Het Rijksmuseum in Amsterdam - Afbeelding: Shutterstock

Het Rijksmuseum in Amsterdam - Afbeelding: Shutterstock

Cultuuroorlog

Rijksmuseum weigert term ‘Bersiap’ te gebruiken in nieuwe tentoonstelling wegens ‘racisme’

Niels Geerinck

De curatoren van de nieuwe tentoonstelling ‘Revolusi! Indonesië onafhankelijk’ weigeren de term ‘Bersiap’ te gebruiken. Met de term wordt een gewelddadige periode (1945-1950) van terreur en executies van (Indische) Nederlanders en andere volkeren door Indonesische milities na de Japanse bezetting beschreven. De Federatie Indische Nederlanders (FIN) deed al aangifte wegens ontkenning.

Bersiap betekent ‘geef acht’ of ‘sta paraat’ en vormde tevens de strijdkreet van Indonesische milities en terreurbendes die met extreem geweld optraden tegen (Indisch) Nederlanders, Chinezen, Molukkers en andere Europeanen in de naweeën van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Tienduizenden mensen lieten het leven tijdens de gewelddadige aanvallen met racistisch motief. Heel wat anderen vluchtte naar Nederland of elders.

Gebruik van term is racistisch

De curatoren van de nieuwe tentoonstelling over Nederlands-Indië kozen ervoor om de term niet te gebruiken, omdat het volgens hen racistisch zou zijn tegenover Indonesiërs.

Gastcurator en hoofdredacteur van ‘Historia.ID’ Bonnie Triyana vindt dat de Bersiap “een sterk racistische lading” krijgt. Volgens hem is de term ook niet vrij van rassenhaat, omdat de Indonesiërs die met de term in verband worden gebracht steeds worden afgedaan als “ongeciviliseerde en primitieve daders”. En zo voegt hij toe. “De Nederlanders die deze tijd meemaakten spreken over de ’Bersiap-periode’. Een tijd waarin Indonesiërs bezeten waren en burgers aanvielen met een witte huid, Indo-Europeanen, Ambonezen, inheemse Chinezen of wie dan ook die zij als koloniale collaborateurs beschouwden.”

Volgens Triyana ligt de kern van de Bersiap in “het onrecht dat het kolonialisme creëerde en dat een structuur vormde van een op racisme gebaseerde hiërarchen samenleving, die de exploitatie van de kolonie omhult.”

“Ik word hier fysiek onpasselijk van”

De uitlatingen van Triyana en het schrappen van de term worden met heel wat verbijsterende reacties onthaalt op sociale media. Ook de Federatie Indische Nederlanders (FIN) reageert vol afschuw op de berichtgeving. “Ik word hier fysiek onpasselijk van”, zo zegt FIN-voorzitter Hans Moll.

Moll noemt het een “krankzinnige en stuitende vorm van Bersiap-ontkenning” en zo vervolgt hij “gedurende deze uiterst gewelddadige periode zijn duizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse en Europese etniciteit.”

De federatie deed intussen aangifte tegen Bonnie Triyana.

De ontwikkelingen laten ook de politiek niet onberoerd. Martin Bosma (PVV) uitte al zijn bedenkingen bij het schrappen van de term. Volgens hem is het “een bewijs dat de Nederlandse musea in handen zijn van extreem-links.” En vervolgt zo. “Ze ontkennen de Gouden Eeuw, haten de VOC en voeren strijd tegen blanken. De Bersiap was een GENOCIDE op Nederlanders!”, zo schrijf hij op Twitter.

Focus niet op schuld en schaamte

De hoofddirecteur van het Rijksmuseum Taco Dibbits, relativeert de term ook. Volgens hem focust de tentoonstelling niet op de schuld en schaamte, maar gaat het over mensen die verwikkeld waren in een groot conflict.

Volgens het museum is de geschiedenis van Nederlands-Indië erg complex, waarbij goed en slecht in allerlei nuances voorkomen. Zo merkt de instelling op dat er ook een ruimte over het geweld gaat, waarbij er aandacht is voor een Indo-Europese familie die gebukt ging onder het geweld van de Indonesische strijders.

PAL Nieuwsbrief

schrijf je gratis in

Blijf op de hoogte met onze dagelijkse nieuwsbrief




Niels Geerinck (1994) koestert een passie voor de binnen- en buitenlandse (geo)politiek. Zijn interessegebied richt zich in het bijzonder naar de politieke en culturele tendensen in de Hongaarse, Angelsaksische en Scandinavische sferen. Cultuur- en boekenliefhebber.

5 gedachten over “Rijksmuseum weigert term ‘Bersiap’ te gebruiken in nieuwe tentoonstelling wegens ‘racisme’”

  1. Blijkbaar ontgaat u het punt waar het echt om te doen is: beroving van het verleden – ten goede én ten kwade – van een natie door een minderheid van losgeslagen deugdpronkers die baden in achterhaald flower-power gedachtegoed.

Plaats een reactie

Delen