De VDAB, die sinds 2016 bevoegd is voor de controle en sanctionering van werkloze werkzoekenden, is volgens Vlaams parlementslid Axel Ronse (N-VA) te beperkt in haar mogelijkheden om beleid te voeren. “VDAB werkt binnen een strikt federaal bepaald keurslijf”, legt hij uit. Het gaat hier over het federaal normatief kader van de VDAB. “De spelingsruimte om eigen (Vlaamse) accenten te leggen blijft uiterst beperkt”, vindt Ronse. Om aan een Vlaamse werkzaamheidsgraad van 80 procent te komen, wil hij daarom dat VDAB buiten dat federaal normatief kader kan werken. Ronse wijst de cd&v op hun belofte om een asymmetrisch arbeidsmarktbeleid mogelijk te maken.
Het federaal normatief kader legt de algemene richtlijnen vast voor de controle en de sanctionering van werklozen. Dat kader kwam er na de Zesde Staatshervorming, die de bevoegdheid inzake het controleren van de beschikbaarheid van de werklozen heeft overgedragen aan de gewesten. Het kader moet gevolgd worden, maar geeft een zekere bewegingsvrijheid aan de gewesten (en aan de Duitstalige gemeenschap), die zelf de termijnen en de modaliteiten van de controle kunnen bepalen.
Federaal bepaalt
Maar het blijft de federale overheid die bepaalt of VDAB van iemand kan verwachten of hij actief op zoek moet gaan naar werk, of enkel moet ingaan op een aanbod van de VDAB. “Ook welk type job al of niet verplicht kan worden of de soorten sancties zijn door Vivaldi vastgelegd”, verduidelijkt Axel Ronse. Om tot een beter arbeidsmarktbeleid te komen moet de VDAB daarom de volle bevoegdheid krijgen over controle en sanctionering van werklozen, vindt hij.
“Het federaal normatief kader is te beperkend”, aldus Ronse. “Het onderscheid tussen actieve-, passieve- en aangepaste beschikbaarheid moet worden afgeschaft en worden afgestemd op het profiel van de werkzoekende. Waarom kan VDAB niet zelf bepalen wie een opleiding mag volgen of mag het niet zelf beslissen of vrijwilligerswerk een zinvolle stap is in het traject naar werk?” De Vlaamse overheidsdienst mag op dit moment niet zelf bepalen wat een passende job is voor een werkzoekende, op basis van bijvoorbeeld afstand, ervaring, diploma en leeftijd.
Ronse vindt ook dat de sanctiemaat moet afgestemd worden op de zwaarte van de inbreuk. “De minimumstraffen moeten worden opgetrokken om het effect te vergroten. Laat VDAB zelf een eigen systeem van sancties en strafmaat uitwerken.”
Werkloosheidsuitkering in de tijd beperken
Ronse herhaalt nogmaals het oude N-VA-standpunt van het beperken van de werkloosheid in de tijd. “Uit internationaal onderzoek is immers gebleken dat de zoekintensiteit toeneemt bij het naderen van het einde van de vergoedingsperiode”, aldus Ronse. Bovendien is er in quasi geen enkel land een werkloosheidsuitkering die niet beperkt is in de tijd.
Ook cd&v lijkt nu de werkloosheidsuitkering te willen beperken in de tijd (3 jaar), terwijl het daar in het verleden altijd tegen was. “Goed dat CD&V nu ook het licht heeft gezien. De linkse partijen lieten echter al weten de deur toe te gooien binnen Vivaldi. Er is echter een plan B. Vivaldi beloofde asymmetrisch arbeidsmarktbeleid. Nu CD&V de bocht heeft genomen zullen we vragen aan Vlaams Minister Brouns om er bij Vivaldi op aan te dringen dit via asymmetrisch beleid in Vlaanderen mogelijk te maken.” Volgens hem kan de federale regering niet anders dan daarmee akkoord gaan, willen ze hun regeerakkoord respecteren.
Lees ook: