Eind februari trok Amnesty International de erkenning van Aleksej Navalny in als gewetensgevangene. Hij zou namelijk enkele racistische uitspraken hebben gemaakt in het verleden. Nu excuseert de mensenrechtenorganisatie zich. Aleksej Navalny wordt opnieuw erkend als gewetensgevangene.
Een gewetensgevangene of ‘prisoner of conscience’ is iemand die gevangen is genomen wegens politieke voorkeuren of uitspraken. Het is een status die Amnesty International bijvoorbeeld geeft aan politieke gevangen.
Navalny in de gevangenis
Navalny, een zeer bekende Kremlincriticus en oppositieleider in Rusland, werd eerder zo erkend. Hij zit momenteel namelijk in de gevangenis en zijn gezondheidssituatie is kritiek. Navalny moest naar de gevangenis omdat hij in 2014 veroordeeld werd met een voorwaardelijke celstraf van 3,5. Hij moest de gevangenis niet in op voorwaarde dat hij zich regelmatig meldde bij de Federale Penitentiaire Dienst.
Navalny kon echter na zijn vergiftiging vorige zomer niet langer aan zijn voorwaarden voldoen omdat hij in het ziekenhuis lag. Hij moet nu de 3,5 jaar celstraf effectief uitzitten, wat in de praktijk slechts 2,5 jaar inhoudt omdat hij al eens een jaar huisarrest heeft gekregen. Volgens critici was zowel de fraudezaak als deze rechtszaak een schijnrechtszaak om één van de grootste Kremlincritici het zwijgen op te leggen.
Erkenning gewetensgevangene ingetrokken
Amnesty International erkende hem zelfs als een gewetensgevangene en verschillende organisaties eisten zijn vrijlating. Maar die status werd wegens “haatspraak” ingetrokken. “Een gewetensgevangene is iemand die geen echte feiten gepleegd heeft en zeker niet iemand die opgeroepen heeft tot haat of geweld,” klonk het toen.
Een woordvoerder van Amnesty in Moskou noemde het toen een “georganiseerde aanval op de geloofwaardigheid van één van de grootste opposanten van Poetin.” Toch concludeerde Amnesty International dat Navalny 15 jaar geleden enkele xenofobische uitspraken heeft gemaakt, zoals migranten vergelijken met kakkerlakken. Dat is “haatspraak en onverenigbaar met het label van gewetensgevangene”.
Status hersteld
Nu komt Amnesty International terug op die beslissing. Afgelopen vrijdag verontschuldigde de mensenrechtenorganisatie zich zelfs. “Na een verdere en voorzichtige evaluatie heeft Amnesty International beslist om de status van gewetensgevangene van Navalny te herstellen,” klinkt het volgens het Britse persagentschap Reuters.
“Amnesty International heeft een verkeerde beslissing gemaakt,” gaat de statement verder. “We verontschuldigen ons voor de negatieve impact die de beslissing heeft gehad op Navalny en alle andere activisten in Rusland en in de wereld. Onze organisatie gaat niet akkoord met enkele uitspraken van Navalny, we gaan niet akkoord met zijn politiek programma. We willen wel een licht werpen op de grote noodzaak om zijn rechten te respecteren.”
AI een en al een grote klucht.