Glen De Boeck – voetbaltrainer en voormalige Rode Duivel: “Als ik kapitein was geweest, had ik die OneLove-aanvoerdersband áltijd gedragen”

Het WK voetbal zit in het eindstadium, maar de Rode Duivels lagen er al uit na de groepsfase. Glen De Boeck is als trainer en voormalige Rode Duivel de ideale analist om te bespreken wat er fout liep bij de zogenaamde ‘gouden generatie’ op dit WK. We vroegen ook naar zijn mening over de controverse rond de OneLove-aanvoerdersband, de keuze van Qatar als organiserend land en of bij de Rode Duivels van toen en nu het idee van een aparte Vlaamse en Waalse nationale voetbalploeg leeft.

“Als ik vanop afstand naar ‘Operatie Propere Handen’ kijk, is het een verhaal van waarheden, halve waarheden en leugens”

Wat is uw mening over Roberto Martinez zijn WK?

“Ik denk dat er vooral verkeerde keuzes zijn gemaakt in de aanloop naar het WK. Dedryck Boyata en Jason Denayer zaten elke keer in de selectie, maar bij de definitieve selectie voor het WK zaten ze er opeens niet meer bij. Daar begint voor mij alles al. Ten tweede: er is veel polemiek geweest rond Eden Hazard. Als ik dan zie dat zijn coach bij Real Madrid, Carlo Ancelotti die als trainer vier keer de Champions League gewonnen heeft, hem niet gebruikt in zijn ploeg, dan heeft dat een reden. Als je dan als bondscoach toch blijft vasthouden aan Hazard, terwijl je met een Trossard zit die in de vorm van zijn leven is en dat ook getoond heeft in de weinige minuten die hij gekregen heeft, dan zit je volgens mij ver van de realiteit. Martinez is te lang blijven vasthouden aan vaste waarden.”

Wat is uw mening over Martinez zijn wissels tijdens de wedstrijd?

“De enige wissel die ik niet begrepen heb, was de vervanging van Hazard door Mertens. Als je Hazard dan eindelijk vervangt, breng Trossard dan toch in. Want ik blijf erbij: wat Trossard dit jaar in Engeland al heeft gepresteerd… Die brengt energie. Ik snap dus niet dat je hem niet vroeger brengt. Hetzelfde met Doku en Openda: dat soort spelers zijn volgens mij veel te weinig gebruikt.”

Wat is volgens u de reden dat Martinez tijdens de eerste twee wedstrijden Trossard niet heeft opgesteld? Hij moet toch ook zien dat Trossard in de vorm van zijn leven is?

“Ik denk dat het vooral draait om het beheren van de situatie. Als ik nu hoor dat Martinez al voor het WK had besloten om te stoppen als bondcoach, dan ben ik ervan overtuigd dat bepaalde spelers daar ook al van op de hoogte waren. Als er dan keuzes – juiste of foute – worden gemaakt, zorgt dat voor tweespalt binnen de groep. Ik vind het dus niet raar dat Martinez stopt, maar ik vind het wel vreemd dat hij vertelde dat al voor het WK besloten te hebben.”

Was Martinez verantwoordelijk voor de mindere sfeer in de groep, want een trainer heeft daar toch veel invloed op?

“Alles begint bij structuur, en die heb ik – vanop afstand – een beetje gemist. Het begint bij het principe ‘iedereen is gelijk voor de wet’. Ik vind dat er de laatste twee jaar te veel privileges gegeven zijn aan bepaalde spelers, en dat kan niet binnen een groep.”

In België is alles communautair. Dat zei ook voormalige bondscoach Georges Leekens in ons interview met hem. Als we eens kijken in de kleedkamer van de Belgen, dan horen we Nederlands, Frans en Engels. Er zijn Vlamingen, Walen, blanken, zwarten, allerlei soorten achtergronden, jong, oud. We zien weinig homogeniteit, veel diversiteit. Welke invloed heeft dat op de groepsgeest en de mentaliteit?

“Dat hangt er gewoon van af hoe je ermee omgaat. Ik heb 13 jaar in Anderlecht gezeten, daar zaten Walen en Vlamingen onder elkaar. Als trainer had ik ook spelersgroepen met een grote diversiteit onder mijn leiding. En elke cultuur heeft zijn eigenheid. Ik heb spelers gehad die een uur voor de wedstrijd nog wilden bidden. Je moet dat gewoon toelaten: als dat hun geloof is en als ze daardoor beter spelen, is dat goed. Maar je mag er ook niet te ver in gaan. Toen ik in 1992 Rode Duivel werd, waren het nog selecties met 18 spelers. Toen werden er echt nog negen Walen en negen Vlamingen geselecteerd. Dat moest gewoon zo, anders sprong de pers daar op. Er waren twee tafels: één voor negen Walen, één voor negen Vlamingen.”

“Ik denk dat de Franstalige Brusselaars altijd voor Wallonië zullen kiezen”

Jullie zaten echt gescheiden dan?

“Ja. Maar wij kwamen onderling wel overeen, hoor. Maar het kan wel tot conflicten leiden. Neem nu Frankrijk ’98 en het conflict tussen Georges Leekens (toen bondscoach, red.) en Enzo Scifo. Laat mij nu degene zijn die bij Scifo op de kamer lag: ik weet heel goed wat er gebeurd is. Scifo was enorm geliefd bij de Waalse pers, Leekens niet… En dan krijg je conflicten.”

Was dat een Vlaams-Waals probleem of was het een kwestie van twee persoonlijkheden die botsten?

“Het begon met twee botsende persoonlijkheden, maar dat mondt uit in een conflict op een toernooi waarvoor je zes weken samen zit. En tussen Leekens en Scifo boterde het niet. Scifo had de bevriende Waalse pers mee, Leekens de Vlaamse…”

Kozen de Vlamingen dan voor de Vlaming en de Walen voor de Waal?

“Ik denk dat de Walen toen wel voor Scifo gekozen hebben. Maar ik lag met hem op de kamer en kwam goed met hem overeen, dus ik had daar geen mening over. Maar die spanningen leidden wel tot een onderprestatie op dat WK.”

Door het communautaire aspect werd het probleem eigenlijk groter?

“Ja, maar dat was een persoonlijk conflict. Ik ken de kiem, de oorzaak van het probleem niet. Maar eigenlijk had Leekens Scifo naar huis moeten sturen als het echt niet meer ging.”

Was er soms het gevoel bij jullie dat er bepaalde spelers in de selectie zaten om gewoon het evenwicht te bewaren?

“Nee, dat niet. Indertijd werd er geschipperd en als het evenwicht er niet was, werd er geklaagd in de Vlaamse of de Waalse pers, afhankelijk van het overzicht.”

Zorgde alleen al de taal ervoor dat Vlamingen bij elkaar gingen zitten en de Walen bij elkaar?

“Ja, maar dat hoeft geen probleem te zijn. In Japan waren er ook evenveel Vlamingen als Walen, maar we waren wel een hechte groep. Walen en Vlamingen samen gingen door het vuur voor elkaar.”

Hoe zou u de situatie inschatten bij de huidige Rode Duivels?

“Ik denk dat er geen consensus was over de manier van spelen. Toen België op voorsprong kwam tegen Canada en er een discussie ontstond tussen Martinez, De Bruyne en Alderweireld, leek het duidelijk dat er geen consensus was.”

Wordt er onder de spelers soms gesproken, zowel in uw tijd als nu, over een ploeg met alleen de Vlamingen en alleen de Walen? De ‘Vlaamse Leeuwen’ en ‘Waalse Hanen’, zeg maar?

“Nee, totaal niet. In mijn tijd was het logisch dat er evenveel Walen als Vlamingen geselecteerd werden, maar de ploeg splitsen, nee, dat leeft ook nu niet. Er had op het WK nu gewoon meer kameraadschap moeten zijn. Bijvoorbeeld een teambuilding had daaraan kunnen helpen: elkaar opnieuw leren appreciëren…”

Gaat zo’n teambuilding dan niet makkelijker met spelers die veel meer met elkaar gemeenschappelijk hebben?

“Ja, maar ze zien elkaar al weinig. Dus zo’n teambuilding had misschien veel meer het verschil kunnen maken dan twee extra tactische trainingen. Nu was er geen team. Als je Kroatië zag: dat is wél een team, die lopen en vechten voor elkaar.”

Kroatië is een mooi voorbeeld van een heel homogene ploeg, zou dat er niets mee te maken hebben?

“Die homogene ploeg kan je ook bij de Belgen vormen, maar je moet daar tijd in steken. Op voorhand, niet achteraf. Wat is er leuker dan ’s avonds met de hele ploeg aan een barbecue te zitten en over van alles en nog wat te praten, los van het voetbal? Zo smeed je een hechte band.”

We zien dat er bij België een groot verschil is vergeleken met andere landen. In andere landen spreken ze één taal, zingen het volkslied in dezelfde taal, doen dat vol overtuiging en trots. Bij België is dat niet zo. Zou het dan geen oplossing zijn om een aparte Vlaamse en Waalse ploeg te hebben?

“Nee. Ik ben er echt van overtuigd dat dat niet de oplossing is. Dat mag van mij, ik ben er niet tegen, maar dat zal de problemen niet oplossen.”

Het zou niet dé oplossing zijn, maar het zou één elementje kunnen zijn…

“Ik heb als trainer mijn theorie altijd in drie talen gegeven. Diversiteit zit overal, dus je moet daar niet te veel van maken.”

U zegt dat er overal diversiteit is, maar ik zie weinig of geen diversiteit bij Kroatië, Marokko of Afrikaanse landen.

“Bij Frankrijk en Duitsland zie je dat ook. Duitse Turken, Fransen die uit een Franse kolonie afstammen…”

Maar u noemt West-Europese landen en het lijkt toch wel een westers fenomeen te zijn…

“Ik sluit mij aan bij Marc Degryse die zegt dat er terug meer Belgische mensen in de staf van de Rode Duivels moeten zitten. Walen, Vlamingen… whatever. Maar ik snap niet dat er bijvoorbeeld twee keepertrainers meegaan naar het WK: één die bevriend is met Martinez en één die Courtois wil.”

“Kijk naar Nederland. Louis Van Gaal, Danny Blind en Edgar Davids: allemaal Nederlandse mensen op de bank. Blind is zelf bondscoach geweest en is nu assistent van Louis Van Gaal. En mensen met die kwaliteiten heb je in België ook. Maar vandaag de dag kiezen ze in België voor buitenlanders. Kijk naar Anderlecht, waar er opnieuw een buitenlandse coach wordt gekozen.”

Stel dat België gesplitst is, voor wie zouden de Brusselaars kiezen? Denk aan Tielemans, Batshuayi, vroeger Kompany…

“Ik denk dat die voor Wallonië zouden kiezen. Ik heb zelf dertien jaar in Brussel geleefd; ik denk dat die eerder naar de Waalse kant zouden neigen. Brussel is natuurlijk groot, maar de échte Brusselaars zouden zeker naar de Waalse kant neigen.Kompany kiest sowieso voor de Franstalige kant. We zijn hypothetisch aan het spreken, maar ik denk dat de Franstalige Brusselaars altijd voor Wallonië zullen kiezen.”

“Alles begint bij structuur, en die heb ik – vanop afstand – een beetje gemist”

En voor wie zouden Branko Strupar, Goran Vidovic en Luis Oliveira kiezen denkt u, genaturaliseerde spelers die allen opgegroeid zijn in een ander land?

“Ik denk dat dat allemaal verschillende gevallen zijn. Ik kan niet voor hen spreken, maar een Strupar is bijvoorbeeld wel groot geworden in Vlaanderen. Ik denk dat hij dus eerder voor de Vlaamse kant zou kiezen. Vidovic is groot geworden in Moeskroen, die zou dan eerder voor de Franstalige kant kiezen. Elk geval is dus individueel.”

ONELOVE-ARMBAND EN KEUZE QATAR

Zeven landen, waaronder België, zouden de OneLove-aanvoerdersband gebruiken tijdens het WK in Qatar, maar na dreiging met sportieve sancties, namelijk een gele kaart, trokken ze met tegenzin hun staart in. Wat vindt u daarvan?

“Als ik in die positie zou hebben gezeten, zou niemand mij ervan hebben kunnen overtuigen om die band niét te dragen, ook al kreeg ik daar een gele kaart voor. Of ze hadden mij mijn band moeten afnemen. Als ik kapitein was geweest, had ik die band áltijd gedragen. Aan politiek doen binnen een sportclub vind ik echt niet oké.”

“De Belgen mochten ook hun kleurrijke opwarmingsshirts niet dragen en het woordje ‘LOVE’ aan de binnenkant van hun uitshirts moest verdwijnen. Dat zijn beperkingen die echt niet kunnen. Als je daarmee begint, is het einde zoek. Het gaat niet meer over spelsituaties, maar over randzaken. Als je als wereldvoetbalbond restricties gaat opleggen omdat landen zoveel geld van je krijgen… In wat voor wereld leven we dan?”

Het verschil met het EK 2020 is groot, want toen werd er geknield voor Black Lives Matter en UEFA zelf tooide hele stadions in regenboogkleuren. En nu kan er niet eens een ‘armbandje’ gedragen worden…

“Door de armband te verbieden, heeft hij eigenlijk meer aandacht gekregen. Er waren heel veel mensen in de tribunes die de band wel droegen.”

De spelers en de voetbalbonden hebben zich nu wel laten kennen eigenlijk.

“De voetbalbonden hebben zich laten kennen. Ze hebben zich laten inpakken door de FIFA. Maar ik had met veel plezier die gele kaart gepakt.”

Jan Vertonghen kwam met een heel opvallende uitspraak over die hele zaak: “Als we een statement maken, dan straffen we onszelf.” “Ik ben ook bang om dingen te zeggen. Ik heb dit nog nooit meegemaakt en hoop het nooit meer mee te maken. We worden gecontroleerd.”

“Hij zegt eigenlijk wat ik zeg, maar hij is er wel in meegegaan. Ik zou dat nooit hebben gedaan. Of ze hadden mij van het veld moeten halen.”

U zou wel bereid geweest zijn om bepaalde straffen te ondergaan door het dragen van die armband?

“Ja, want dan maak je een veel groter statement. Dan toon je karakter en persoonlijkheid. ‘Die afspraak is gemaakt, we houden ons daaraan en we dragen die band.’ Simpel. Ik ben eens benieuwd of ze daadwerkelijk die gele kaarten hadden uitgedeeld. Daardoor creëer je tenminste iets. Nu hebben ze allemaal als lammetjes die band aan de kant gelaten. Zo werkt het niet.”

Er zijn mensen die zeggen dat politiek niet thuis hoort in de sport. Zou dat niet beter zijn?

“Dan gaan we naar regelneverij. Je draagt als kapitein toch de band die je wil dragen? Of dat nu een rode is of een in de kleuren van de nationale ploeg. Je kan dat een politiek statement noemen, maar dat is het niet. Het is een aanvoerdersband. Ik snap niet dat daar zo’n heisa rond wordt gecreëerd. Laat mensen toch vrij om te kiezen. Welke kleur van band je draagt, maakt toch niet uit?”

“Tegenwoordig mag je na het scoren van een goal ook geen boodschappen meer tonen. Of dat nu is voor een overleden familielid of tegen iets waarmee je het oneens bent: laat het toch gewoon gebeuren. Dat je je voetbalshirt niet mag uittrekken, is dan weer een andere discussie. Dat is een regel die je moet volgen: je mag je T-shirt niet uittrekken en in je bloot bovenlijf over het veld lopen. Maar als je gewoon een boodschap wil tonen… Er worden te veel regels opgelegd die er eigenlijk niet toe doen.”

Wat vindt u van de keuze van Qatar als organiserend land?

“Er zal wel een bepaalde reden zijn achter de keuze voor Qatar. De sportbonden zijn er niet slechter van geworden. Als de FIFA vindt dat Qatar de juiste keuze is, wie ben ik dan om daartegen in te gaan? Maar aan elke beslissing zijn voor- en nadelen verbonden. In 2030 zou het WK in Saudi-Arabië kunnen plaatsvinden. De dingen die geschreven worden over de mensenrechten zijn waar, maar gaan de mensen dan ook niet meer op vakantie naar Dubai? Bij de bouw van al die gebouwen zullen wel meer mensen gestorven zijn dan bij de bouw van de stadions in Qatar.”

Dus u vindt dat er eigenlijk veel hypocrisie heerst bij iedereen?

“Ja. ‘Money rules the world.’ Zo simpel is het. De Belgische voetbalbond is hier ook beter van geworden.”

ANDERLECHT EN ‘PROPERE HANDEN’

Anderlecht heeft een nieuwe trainer, namelijk de Deen en Brentford-assistent Brian Riemer. Ken je hem?

“Nee, ik had nog nooit van hem gehoord. Ik vond het een beetje raar dat het allemaal zo lang aansleepte. Ze hebben de kans laten liggen om snel te handelen en hun nieuwe trainer zo snel mogelijk aan de slag te laten gaan.”

Je hebt een fantastische spelerscarrière gehad bij Anderlecht, daarna ben je ook nog assistent van Frank Vercauteren geweest. Heb je nog goede contacten met Anderlecht?

“Nee, op dit moment niet. Ik heb vorig jaar wel nog eens de aftrap gegeven. Maar het verloop van mensen is daar zo groot, dat er nog heel weinig mensen zitten uit het verleden. Een paar maanden geleden heb ik wel nog contact gehad met Herman Van Holsbeeck (voormalig manager van Anderlecht, red.) toen hij net uit de gevangenis kwam. Ik vind het toch wel erg dat iemand op zijn leeftijd zo lang in de gevangenis moet zitten, terwijl er nog altijd geen bewijs is van de fouten die hij gemaakt zou hebben. Het proces moet nog komen. Hij zei mij vlakaf: ‘Je bent de enige uit de voetbalwereld die mij al gebeld heeft.’ Dan zie je pas hoe vergankelijk zaken zijn in die wereld.”

Je bent ook genoemd in het voetbalfraudedossier ‘Propere Handen’. Is dat al een hindernis gebleken bij je kansen op een nieuwe job in het Belgisch voetbal?

“Ik denk het wel, maar dat kan ik niet bewijzen. Voor mij is het een heel grote verrassing dat ik in het dossier word genoemd. Voor de politiemensen in Hasselt ook. Die waren eigenlijk beschaamd dat ze mij hebben moeten uitnodigen om een verklaring af te leggen. Ze zeiden vlakaf dat ze eigenlijk niet wisten wat ze aan mij moesten vragen. Maar leuk is het natuurlijk niet dat je daarin wordt genoemd. De tijd zal ook uitwijzen dat ik daar niets mee te maken heb. Daar ben ik 100 procent van overtuigd. Voor elke euro die ik in mijn leven heb verdiend, heb ik 50 procent belastingen betaald.”

“Als ik vanop afstand naar dat verhaal kijk, is het er een van waarheden, halve waarheden en leugens. Dat is ook de reden waarom een aantal mensen hun proces hebben afgekocht. Ze hebben een regeling getroffen omdat ze inderdaad constructies hebben opgezet die juridisch niet mochten. Ik behoor tot het laatste deel, dat van de leugens. Maar ik kan er niets aan doen, dus ik laat alles op mij afkomen. Ik kan mij tegen leugens niet verdedigen. Ik heb mij niet verrijkt. Hij (Dejan Veljkovic, red.) liegt daarover, en dat zal ook wel uitkomen. Maar de tijd die daarover gaat, is niet leuk.”

Wat moet Anderlecht doen om weer kampioen te kunnen worden?

“Dat is een moeilijke, hè. Vooral rust in de tent krijgen. En dat is nog altijd niet gelukt. Ik hoop dat ze een goeie keuze hebben gemaakt met Riemer, maar stel dat hij nu ook tegenvalt… Dan gaat de achterban nóg ongeduldiger worden. En die zijn al ongeduldig. Je moet terug naar de ziel van de club. Naar een winnaarsmentaliteit. Dat kan je alleen doen met mensen met een Anderlechthart, die weten waarover het gaat binnen de club en wat de beleving moet zijn. Het is de winnaarsmentaliteit die moet terugkomen. In mijn tijd werd bij Anderlecht maar over één ding gesproken: kampioen worden. Dat is wat ik vandaag mis.”

Misschien kiest Anderlecht te veel spelers op basis van talent en te weinig op basis van mentaliteit?

“De eerste vragen die Michel Verschueren aan mij stelde, waren: ‘Ben je vrijgezel? En heb je kinderen?’ Dat is wat ik vandaag de dag mis: de stabiliteit van de spelers. Volwassenheid. Weten waarover het gaat. Anderlecht is winnen. Zo simpel is dat. En die mentaliteit moet terugkomen.”