Milieuramp op komst in Jemen: 200 miljoen liter olie kan Rode Zee in stromen

De Verenigde Naties maakt zich grote zorgen om de oude Al Safer-tanker in Jemen. Dat schip heeft 200 miljoen liter olie aan boord, maar is al jaren niet onderhouden. Dit kan een grote milieuramp tot gevolg hebben.

“Het is een tikkende tijdbom”, zegt Peter-Derrek Hof, de Nederlandse ambassadeur voor Jemen. “Hoeveel tijd we precies hebben, weten we niet.” De olietanker bevindt zich voor de haven van Hodeiah. Jemen lijdt al jarenlang onder een zware burgeroorlog. Dat heeft er voor gezorgd dat er weinig aandacht besteed is aan het onderhoud van de boot. “Hoe langer je wacht, hoe groter de kans op lekkage, op een explosie of op het zinken van het schip”, aldus Hof.

Humanitaire, ecologische en economische ramp

Vorig jaar liep het al bijna fout: de machinekamer van het schip kwam onder water te staan. Mocht het eens grondig mis gaan, stroomt er bijna 200 miljoen liter olie de Rode Zee in. Los van de gigantische ecologische en humanitaire ramp die veroorzaakt zou worden, zouden ook cruciale internationale scheepvaartroutes geraakt worden. Naar schatting van de VN zouden zo’n 30 miljoen mensen in landen langs de Rode Zee de gevolgen van de olieramp ondervinden.

Peter-Derrek Hof heeft contact gezocht met ambassadeurs uit andere Europese landen. Hij hoopt zo snel mogelijk een tijdelijke oplossing te bekomen. België trok intussen al anderhalf miljoen euro uit voor de inspectiemissie van de Verenigde Naties. In totaal heeft die operatie een kostplaatje van zo’n 13 miljoen euro. Uit de missie moet blijken waar de zwakke plekken van de tanker zich bevinden. Daarnaast moeten mogelijke dringende noodoperaties uitgevoerd worden. Het uiteindelijke doel is om vast te stellen hoe het probleem op de lange termijn opgelost kan worden.

Sjiieten versus soennieten

“Het probleem ligt duidelijk bij de Houthi’s”, verwijst Hof naar de rebellengroepering. “De VN en de Houthi’s moeten tot een overeenstemming komen over de werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd en de Houthi’s hebben daarbij feitelijk een vetorecht. Het schip ligt in door hen gecontroleerd gebied.” Oorspronkelijk was de tanker van het Jemenitische staatsbedrijf Yemen Oil and Gas Corporation.

Toen de burgeroorlog in 2015 startte, kwam de tanker echter in handen van de Houthis. Deze sjiitische bevolkingsgroep vecht sinds die tijd een bloedige oorlog uit met de soennitische meerderheid in het land. De gevechten zijn extra opgelaaid door de directe bemoeienis van Saudi-Arabië en Iran, die allebei volop steun geven aan hun geloofsgenoten in het conflict. Saudi-Arabië steunt de soennieten met een luchtoorlog, Iran levert wapens aan de sjiitische Houthis.