Zeven eeuwen meesterwerken uit Mechelen

In Museum Hof van Busleyden opende de tentoonstelling ‘Verborgen parels’. De expo laat in ruim honderd kunstwerken kennismaken met de mooiste kunst die doorheen de eeuwen in Mechelen is gemaakt.

Museum Hof van Busleyden belicht het rijke verleden van Mechelen als hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden. Het vijftiende-eeuwse stadspaleis was vroeger de residentie van Hiëronymus van Busleyden, een invloedrijk jurist die er onder anderen Thomas More en Erasmus ontving.

Sinds de jaren 1930 huisvest de site een museum. Na jarenlange restauratie opende het in 2018 opnieuw de deuren voor het publiek. Sinds maart staat Museum Hof van Busleyden in de steigers. Een grondige restauratie van de buitenzijde van het stadspaleis is nodig om de waardevolle werken te kunnen blijven presenteren. De vaste opstelling zal daardoor tot einde volgend jaar niet toegankelijk zijn. Het museum blijft wel tijdelijke tentoonstellingen programmeren. Die vinden plaats in de ondergrondse exporuimte.

Mooie selectie

‘Verborgen parels’ nodigt uit om rond de dwalen doorheen zeven eeuwen Mechelse kunstgeschiedenis. Het zijn niet alleen werken uit Mechelen zelf, maar ook werken die op een of andere manier een link hebben met de stad. Er zijn schilderijen, beeldhouwwerken, prenten, poppen en zelfs de reuzen zijn present. De ruim honderd werken zijn niet chronologisch opgesteld, maar er is gezorgd voor een verbindende dialoog. De link tussen de werken kan het thema, het motief, de stijl, de vorm, de kleur, de maker, de verzamelaar of het materiaal zijn. De bezoeker kan zowel rond de opstelling heen lopen als zich tussen de kunstwerken begeven. Lichtprojecties op de muur van onder andere verschillende stadsgebouwen brengen sfeer in de ondergrondse ruimte.

Het is een mooie en interessante selectie die het museum heeft samengebracht. Bekende Mechelse kunstenaars zoals Prosper de Troyer (1880-1961) en Rik Wouters (1882-1916) zijn aanwezig met schitterende schilderijen. Ontdekkingen zijn de Mechelenaren Frans Verbeeck (1510-1570) met een ‘Boerenbruiloft’ en Anna Maria Van Thielen met een stilleven uit 1664.

Opmerkelijk zijn de predella’s (beschilderd voetstuk van een altaarstuk) bij ‘De wonderbaarlijke visvangst’ en ‘De aanbidding van de koningen’ (1617-1619) die Rubens schilderde voor de monumentale triptieken in twee Mechelse kerken. Ze werden in 1794 door de Fransen meegenomen en zitten in de collectie van het Musée des Beaux-Arts Nancy & Marseille. Ze keren voor het eerst terug naar Mechelen en moeten na de expo terug naar Frankrijk, ook al gaat het hier duidelijk om roofkunst.

Topstukken

Tussen al die werken met een Mechelse link zitten ook erkende Topstukken van de Vlaamse Gemeenschap, zoals ‘Triptiek met calvarie en vijftien heiligen’ (circa 1400) uit de collectie van Museum Hof van Busleyden zelf, het achttiende-eeuwse antependium (de bekleding aan de voorzijde van een altaar), bewaard door de kerkfabriek van de Lieve-Vrouwparochie, en een rode kazuifel van 1483 uit de Sint-Pieter-en-Pauluskerk. Die kazuifel heeft in het rugkruis de voorstelling van de ‘Aanbidding der Wijzen’ in bijzonder zeldzaam vijftiende-eeuws borduurwerk dat behoorde tot de collectie van Margareta van Oostenrijk. Het is een van de verborgen parels uit de Mechelse historische kerken die het publiek zelden of nooit te zien krijgt. Een ander beschermd Topstuk bestaat uit de bozetti (schetsen in klei) met de aanbidding der herders en de kruisdraging (1675) van Lucas Faydherbe. Deze kunstenaar is een van de belangrijkste Mechelse beeldhouwers. De bozetti zijn voorontwerpen van de monumentale reliëfs in de koepel van de Hanswijkbasiliek. Ze tonen het artistieke proces en het uitzonderlijke vakmanschap van Faydherbe. Ze werden in 2020 aangekocht door de Vlaamse overheid en zijn voor het eerst te zien op deze tentoonstelling.

Tentoonstelling ‘Verborgen parels’, nog t.e.m. 25 juni 2023, Museum Hof van Busleyden, Mechelen, www.hofvanbusleyden.be