Vijf leden van de bijzondere Kamercommissie Koloniaal Verleden zijn sinds woensdag in de Congolese hoofdstad Kinshasa voor een werkbezoek. In de loop van de volgende week reist de delegatie nog door naar Rwanda en Burundi, de twee andere vroegere Belgische kolonies. In de drie landen zal de delegatie ontmoetingen hebben met politici, het middenveld en academici.
Donderdag had de delegatie al een ontmoeting met de Congolese minister van Buitenlandse Zaken Christophe Lutundula en collega-parlementsleden. In Congo, waar de Kamerleden tot en met zondag blijven, volgen ook nog ontmoetingen met onder meer Belgische bedrijven die actief zijn in Congo en wortels hebben in het koloniale verleden, verenigingen van metissen en actoren van de Belgische ontwikkelingssamenwerking.
“Streven naar herstel en verzoening”
“Een werkbezoek ter plaatse is een kwestie van elementair respect”, laat commissievoorzitter Wouter De Vriendt (Groen) vanuit Kinshasa weten. “Het is logisch dat de erkenning van het koloniaal verleden en het streven naar herstel en verzoening gebeurt in dialoog met de betrokken landen. Dit louter in België zelf afhandelen zou getuigen van paternalisme en net dat willen we vermijden. Een proces van interactie en dialoog is cruciaal en even belangrijk als het resultaat zelf.” Verschillende van de experten die de voorbije maanden de revue gepasseerd zijn bij de commissie, drongen ook aan op een werkbezoek “als essentieel voor het erkenningsproces waarmee de Kamer bezig is”.
Intentieproces
Niet alle commissieleden zijn daarvan overtuigd. Zo lieten Open Vld, N-VA en Vlaams Belang al snel weten dat ze niet zullen deelnemen aan het werkbezoek. De Vlaamse liberalen zien er de meerwaarde niet van in, terwijl de N-VA vreest dat het bezoek het pad moet effenen naar herstelbetalingen. Kamerlid Tomas Roggeman kaderde eind juni het bezoek in een “paars-groen intentieproces” . “Wij passen daarvoor en kiezen voor dialoog met de Afrikaanse gemeenschap bij ons”, aldus Roggeman. “Wij willen met Kinshasa, Kigali en Bujumbura naar de toekomst kijken en niet dralen in het verleden. Dat kan voor ons zonder dat het parlement en uiteindelijk ook de gewone Vlaming daarvoor de rekening betaalt.”
Het totale kostenplaatje voor vluchten, hotelovernachtingen, maaltijden en eventuele transportkosten ter plaatse bedraagt net geen 48.000 euro. Dat komt neer op 3.600 euro per deelnemer, C02-compensatie inbegrepen. “Onverantwoord”, noemde Vlaams Belang-Kamerlid Annick Ponthier het. “Het land staat in brand, Europa is in oorlog, de mensen kunnen hun facturen niet betalen en jullie gaan wat staan deugpronken in Congo”, reageert Kamerlid Theo Francken (N-VA).
De commissie werd in juli 2020 opgericht om het koloniaal verleden van ons land onder de loep te nemen en om aanbevelingen te doen over herstel en verzoening en over de omgang met dat koloniale verleden. In oktober 2021 werd een eerste expertenrapport voorgesteld, waarna er een reeks hoorzittingen volgde. Eind december beëindigt de commissie haar werkzaamheden.
Lees ook: