen) die door de staatsveiligheid afgeluisterd zouden zijn. De gebeurtenis rond de telefoontaps van Androulakis lijken dus alles behalve op zichzelf te staan.

Regelmatig vallen de namen ‘Pegasus’ en ‘Predator’. Dit zijn respectievelijk Israëlische en Noord-Macedonische computerprogramma’s die in staat zijn mobiele telefoons te hacken en aldus de informatie te verzamelen die op andermans gsm staat. Ook kan met deze software vanop afstand bijvoorbeeld jouw microfoon en camera worden ingeschakeld. Vorig jaar bracht een groep onderzoeksjournalisten al naar buiten dat Pegasus veelvuldig gebruikt werd om in allerlei landen politici, maar evenzeer mensenrechtenactiviteiten, te controleren. Volgens Amnesty International zijn mogelijk tot wel vijftigduizend telefoonnummers gehackt. Ontwikkelaar NSO heeft steeds beweerd dat zijn software enkel verkocht wordt aan specifieke overheden in de strijd tegen de georganiseerde misdaad. Het bedrijf WhatsApp, bekend van de gelijknamige applicatie om berichten te versturen per gsm, stelde vorige zomer dat via Pegasus reeds in 2019 hoge ambtenaren in tal van westerse landen werden gevolgd.

In de zomer van dit jaar kwam dan weer het nieuws naar buiten dat ook bij de Europese Commissie heel wat mobieltjes van hoge ambtenaren ‘besmet’ bleken met spionagesoftware. Een opvallende naam van een vermeend slachtoffer bleek die van MR-politicus Didier Reynders, momenteel Europees commissaris. Als klap op de vuurpijl kwam enkele weken terug dan weer het nieuws naar buiten dat Malta een speciaal paspoort heeft verstrekt aan een topman van het bedrijf achter Pegasus. In Nederland wordt vaak gelachen met de stokoude telefoon die premier Mark Rutte gebruikt. Beweerd wordt dat dit niet zonder reden is. Oude modellen – zonder internet – zouden namelijk minder makkelijk te hacken zijn.