De NMBS staakt deze week drie dagen na elkaar en het ABVV maakt zich op voor nog meer acties voor meer koopkracht. Dat deze acties eerder de kwaal vergroten dan dat ze een deel van de oplossing vormen, lijkt niet meteen door te dringen. “De bonden vergeten dat België uniek is met de automatische loonindexering, waarbij de factuur van de (inflatie)crisis volledig bij de bedrijven terechtkomt”, stelt Isabel Albers van De Tijd vast. Feit is wel dat de burger van dit land met lede ogen moet aanzien hoe de Vivaldi-coalitie onze economie stilaan naar de afgrond drijft, terwijl de bedrijven het gelag dreigen te betalen.
België heeft het slechtste begrotingsrapport van de Europese Unie, maar dat blijkt bij de Franstaligen niet onmiddellijk een probleem te zijn. In Terzake zei Christophe Deborsu vorige week: “Over de begroting stel ik als journalist geen vragen, de Walen liggen daar niet van wakker.” Dat is toch wel heel bedenkelijk omdat het probleem vooral in Wallonië ligt. Bart De Wever liet aan duidelijkheid niets te wensen over: “Als men in Franstalig België wil leven als een Scandinaviër, dan moet men werken als een Scandinaviër. Als men wil werken als een Zuid-Italiaan, dan moet men ook leven als een Zuid-Italiaan.”
Wallonisering van België
Wallonië heeft niet alleen barslechte tewerkstellingscijfers, het Waals Gewest is zo goed als failliet. De spilzucht aan Franstalige kant zet zich op federaal niveau door, waardoor we een wallonisering van België krijgen met ongeziene tekorten. Vilvaldi had de ambitie om “het huis op orde te zetten tegen de 200ste verjaardag van België in 2030”, zei PS-voorzitter Paul Magnette recent nog in De Tijd, maar dat dreigt totaal anders uit te draaien. Zowel de Walen als de ratingbureaus maken zich over de kredietwaardigheid van België niet zoveel zorgen omdat België kan terugvallen op de spaartegoeden die vooral in Vlaanderen omvangrijk zijn.
Vlaanderen dreigt in de val van België meegesleurd te worden
De motivatie om te werken en zo bij te dragen aan de gezondmaking van de openbare financiën is zeker geen prioriteit. Het is geen geheim dat heel wat Walen liever van een uitkering leven en hun inkomsten wat aanvullen met zwart werk. ‘Et alors?’ De cijfers spreken boekdelen. Eén op de acht Belgen leeft in een gezin met een lage werkintensiteit. In Nederland is dat slechts 8,6 procent. Maar als we de cijfers uitsplitsen, dan zien we grote regionale verschillen. In Brussel werkt 22,2 procent van de inwoners onvoldoende. In Wallonië is dat nog steeds 16,5 procent, terwijl Vlaanderen net onder de 7 procent zit en daarmee beter doet dan Nederland. “Hoeveel oranje en rode lichten moet je eigenlijk krijgen om de urgentie te begrijpen?” vraagt Geert Noels zich in De Morgen af.
Laksheid
Of we moeten meer werken, of we geven minder uit. Als we dit uitgavenpatroon blijven aanhouden, dan zitten we binnen 10 jaar met een tekort van 12 procent. De hogere rente, de engagementen op het vlak van defensie en de vergrijzingsfactuur doen de tekorten aardig oplopen. We moeten dus nu ingrijpen voor het te laat is. “De staatssecretaris van Begroting ontslaan omdat ze de waarheid zegt, is zeker niet de oplossing. We moeten de symptomen bestrijden, niet de dokter op straat zetten… Ik heb er één woord voor: laksheid”, besluit Geert Noels.
Geert Noels heeft overschot van gelijk, want deze regering doet niet de minste moeite om hervormingen door te voeren. Er valt geen enkele vorm van ‘sense of urgency’ te bespeuren. De regering verzandt in ongeziene lethargie en onophoudelijk gebekvecht. Om de overheidsinspanningen op lange termijn enigszins te stabiliseren, is een besparing van ongeveer 40 miljard euro nodig, rekende De Tijd uit. Dat is de grootste kloof in Europa. Weldra is ons land niet meer in staat om zijn kernactiviteiten uit te voeren. “We staan aan het begin van een periode van sociale onrust”, schrijft De Tijd. De zenuwachtigheid bij de bevolking groeit zienderogen.
Vlaamse partijen aan zet
Vorige week werd België voor de begroting door de Europese Commissie flink op de vingers getikt. De lopende uitgaven nemen hals over de kop toe tegen de Europese aanbevelingen in, de structurele gezondmaking van de economie en de arbeidsmarkt blijven uit. De energiesteun moet veel gerichter verlopen. Hoe het nu verder moet, is niet meteen duidelijk. De situatie waarin dit land stilaan terechtkomt, is dramatisch, vooral omdat de politieke wil afwezig is om in te grijpen. Sammy Mahdi gaf deze week in De Standaard een signaal dat het zo niet verder kan: “Toon ambitie en moed. Maak een groot akkoord om de begroting van dit land recht te trekken.” Verder dan een noodkreet komt hij niet. Waarom nemen de Vlaamse partijen niet het voortouw in de federale regering om een krachtig signaal te geven en duidelijk te maken dat vergaande (communautaire) hervormingen nodig zijn of dat ze de Vivaldi-coalitie verlaten? Vlaanderen dreigt immers in de val van België meegesleurd te worden. Dát zou de bekommernis van de Vlaamse partijen moeten zijn.