Rassenverhoudingen in de VS: in de tv-journaals verdringt het verhaal de feiten

“Het gebeurt keer op keer op keer op keer weer”, zei Amerika-correspondente Greet De Keyser eergisteren in het VTM-journaal over het neerschieten van Daunte Wright, een zwarte jongeman. De man overleed toen hij probeerde te ontsnappen aan een politiecontrole en werd neergeschoten door een agente die haar pistool verwarde met haar taser. “Het grootste slachtoffer van dit soort geweld of vergissingen – hoe je het ook wil noemen – zijn bijna altijd zwarte jongemannen”, voegde ze er aan toe.

Wat mevrouw De Keyser de kijker eigenlijk wil vertellen is dat de kans groot is dat de tragedie géén vergissing was en je racisme mag vermoeden als drijfveer bij het neerschieten van Daunte Wright

Wie zijn de slachtoffers van politiegeweld?

Sinds 2015 zijn in de VS meer dan 5.500 mensen omgekomen ten gevolge van politie-interventies. Dat zijn niet “bijna altijd zwarte jongemannen”. Greet De Keyser weet niet of wil niet weten – hoe je het ook wil noemen – dat de meerderheid van de slachtoffers van politiegeweld blank is (51%). Slechts 2% van de slachtoffers is ongewapend en zwart, zoals Wright. Ook bij de ongewapende slachtoffers is een meerderheid blank. 

Wat wel klopt is dat zwarten, die slechts 13% van de bevolking uitmaken, een grotere kans maken om door de politie te worden neergeschoten. 26,4% van de slachtoffer zijn zwart, wat ook wordt gezegd in de link hierboven. Maar wijst dat op racisme vanwege de politie? 

De cijfers vertellen een ander verhaal. Uit de statistieken voor 2019 van de FBI blijkt dat zwarten disproportioneel betrokken zijn bij het soort misdrijven die vaker tot gewapend politie-optreden leiden. Zo waren 51,2% van personen die werden gearresteerd voor moord zwart.  Zwarten zijn ook betrokken bij 52,7% van de overvallen, 28,8% van de inbraken en 28,6% van de autodiefstallen. Er is trouwens geen enkele misdaadcategorie waarin de zwarte Amerikanen ondervertegenwoordigd zijn. Dat is een ongemakkelijke waarheid, maar die je mag ze niet wegmoffelen ten voordele van een vals narratief van een xenofobe politie en het systemisch racisme van een ganse samenleving.

“Het is allemaal de schuld van Trump”

De Greet De Keyser van de VRT heet Björn Soenens. Hij had het gisteren in het journaal nog over het toenemende racisme jegens Aziaten in de VS, wat vooral zichtbaar in aanvallen op de straat. Björn laat een antiracistische militante verklaren dat het allemaal de schuld is van Donald Trump en de Republikeinse partij is, omdat die Covid-19 soms het Chinese virus hebben genoemd. Dat is groteske speculatie, maar het is wat Soenens wil horen.  Amerikanen weten heus wel waar het virus vandaan kom, ook zonder Trump. En ik heb nog nergens ter wereld gehoord van aanvallen op Britten, Zuid-Afrikanen of Brazilianen omdat agressieve varianten van het virus naar hun land zijn genoemd.

Wat Björn niet zegt, hoewel hij anders vrijgevig is met bredere duiding bij de feiten, is het opvallend aantal zwarte mannen onder de daders. Ik schreef er twee weken reeds een stuk over, onderbouwd met cijfers. Uit de cijfers van het departement van Justitie blijkt bijvoorbeeld dat zwarten zich verhoudingsgewijs vijf keer meer schuldig maken dan blanken aan geweldsmisdrijven tegen Aziaten.  

Soenens duidt Brooklyn in New York als een probleemwijk aan voor anti-Aziatisch geweld.  Bij de 20 daders die in 2020 zijn opgepakt voor haatmisdrijven tegen Aziaten, zijn er 13 zwarten en slechts 2 blanken. De zwarte bevolking van de VS, zeker in New York, heeft overweldigend voor Joe Biden gestemd, niet voor Trump, wat de speculatie dat het allemaal de schuld van Trump nog minder aannemelijk maakt. 

Ik besloot mijn stuk van twee weken geleden met de oproep altijd zeer wantrouwig te zijn met alles wat u op onze journaals te weten komt over de verhoudingen tussen de rassen in de VS. Ik kan die raad vandaag alleen maar herhalen.