Film: Guillermo del Toro’s Pinocchio

De  animatiefilm ‘Pinocchio’ uit 1940 heeft zich recent opnieuw bewezen als de definitieve Disney-interpretatie van het bekende verhaal over de marionet die een echte jongen wil worden.  In september verscheen namelijk een remake, een zoveelste gefaalde poging van de mediagigant om met een zielloze herwerking een portie nostalgie aan voormalige fans te serveren. Ondanks de bittere nasmaak die dat project heeft nagelaten, biedt regisseur Guillermo del Toro een nieuwe kijk op het bekende figuurtje. Deze grauwe, meer mature versie van het verhaal vormt een welkome afwisseling die nauwer aansluit bij de 19^de -eeuwse verhalen van bedenker Carlo Collodi.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog verliest de Italiaanse meester-houtsnijder Geppetto (David Bradley) zijn jonge zoon Carlo nadat een bommenwerper zijn dodelijke lading losteboven het bergdorp waar zij wonen. Vertelstem Sebastian J. Cricket (Ewan McGregor) verduidelijkt dat het niet om een bewuste aanval ging, maar dat de piloot simpelweg ballast aan het lozen was. Een gruwelijk verhaal dat evenzeer een anekdote uit die periode had kunnen zijn en een perfecte introductie vormt voor deze wereld. Na vele jaren van rouw is Geppetto nog slechts een schim van zijn voormalige zelf. In een dronken woede velt hij een dennenboom om die nabij het graf van zijn zoon staat en creëert hij een nieuwe jongen uit het hout. Tot zijn verbazing is de marionet de volgende dag tot leven gewekt door een woudgeest.

Christendom en Mussolini

Waar zowel de locatie als de tijdsperiode van het verhaal in de recente Disneyfilm weinig concreet bleven, krijgt de kijker in Del Toro’s versie een hechte gemeenschap voorgeschoteld uit ruraal Italië. We zien hoe Geppetto een gerespecteerd figuur is bij zijn dorpsgenoten wanneer hij zich al groetend naar de lokale parochie begeeft om een nieuw kruisbeeld te installeren boven het altaar. Het christelijk element krijgt een nadrukkelijke plaats in de vertelling, net als het fascisme van Mussolini. Dit is niet louter een sprookjeswereld, maar een accurate voorstelling van het Italië uit die periode. 

Vader en zoon

Wat erg goed werkt in deze nieuwe interpretatie is Pinocchio’s begin als naïef kind, zonder enig besef van goed en kwaad, verantwoord door de meer realistische context. Zijn morele groei kan steeds gekoppeld worden aan eerdere ervaringen tot op het punt dat ook hij als inspiratie voor zijn omgeving kan dienen. Geppetto’s groeiende affectie voor zijn zoon is hier dan ook geen vanzelfsprekendheid. In de tweede helft van de film moet de marionet noodgedwongen naar een militair trainingskamp voor kinderen. Hier verkent Del Toro verder de vader-zoonrelatie aan de hand van mederekruut Lampwick, die tegelijk ook de zoon is van de drilsergeant. Die secundaire verhaallijn is relatief minder interessant dan het centrale gebeuren, maar voegt een zekere hoeveelheid thematiek toe aan het geheel.

Visueel doet ‘Pinocchio’ denken aan andere stop-motionfilms als ‘The Nightmare Before Christmas’ met de prachtige belichting die het publiek gewoon is van moderne animatie. Waar Pixar bijvoorbeeld door het toenemende realisme steeds minder gestileerd oogt, is deze film een frisse wind in de animatiewereld. Zal een van de grote producenten het aandurven om in de nabije toekomst opnieuw een echte traditionele tekenfilm uit te brengen? Een verhaal dat zich niet dient te verstoppen achter technische pracht en praal? Del Toro zet alvast stappen in de juiste richting. ‘Guillermo del Toro’s Pinocchio’ is nu beschikbaar op Netflix