De dubbelrol van Oussama Atar: van mol bij de Staatsveiligheid tot brein achter aanslagen

Het brein achter de aanslagen in Parijs en Brussel zou onze veiligheidsdiensten inlichtingen bezorgen maar maakte van zijn rol misbruik om in Syrië de aanslagen te plannen. Dat staat in het nieuwe boek van onderzoeksjournalist Christophe Lamfalussy en George Dallemagne (CDH). Dat meldt Het Nieuwsblad.

Volgens de auteurs vervulde Oussama Atar een dubbelrol. Allereerst zou hij als spion voor onze veiligheidsdiensten infiltreren in radicaal islamitische netwerken in Brussel. Eens daar zou Atar zijn kar gekeerd hebben. Hij zou de middelen die hem gegeven werden misbruikt hebben om zelf naar Syrië te trekken en ginds de aanslagen in Parijs, Brussel en Zaventem voor te bereiden.

Islamitische milieus

Volgens het boek kwam Atar doorheen zijn leven veelvuldig in aanraking met radicaal islamitische milieus die banden hadden met terroristische groeperingen. Zo was er op het gelijkvloers van de woning waar Atar opgroeide een videotheek, waarvan de eigenaar later een veroordeling voor terrorisme kreeg.

In 2001 trok hij samen met Bassam Ayachi, een radicale sjeik, naar Syrië en twee jaar later vertoefde hij als 19-jairge in Damascus om daar Arabisch te studeren. Atar verbleef gedurende zijn tijd in Damascus in een leerschool die de naam had om Europese jongeren ‘klaar te stomen’ voor de “heilige oorlog” in Afghanistan en Irak.

Van mol naar terrorist

De uitstappen van Atar werden door onze veiligheidsdiensten nooit opgemerkt. Alles veranderde in 2005 toen hij werd opgepakt in het grensgebied tussen Syrië en Irak. Hier werd hij in een Iraakse cel gegooid. De Amerikaanse inlichtingendiensten brachten ons land op de hoogte van de aanhouding. Daar zou hij een jaar later, in 2006, bezoek krijgen van 2 functionarissen in dienst van de Belgische Staatsveiligheid.

De twee spraken met Atar in diens cel en vonden dat hij een potentiële functie als mol in radicaal jihadistische kringen in Brussel kon vervullen. De mannen en Atar gooiden het op een akkoord. Zij zouden hem uit zijn Iraakse cel verlossen en naar België overbrengen, hij zou op zijn beurt als mol informatie uitwisselen aan Staatsveiligheid over het reilen en zeilen binnen islamitische kringen in Brussel.

Om de zaak van Atar te versnellen lichtte hij het thuisfront in over zijn “doodzieke” toestand. Hij had zogezegd darmproblemen en nierkanker. Zo werd hij met spoed overgebracht naar België in 2012.

Ronselaar

Wat Staatsveiligheid niet wist was dat Atar gedurende zijn verblijf in de Iraakse gevangenis de toekomstige oprichters van de terreurgroep Islamitische Staat (IS) had ontmoet. Hij had zich al bij hen aangesloten nog voor het gesprek met Staatsveiligheid plaatshad. Na zijn aankomst in België bezocht hij zijn neven Ibrahim en Khalid El Bakraoui in de gevangenis. Daar zorgde hij voor een radicalisering van de twee en ook zij werden IS-strijders. Op 22 maart 2016 bliezen ze zichzelf uiteindelijk op in Brussel en Zaventem.

Atar was toen alweer het land uit gevlucht. Opmerkelijk want hij stond nochtans als persoon met ‘dreigingsniveau 3 ‘ op de lijst van het OCAD. Hoe hij in 2013 aan een paspoort geraakt is, is vooralsnog onduidelijk. Zo reisde hij via Tunesië richting Turkije om uiteindelijk weer in Syrië te belanden. Daar zou hij verdere aanslagen voor IS coördineren.

Proces

De openbaringen rondom de figuur van Oussama Atar komen er een week voor de start van het proces over de aanslagen in Parijs. Atar zal daar samen met 19 anderen bij verstek terecht staan. Lamfalussy en Dallemagne publiceerden de bovenstaande ontwikkelingen in hun boek ‘Le clandestin de Daech’ ofwel ‘De geheim agent van IS’‘.